Περισσότερες επενδύσεις σε εμβόλια θα μπορούσαν να αποτρέψουν τους θανάτους λόγω της μικροβιακής αντοχής, να μειώσουν τη χρήση αντιβιοτικών και να εξοικονομήσουν χρήματα για τη θεραπεία ανθεκτικών λοιμώξεων, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Ρούλα Σκουρογιάννη
Πιο συγκεκριμένα, μια νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) διαπιστώνει ότι τα εμβόλια κατά 24 παθογόνων μικροοργανισμών θα μπορούσαν να μειώσουν τον αριθμό των αντιβιοτικών που απαιτούνται κατά 22% ή 2,5 δισεκατομμύρια καθορισμένες ημερήσιες δόσεις, σε όλον τον κόσμο, κάθε χρόνο, υποστηρίζοντας τις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής (AMR). Ενώ ορισμένα εμβόλια είναι ήδη διαθέσιμα αλλά χρησιμοποιούνται ελάχιστα, άλλα πρέπει να αναπτυχθούν και να κυκλοφορήσουν στην αγορά το συντομότερο δυνατό.
Σχεδόν 5 εκατομμύρια θάνατοι, παγκοσμίως, κάθε χρόνο, συνδέονται με την AMR
Η AMR εμφανίζεται όταν τα βακτήρια, οι ιοί, οι μύκητες και τα παράσιτα δεν ανταποκρίνονται πλέον στα αντιμικροβιακά φάρμακα, καθιστώντας τους ανθρώπους πιο ευάλωτους και αυξάνοντας τον κίνδυνο ασθένειας, θανάτου και εξάπλωσης λοιμώξεων που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Η AMR οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κακή χρήση και την υπερβολική χρήση αντιμικροβιακών, ωστόσο, την ίδια στιγμή, πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά αντιμικροβιακά. Κάθε χρόνο, σχεδόν 5 εκατομμύρια θάνατοι συνδέονται με την AMR παγκοσμίως.
Η συμβολή των εμβολίων
Τα εμβόλια αποτελούν ουσιαστικό μέρος της απόκρισης για τη μείωση της AMR, καθώς προλαμβάνουν τις λοιμώξεις, μειώνουν τη χρήση και την υπερβολική χρήση αντιμικροβιακών και επιβραδύνουν την εμφάνιση και εξάπλωση των ανθεκτικών στα φάρμακα παθογόνων.
Η νέα έκθεση βασίζεται σε μια μελέτη του ΠΟΥ, η οποία δημοσιεύτηκε στο BMJ Global Health πέρυσι. Υπολογίζει ότι τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται ήδη κατά της πνευμονιόκοκκου, του Haemophilus influenzae τύπου Β (Hib, βακτήριο που προκαλεί πνευμονία και μηνιγγίτιδα) και του τύφου θα μπορούσαν να αποτρέψουν έως και 106.000 θανάτους που σχετίζονται με την AMR κάθε χρόνο. Επιπλέον, 543.000 θάνατοι που σχετίζονται με την AMR θα μπορούσαν να αποφευχθούν ετησίως, όταν αναπτυχθούν και κυκλοφορήσουν παγκοσμίως νέα εμβόλια για τη φυματίωση (ΤΒ) και την πνευμονία (Klebsiella pneumoniae). Ενώ, νέα εμβόλια κατά της φυματίωσης βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές, ένα κατά της Klebsiella pneumoniae βρίσκεται στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης.
«Η αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής ξεκινά με την πρόληψη λοιμώξεων και τα εμβόλια είναι από τα πιο ισχυρά εργαλεία για να γίνει αυτό», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus. «Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία και η αύξηση της πρόσβασης σε υπάρχοντα εμβόλια και η ανάπτυξη νέων για κρίσιμες ασθένειες, όπως η φυματίωση, είναι κρίσιμης σημασίας για τη διάσωση ζωών και την ανατροπή της τάσης στην AMR».
Τα εμβόλια είναι το κλειδί για την πρόληψη της λοίμωξης
Τα εμβολιασμένα άτομα εκδηλώνουν λιγότερες λοιμώξεις και προστατεύονται από πιθανές επιπλοκές από δευτερογενείς λοιμώξεις που μπορεί να χρειαστούν αντιμικροβιακά φάρμακα ή εισαγωγή στο νοσοκομείο. Η έκθεση ανέλυσε τον αντίκτυπο των ήδη αδειοδοτημένων εμβολίων, καθώς και των εμβολίων σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.
Κάθε χρόνο, τα εμβόλια κατά των παρακάτω ασθενειών θα μπορούσαν να αποφέρουν σημαντικά οφέλη:
· Κατά του Streptococcus Pneumoniae θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν 33 εκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών, εάν, σύμφωνα με τον στόχο της Ατζέντας Ανοσοποίησης 2030, εμβολιαζόταν το 90% των παιδιών στον κόσμο, καθώς και οι ηλικιωμένοι ενήλικες.
· Κατά του τύφου θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν 45 εκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών εάν επιταχυνόταν η εισαγωγή των εμβολίων σε χώρες με υψηλή επιβάρυνση.
· Κατά της ελονοσίας που προκαλείται από το Plasmodium falciparum θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 25 εκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών, οι οποίες συχνά χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της νόσου.
· Κατά της φυματίωσης θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν από 1,2 έως 1,9 δισεκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών – σημαντικό μέρος των 11,3 δισεκατομμυρίων δόσεων που χρησιμοποιούνται ετησίως κατά της νόσου.
Τα εμβόλια θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά το τεράστιο οικονομικό κόστος της AMR
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το κόστος νοσοκομείων για τη θεραπεία ανθεκτικών παθογόνων που αξιολογούνται στην έκθεση εκτιμάται σε 730 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ κάθε χρόνο. Εάν μπορούσαν να αναπτυχθούν εμβόλια κατά όλων των αξιολογημένων παθογόνων, θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν το ένα τρίτο του νοσοκομειακού κόστους που σχετίζεται με την AMR.
Απαιτείται μια ολοκληρωμένη, ανθρωποκεντρική προσέγγιση που εφαρμόζεται σε όλα τα συστήματα υγείας για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία λοιμώξεων. Αυτή η προσέγγιση αναγνωρίζει τον εμβολιασμό ως τον πυρήνα για την πρόληψη της AMR και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός όταν συνδυάζεται με άλλες παρεμβάσεις.
Στην 79η Σύνοδο Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για την AMR, στις 26 Σεπτεμβρίου, οι παγκόσμιοι ηγέτες ενέκριναν μια πολιτική δήλωση, με την οποία δεσμεύονται για ένα σαφές σύνολο στόχων και δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εκτιμώμενων 4,95 εκατομμυρίων ανθρώπινων θανάτων που σχετίζονται με βακτηριακή AMR ετησίως κατά 10% έως 2030. Η δήλωση δίνει έμφαση σε βασικές πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε εμβόλια, φάρμακα, θεραπείες και διαγνωστικά, ενώ αναζητά κίνητρα και μηχανισμούς χρηματοδότησης για την προώθηση της πολυτομεακής έρευνας για την υγεία, της καινοτομίας και της ανάπτυξης για την αντιμετώπιση της AMR.