Οι αμερικανικές εταιρείες Pfizer και Moderna ανακοίνωσαν ότι η προστασία που παρέχουν τα αντίστοιχα εμβόλια τους κατά του κορωνοϊού, μπορεί να εξασθενήσει με το πέρασμα του χρόνου. Η γνωστοποίηση αυτή – μάλλον όχι τυχαία – έρχεται σε μια στιγμή που η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ετοιμάζεται να αποφασίσει κατά πόσο θα εγκρίνει ένα ευρύτερο πρόγραμμα ενισχυτικών-αναμνηστικών δόσεων.
Η Pfizer, σύμφωνα με τους Financial Times και το πρακτορείο Ρόιτερς, παρουσίασε μια μελέτη του ιατρικού κέντρου Kaiser Permanente της Νότιας Καλιφόρνιας, που δείχνει ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της τείνει να εξασθενήσει φυσικά όσο περνάει ο καιρός, «άσχετα με την παραλλαγή του κορονοϊού» και όχι ως συνέπεια του στελέχους Δέλτα.
Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, η ανοσιακή προστασία του εμβολίου μειώνεται έξι έως οκτώ μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Η μείωση υπολογίστηκε σε περίπου 6% ανά δίμηνο μετά τη δεύτερη δόση, πέφτοντας έτσι από το 96,2% λίγο μετά τον εμβολιασμό, στο 83,7% τέσσερις μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Η εταιρεία επικαλέστηκε επίσης στοιχεία άλλης ισραηλινής μελέτης, σύμφωνα με την οποία η τρίτη δόση αποκαθιστά την αποτελεσματικότητα του εμβολίου στο 95%.
Από την πλευρά της, η Moderna παρουσίασε στοιχεία μεγάλης κλινικής δοκιμής της, σύμφωνα με τα οποία η προστασία του εμβολίου της εξασθενεί διαχρονικά, πράγμα που υποστηρίζει τη χρησιμότητα μιας έξτρα ενισχυτικής δόσης. Η μελέτη βρήκε μεγαλύτερα ποσοστά λοιμώξεων Covid-19 μεταξύ όσων είχαν εμβολιαστεί πρώτοι πριν 13 μήνες, σε σύγκριση με όσους εμβολιάστηκαν πριν οκτώ μήνες.
Πάντως μια δεύτερη μελέτη, σε συνεργασία με το σύστημα υγείας Kaiser Permanente, η οποία συνέκρινε περίπου 352.000 πλήρως εμβολιασμένους με Moderna, με ανάλογο αριθμό μη εμβολιασμένων, βρήκε ότι το εμβόλιο της, ακόμη και εν μέσω εξάπλωσης της Δέλτα, παρέμεινε αποτελεσματικό κατά 87% έναντι της λοίμωξης Covid-19 και 96% έναντι του κινδύνου νοσηλείας.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Moderna Στέφεν Χόουτζ, «οι πρώτοι έξι μήνες (προστασίας) είναι σημαντικό πράγμα, αλλά δεν μπορεί κανείς να ‘ποντάρει’ ότι αυτή (η προστασία) θα παραμείνει σταθερή έως ένα χρόνο ή και παραπάνω». Όπως είπε, «καθώς έρχεται το φθινόπωρο και ο χειμώνας, αναμένουμε ότι η εκτιμώμενη εξασθένηση της ανοσίας μπορεί να οδηγήσει σε 600.000 πρόσθετες περιπτώσεις Covid-19», αν και δεν έκανε εκτίμηση πόσα από αυτά τα περιστατικά μπορεί να είναι σοβαρά και θα χρήζουν νοσηλείας. Πρόσθεσε ότι «οι ενισχυτικές δόσεις θα μειώσουν τα περιστατικά Covid-19. Επίσης πιστεύουμε ότι μια τρίτη δόση έχει την ευκαιρία να επεκτείνει σημαντικά την ανοσία καθ’ όλο το επόμενο έτος».
Το νέο αυτό «αφήγημα» της Moderna έρχεται πάντως σε αντίθεση με πρόσφατες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες το εμβόλιο της παρέχει μεγαλύτερης διάρκειας προστασία έναντι εκείνου των Pfizer/BioNTech.
Η συμβουλευτική επιτροπή της FDA θα συνεδριάσει την Παρασκευή για να αποφασίσει αν θα συστήσει ενισχυτικές δόσεις και σε ποιο τμήμα του πληθυσμού, μια απόφαση που αναμένεται με πολύ ενδιαφέρον, αν όχι αγωνία. Η FDA έχει ήδη εγκρίνει έξτρα δόσεις εμβολίων mRNA σε όσους έχουν ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα λόγω κάποιας ιατρικής αιτίας.
Τόσο η Pfizer όσο και η Moderna έχουν καταθέσει αιτήματα για διενέργεια τρίτης δόσης. Μέχρι στιγμής η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται μάλλον διστακτική να εγκρίνει το αίτημα αυτό, θεωρώντας ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία.