Σημαντικές προκλήσεις αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες και σπάνιες παθήσεις σε σχέση με την πρόσβασή τους στις υπηρεσίες υγείας, όπως αποτυπώνουν με ακρίβεια τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας, τα οποία παρουσίασε η ΕΣΑμεΑ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, στις 3 Δεκεμβρίου.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας
- το 78% των ερωτηθέντων ατόμων με αναπηρία, χρόνια ή σπάνια πάθηση δηλώνει πως έχει μειώσει δαπάνες για την κάλυψη των βασικών αναγκών διαβίωσης, όπως δαπάνες για τρόφιμα, προκειμένου να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες για υγειονομική περίθαλψη.
- το 43% των ατόμων με αναπηρία, χρόνια ή σπάνια πάθηση βρέθηκε να στερείται αναγκαίας οδοντιατρικής φροντίδας,
- το 40% χρειάστηκε διαγνωστικές εξετάσεις που δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει και
- το 39,5% δεν είχε πρόσβαση τουλάχιστον μία φορά σε αναγκαία ιατρική εξέταση ή θεραπεία κατά τα τελευταία δύο χρόνια.
Η έρευνα καταδεικνύει επίσης, δυσκολίες πρόσβασης σε δομές υγείας.
Συγκεκριμένα:
- 5 στα 10 άτομα με εγκεφαλική παράλυση και νευρομυϊκές παθήσεις δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν εμπόδια προσβασιμότητας στις δομές υγείας
- 4 στα 10 άτομα με νοητική αναπηρία αντιμετωπίζουν σοβαρό αποκλεισμό στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας υγείας και δεν έχουν καν υπαχθεί στον θεσμό του προσωπικού γιατρού και
- 3 στα 10 άτομα με νοητική αναπηρία δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ηλεκτρονική συνταγογράφηση
- το 17,7% των ατόμων που αντιμετωπίζουν ψυχικές δυσκολίες/διαταραχές είτε ψυχική αναπηρία είναι ανασφάλιστοι
- στο 23,4% ανέρχεται το ποσοστό των ατόμων που αναφέρουν ψυχική αναπηρία.
Άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη: Υψηλά ποσοστά ανικανοποίητων αναγκών σε φάρμακα ή φαρμακευτικά σκευάσματα και αναλώσιμα
Σημαντικό τμήμα των ατόμων με αναπηρία, χρόνια ή σπάνια πάθηση αναφέρουν ότι:
- 34% στερήθηκε τουλάχιστον μία φορά φάρμακα ή άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα
- 33% στερήθηκε υπηρεσίες αποκατάστασης και
- 30% στερήθηκε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Στην εν λόγω ομάδα, βρίσκονται και τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, που καταγράφουν υψηλά ποσοστά ανικανοποίητων αναγκών σε φάρμακα ή φαρμακευτικά σκευάσματα και αναλώσιμα, όπως ταινίες, αισθητήρες, αναλώσιμα για την αντλία συνεχούς έγχυσης κλπ., ενώ ο περιορισμένος αριθμός εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού (Ενδοκρινολόγοι, Παθολόγοι και Παιδίατροι εξειδικευμένοι στο Σακχαρώδη Διαβήτη) στις δημόσιες δομές αποτελεί το σοβαρότερο εμπόδιο.
2η Πανελλαδική Μελέτη της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ
Τα παραπάνω στοιχεία ανέδειξε και η 2η Πανελλαδική Μελέτη της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ: «Συνήθειες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη σε σχέση με τη διαχείριση της καθημερινότητάς τους», η οποία παρουσιάστηκε στο 2nd Diabetes Empowerment Forum, το Νοέμβριο.
Τα προβλήματα λόγω της νομοθετικής αλλαγής του ΕΚΠΥ
Ένας από τους βασικότερους λόγους αδυναμίας ικανοποίησης αναγκών και ελλιπούς πρόσβασης των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη σε ιατροτεχνολογικά προϊόντα είναι ο αποκλεισμός από τη συνταγογράφηση απαραίτητων αναλώσιμων ιατροτεχνολογικών προϊόντων για τον Σ.Δ. τύπου 1, λόγω της νομοθετικής αλλαγής του ΕΚΠΥ (ΦΕΚ89 Β’/16-01-2023, Προσθήκη Παραρτήματος 1 στο άρθρο 47) και της εφαρμογής του το Νοέμβριο του 2023, με αναδρομική ισχύ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι πάσχοντεςείτενα προβαίνουν στην αγορά τους από το φαρμακείο, είτε να μην λαμβάνουν καθόλου τα απαραίτητα για τη διαχείριση της πάθησης τους προϊόντα.
Καθυστέρηση, μη διάθεση υλικών ή μη αντικατάσταση ελαττωματικών αναλώσιμων προϊόντων παρατηρείται, σύμφωνα με τη μελέτη της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, και από την πλευρά των εταιρειών, ενώ αύξηση των ελλείψεων σε αναλώσιμα υλικά παρατηρείται και στα φαρμακεία των νοσοκομείων.
Στα ευρήματα της Έρευνας της ΕΣΑμεΑ που αφορούν στην έλλειψη εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού στον Σακχαρώδη Διαβήτη, συνηγορούν και τα στοιχεία της Έρευνας της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, καθώς το 33,5% δηλώνει ότι υπάρχει καθυστέρηση στο ραντεβού με τον θεράποντα ιατρό στον προκαθορισμένο χρόνο.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ, Ιωάννης Βαρδακαστάνης, τόνισε ότι τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της έρευνας, θα αποτελέσουν το κύριο συλλογικό εργαλείο για τον σχεδιασμό πολιτικών και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρία, χρόνια και σπάνια πάθηση, πάντα με γνώμονα την κεφαλαιώδη αρχή «Τίποτα χωρίς εμάς».
