Γνωρίζετε τι πρέπει να προσέξετε όταν πρόκειται να πραγματοποιήστε τον ετήσιο έλεγχο των γενικών εξετάσεων αίματος; Πως μπορούμε να αποφύγουμε τα διατροφικά λάθη ώστε τα αποτελέσματα μας να είναι αληθή και όχι παραποιημένα;
Στα παραπάνω ερωτήματα απαντά η Βασιλική Νεστορή, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.
Οι ετήσιες γενικές εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες σε κάθε ενήλικα που δεν παρουσιάζει εξειδικευμένα προβλήματα υγείας, γίνονται προληπτικά στα πλαίσια της γενικότερης προάσπισης της υγείας και της μακροβιότητας του ατόμου, ενώ αν υπάρχουν παθήσεις ή νοσήματα είναι σημαντικό να επαναλαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα που ορίζονται από τον εκάστοτε θεράποντα ιατρό.
Στην καθημερινή κλινική πράξη το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει ποιες τροφές μπορεί ή όχι να καταναλώσει πριν από τις καθιερωμένες εξετάσεις με αποτέλεσμα την συχνή παραποίηση των αποτελεσμάτων των γενικών εξετάσεων αίματος. Πολύ συχνά, αυτή η διαφορά στις τιμές των αποτελεσμάτων μπορεί να είναι σημαντικά αυξημένη.
Τα συχνότερα διατροφικά λάθη που πρέπει να αποφεύγουμε πριν από τις γενικές εξετάσεις αίματος είναι:
-Η λήψη τροφής πριν τις εξετάσεις: η λήψη τροφής αυξάνει τα επίπεδα του σακχάρου, της κακής χοληστερόλης (LDL), των τριγλυκεριδίων, του ουρικού οξέος και του σιδήρου του αίματος καθώς επίσης και ορισμένων βιταμινών. Για τον λόγο αυτό η τελευταία τροφή πριν τις εξετάσεις αίματος, πρέπει να καταναλώνεται 12 ώρες πριν τουλάχιστον ώστε ο οργανισμός να παρουσιάζει ολονύχτια απουσία από θρεπτικά συστατικά που θα αλλοιώσουν τις εξετάσεις.
-Η λήψη αλκοόλ την νύχτα πριν τις γενικές εξετάσεις αίματος: Την παραμονή των εξαρτήσεων ΔΕΝ καταναλώνουμε αλκοόλ ακριβώς επειδή η κατανάλωση της αλκοόλης ανεβάζει τις τιμές του ζαχάρου του αίματος έως και 30%, ποσό που εξαρτάται από την περιεκτικότητα της αλκοόλης στα ποτά, την ποσότητα των πότων και την ώρα που αυτά καταναλώθηκαν πριν από τις εξετάσεις αίματος.
-Η λήψη καφέ, τσάι ή αναψυκτικών με καφεΐνη ακριβώς πριν τις εξετάσεις: Ακόμα και αν τα ποτά αυτά είναι σκέτα, zero ή light (χωρίς ζάχαρη δηλαδή), θα επηρεάσουν σημαντικά τα αποτελέσματα των γενικών εξετάσεων. Η καφεΐνη διεγείρει τα επινεφρίδια προκαλώντας αυξημένη έκκριση ορισμένων ορμονών όπως επίσης και αύξηση του σακχάρου του αίματος και των λιπιδίων του αίματος. Η διαφορά αυτή ανέρχεται ακόμα και στο 25-30%. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι όταν ερωτάται ο εξεταζόμενος αν κατανάλωσε τροφή το πρωί πριν τις εξετάσεις φυσικά το αρνείται, πιστεύοντας ότι η μη κατανάλωση ζάχαρης δεν θα αλλοιώσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος!
-Τα συμπληρώματα διατροφής: Μπορούν να αλλοιώσουν τους πραγματικούς δείκτες ορισμένων μετρούμενων βιταμινών, ιχνοστοιχείων ή/και λιπιδίων και για τον λόγο αυτό είναι καλό οι γενικές εξετάσεις αίματος να πραγματοποιούνται μετά από πλήρη αποχή τέτοιων συμπληρωμάτων και μάλιστα για αρκετό καιρό.
-Οι τσίχλες ή οι καραμέλες με ζάχαρη: Η κατανάλωσή τους μπορεί να δείξει αυξημένο ζάχαρο αίματος, αν καταναλωθούν την στιγμή της εξέτασης ή λίγο πριν από αυτήν.
-Το κάπνισμα ακριβώς πριν τις εξετάσεις του αίματος: Οι περισσότεροι θεωρούμε αθώο το να καπνίσουμε πριν τις εξετάσεις διότι δεν το συσχετίζουμε με κατανάλωση τροφής, στην πραγματικότητα όμως η νικοτίνη του τσιγάρου αυξάνει το ζάχαρο του αίματος. Ενδεικτικά, το κάπνισμα ενός μόνο τσιγάρου 15 με 20 λεπτά πριν από την αιμοληψία, μπορεί να ανεβάσει το ζάχαρο του αίματος έως και 10 mg/dl, ενώ επηρεάζει ακόμα και την δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης, την καμπύλη ζαχάρου δηλαδή. Είναι καλό επίσης να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι τα επίπεδα ζάχαρου αίματος στους καπνιστές είναι αρκετά πιο αυξημένα σε σχέση με τους μη καπνιστές γενικότερα.
Το μανιώδες κάπνισμα επίσης μειώνει σημαντικά τις συγκεντρώσεις της αυξητικής ορμόνης, της βιταμίνης Β12, της ουρίας και της κρεατινίνης καθώς επίσης και του ουρικού οξέος, ενώ αυξάνει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, όπως αυτά μετρούνται στις εξετάσεις αίματος.
-Η λήψη φαρμάκων: Είναι δυνατόν να αλλοιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα των γενικών εξετάσεων αίματος και για αυτό η 12ωρη αποχή από οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή αν και εφόσον αυτό είναι εφικτό, είναι η καλύτερη λύση. Είναι αναγκαίο όμως να πραγματοποιείται πάντα σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό.
