Από την Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγο – παιδοψυχολόγο
Η ψυχογενής βουλιμία ( bulimia nervosa ) είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατανάλωσης ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας τροφής σε σύντομο διάστημα, η οποία ακολουθείται συνήθως από μια συμπεριφορά καθαρισμού με πρόκληση εμετού, νηστεία, χρήση καθαρτικών, κλυσμάτων, διουρητικών. H τροφή καταπίνεται αμάσητη, χωρίς διακρίσεις και στα κρυφά. Η ψυχογενής βουλιμία ξεκινά συνήθως προς το τέλος της εφηβείας, γύρω στα δεκαοκτώ με είκοσι ένα χρόνια.
Εκτιμάται ότι ως πρόβλημα είναι δύο με τρεις φορές πιο συχνό απ’ ό,τι η ψυχογενής ανορεξία. Πρέπει να τονιστεί ότι, κατά τη διάρκεια της προεφηβείας και της εφηβείας, 4 στις 100 έφηβες παρουσιάζουν βουλιμικά επεισόδια κάποιες φορές, χωρίς ωστόσο να πληρούν όλα τα κριτήρια της διαταραχής.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Τα κριτήρια διάγνωσης της ψυχογενούς βουλιμίας, σύμφωνα με το DSM-5, είναι τα εξής:
Επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από τις εξής δύο συνθήκες:
α. Κατανάλωση υπερβολικά μεγάλης ποσότητας φαγητού μέσα σε ορισμένο χρόνο, στον οποίο φυσιολογικά ένα άτομο θα έτρωγε λιγότερο.
β. Έλλειψη ελέγχου στην κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου. Το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει και ότι δεν μπορεί να ελέγξει τι και πόσο καταναλώνει.
Επανειλημμένη, απρόσφορη, «αντισταθμιστική» συμπερι- φορά του εφήβου, προκειμένου να αποφύγει την πρόσληψη βάρους. Για παράδειγμα, τρώει ένα μεγάλο γεύμα και έπειτα κάνει εμετό, παίρνει καθαρτικά, μπαίνει σε μια μεγάλη περίο- δο καταναγκαστικής νηστείας κ.λπ.
Τόσο τα υπερφαγικά επεισόδια όσο και η «αντισταθμιστική» συμπεριφορά πρέπει να συμβαίνουν τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και για διάστημα τριών μηνών.
Η αυτοεκτίμηση επηρεάζεται υπέρμετρα από το βάρος και τη γενική εικόνα σώματος.
Τα επεισόδια υπερφαγίας ή/και τα καθαρτικά επεισόδια δεν συμβαίνουν στο πλαίσιο της ψυχογενούς ανορεξίας.