Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον ως «μια χρόνια προοδευτική ασθένεια» που προκύπτει από πολλαπλούς περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες και συνδέεται με περισσότερες από 230 συννοσηρότητες!
Στην Ελλάδα το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο, καθώς 6 στους 10 Έλληνες άνω των 18 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Η χώρα μας καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην ΕΕ στην παιδική παχυσαρκία και μια από τις πρώτες θέσεις στην παχυσαρκία των ενηλίκων.
Γιατί η παχυσαρκία θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία και πως μπορεί να προληφθεί; Απαντά η Παρασκευή Μεντζελοπούλου, Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος.
Η παχυσαρκία προκαλείται όταν, για μεγάλο χρονικό διάστημα, το σώμα παίρνει περισσότερες θερμίδες από όσες χρησιμοποιεί. Σε γενικές γραμμές, το αυξημένο βάρος προκαλείται από αυξημένη κατανάλωση θερμίδων, σε συνδυασμό με λίγη ή καθόλου άσκηση και γενετική προδιάθεση.
Κάποιοι άνθρωποι όμως παίρνουν βάρος πολύ πιο εύκολα σε σχέση με άλλους. Πιο σπάνια μπορεί η παχυσαρκία να ξεκινήσει ή να επιδεινωθεί λόγω ορμονικών διαταραχών και παθήσεων όπως ο υποθυρεοειδισμός.
Η κατανόηση μας για τις αιτίες της παχυσαρκίας αυξάνεται συνεχώς καθώς ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερες ορμόνες που παράγονται από τα κύτταρα του λίπους και επηρεάζουν την όρεξη, τον μεταβολισμό και την πρόσληψη βάρους.
Γιατί η παχυσαρκία είναι ασθένεια;
Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον σαν μια χρόνια πάθηση που οφείλεται στην υπερβολική αύξηση του λίπους στο σώμα. Όταν το λίπος αυξάνεται πάνω από το φυσιολογικό, αρχίζει και αποθηκεύεται σε διάφορα όργανα του σώματος όπως το συκώτι, οι μύες, η καρδιά και παράγει ορμόνες και ουσίες που προκαλούν μεγάλες αλλαγές στο τρόπο λειτουργίας του σώματος.
Όταν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος αντιμετωπίζει αυξημένο κίνδυνο για ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, αυξημένη χοληστερίνη, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό, ορισμένες μορφές καρκίνου μέχρι και πρόωρο θάνατο.
Συγκεκριμένα, η παχυσαρκία είναι η πιο συχνή παθογόνος αιτία που οδηγεί σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Για κάθε 1 κιλό αύξησης βάρους πάνω από το φυσιολογικό, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 9%. Η παχυσαρκία μπορεί επίσης να επιδεινώσει άλλες παθήσεις και να κάνει πιο δύσκολη τη θεραπεία τους.
Η παχυσαρκία είναι από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που μπορεί να προληφθεί. Η ενημέρωση, σωστή διατροφή, άσκηση, τροποποίηση φαρμάκων σε χρόνια ασθενείς και τακτική ιατρική παρακολούθηση είναι απαραίτητα για την απώλεια αλλά και τη διατήρηση του ιδανικού βάρους.