Η Μεταιχμιακή ή Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) είναι μια σοβαρή και ιδιαίτερα πολύπλοκη διαταραχή. Επηρεάζει το πώς αισθάνεται ένα άτομο για τον εαυτό του και τους άλλους, συχνά με απρόβλεπτες και καταστροφικές συνέπειες.
Γράφει η Αντιγόνη Γινοπούλου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος.
Η μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας είναι μια διαταραχή με κύριο χαρακτηριστικό την έντονη αντίδραση των ατόμων σε πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη. Μόλις νιώσουν ότι κάποιο άτομο φεύγει λόγω χωρισμού, εργασίας, ταξιδιού κυριεύονται από πανικό, θυμό και οργή. Η συμπεριφορά τους είναι απρόβλεπτη και έντονα καταστροφική, δεν αντέχουν να είναι μόνοι τους και λόγω της απελπισίας μπορεί να κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας ή αυτοτραυματισμούς.
Οι διαπροσωπικές σχέσεις των ατόμων με μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας είναι έντονες και ασταθείς. Eξιδανικεύουν και «κολλούν» σε άλλα άτομα, πολύ γρήγορα όμως με την ίδια ταχύτητα αλλάζουν γνώμη. Επειδή οι σχέσεις τους είναι χαώδεις απογοητεύονται και δρουν παρορμητικά και με θυμό.
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της μεταιχμιακής διαταραχής προσωπικότητας είναι η σοβαρή διαταραχή της ταυτότητας, δηλαδή εμφανίζουν απότομες αλλαγές στους στόχους – επαγγελματικούς και προσωπικούς-, στις αξίες, στους φίλους, στη σεξουαλική ταυτότητα.
Η συναισθηματική διάθεση παρουσιάζει μεγάλη αστάθεια και το άτομο αντιδρά έντονα στο παραμικρό στρες. Τα κυρίαρχα συναισθήματα που εναλλάσσονται είναι η δυσφορία, το άγχος, ο θυμός, ο πανικός, η απελπισία.
Τα άτομα με τη διαταραχή αυτή υπονομεύουν συχνά τον εαυτό τους όταν είναι έτοιμα να πετύχουν τους στόχους τους, για παράδειγμα εγκαταλείπουν το σχολείο πριν αποφοιτήσουν, την ψυχοθεραπεία ή την εργασία τους με διάφορες προφάσεις.
Όσον αφορά την αιτιολογία υπάρχουν διαφορετικές απόψεις: η ψυχαναλυτική σχολή υποστηρίζει ότι ευθύνεται η δύσκολη σχέση με την μητέρα στη διάρκεια της βρεφικής ηλικίας, η γενετική σχολή υποστηρίζει ότι οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες .
Η θεραπεία της μεταιχμιακής διαταραχής προσωπικότητας περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία ατομική ή ομαδική ανάλογα τις ανάγκες, φαρμακευτική θεραπεία ή ακόμη και νοσηλεία όταν εκδηλώνονται έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα και αυτοκτονική συμπεριφορά.