Σύμφωνα με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), τα συμπληρώματα διατροφής είναι όλα εκείνα τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν ή να καλύψουν τα κενά σε θρεπτικά συστατικά που δεν λαμβάνονται φυσικά μέσα από τη διατροφή.
Τα συμπληρώματα διατροφής πρέπει να λαμβάνονται πάντα μετά από συμβουλή γιατρού ή διαιτολόγου. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού δεν έχει επαρκή γνώση ή έχει λάβει λάθος πληροφόρηση για το σκοπό και τον τρόπο δράσης των συμπληρωμάτων διατροφής.
Γράφει ο Δρ. Σταύρος Καρακατσάνης, Γαστρεντερολόγος – Ηπατολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πολλοί αναρωτιούνται, είναι σωστό ή λάθος να καταναλώνουμε όλοι καθημερινά συμπληρώματα διατροφής όταν δεν καλύπτονται τα κενά σε θρεπτικά συστατικά φυσικά μέσα από τη διατροφή μας; Ας δούμε ποιοι είναι οι συνηθέστεροι μύθοι που επικρατούν γύρω από τα συμπληρώματα διατροφής.
1ος Μύθος: Μπορούν να αντικαταστήσουν μία υγιεινή διατροφή
Μία υγιεινή διατροφή περιέχει λαχανικά, πρωτεΐνη, υδατάνθρακες, και, φυσικά, περιστασιακά φαγητά του εμπορίου. Εάν δεν παίρνεις τα απαραίτητα για τον οργανισμό σου θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή σου, τότε πολύ πιθανόν να χρησιμοποιήσεις τα συμπληρώματα ως “επίδεσμο” για την ελλειμματική σου διατροφή.
Αυτό, όμως, δεν είναι μία έξυπνη λύση! Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο “Annals of Internal Medicine”, η καθημερινή λήψη συμπληρωμάτων δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο στα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις ή καρκίνο, αλλά η απόκτηση βιταμινών μέσω θρεπτικών πηγών τροφίμων είχε.
2ος Μύθος: Όλα τα συμπληρώματα είναι κατάλληλα και ασφαλή
Τα συμπληρώματα ελέγχονται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων ως τροφή και όχι ως φάρμακο, επομένως αντιμετωπίζουν λιγότερο έλεγχο από τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνεις από τον γιατρό.
Οι εταιρείες πρέπει να αναφέρουν το όνομα, την ποσότητα, τη λίστα συστατικών, τον τόπο παραγωγής και τα στοιχεία διατροφής στην ετικέτα. Τα συμπληρώματα, ωστόσο, δεν χρειάζεται να περάσουν από κλινικές δοκιμές, που σημαίνει ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να καταλήξεις σε μια εταιρεία που παραθέτει ασυνεπή συστατικά που θα μπορούσαν να ενέχουν κινδύνους ή να επηρεάσουν άλλες φαρμακευτικές αγωγές σου.
3ος Μύθος: Βοηθούν στην πρόληψη ασθενειών
Όταν κάποιος εμφανίζει κρυολόγημα και γρίπη, συνήθως συνιστάται να αυξήσει την πρόσληψη της βιταμίνης C για να μειώσει τον κίνδυνο να αρρωστήσει βαριά. Ως αποτέλεσμα, πολλές φόρμουλες και συμπληρώματα που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν στην ενίσχυση της ανοσίας περιέχουν αυτή τη βιταμίνη, αλλά τα δεδομένα αποδεικνύουν ότι βοηθά ελάχιστα.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο “Cochrane Database of Systematic Reviews”, η βιταμίνη C δε δείχνει καμία σημαντική επίδραση στον κίνδυνο κρυολογήματος στον γενικό πληθυσμό.
4ος Μύθος: Αντικαθιστούν τη δίαιτα και τη σωματική άσκηση
Εάν πάρεις ένα συμπλήρωμα διατροφής, μειώσεις τις καθημερινές θερμίδες και ενσωματώσεις ένα έντονο πρόγραμμα φυσικής κατάστασης, φυσικά θα έχεις τα επιθυμητά αποτελέσματα.. Αλλά το συμπλήρωμα κάνει πραγματικά δουλειά; Σύμφωνα με το WebMD, υπάρχει πληθώρα συμπληρωμάτων που συχνά διαφημίζονται για την επιτυχία τους στην απώλεια βάρους, αλλά τα περισσότερα παρουσιάζουν ελάχιστα στοιχεία ότι κάνουν πραγματικά τη διαφορά στις κλινικές δοκιμές.
5ος Μύθος: Όλοι θα πρέπει να λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής
Τα συμπληρώματα ονομάζονται συμπληρώματα για κάποιο λόγο. Βοηθούν τα άτομα με ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά, εάν δεν μπορούν να το επιτύχουν μόνο μέσω της διατροφής τους. Ένα καλό παράδειγμα είναι οι ελλείψεις σε βιταμίνη D. Πολλοί άνθρωποι που είναι vegan πασχίζουν να λάβουν την ημερήσια δόση βιταμίνης D επειδή βρίσκεται κυρίως στα ψάρια και στα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Ένα συμπλήρωμα μπορεί να βοηθήσει στην ολοκλήρωση της κατά τα άλλα υγιεινής διατροφής τους. Για να μάθεις πραγματικά ποια συμπληρώματα μπορεί να σε βοηθήσουν, πρέπει να επισκεφθείς τον γιατρό σου και να κάνεις αιμοληψία. Εάν παρατηρήσει ότι έχεις κάπου ανεπάρκεια, οι βιταμίνες και τα συμπληρώματα μπορούν να σε βοηθήσουν να το αντιμετωπίσεις. Διαφορετικά, είναι πιθανό να μην χρειάζεσαι τίποτα επιπλέον.