Γράφει ο κ. Γιώργος Πισσάκας
Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος, Συντονιστής Διευθυντής Τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, πρώην Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ).
Πριν μερικές ημέρες στην Αθήνα οργανώσαμε για 11ο χρόνο το Πανελλήνιο Συνέδριο «Καθ’ οδόν προς το βέλτιστο στην Ογκολογία». Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και η κα Όλγα Μπαλαούρα, Πρόεδρος του Δ.Σ. – και Διοικήτρια του Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας». Στην ομιλία της, παρουσία και της Γενικής Γραμματέως Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείο Υγείας κας Λ. Βιλβιρίδη, προς τιμήν της, ανέφερε ότι οι αναμονές για ακτινοθεραπεία ξεπερνούν τους δύο μήνες. Γράφω «προς τιμήν της» γιατί τις περισσότερες φορές οι Διοικητές παρουσιάζουν μία πραγματικότητα που είναι πολύ διαφορετική από την πραγματικότητα που βιώνουν οι ασθενείς. Βέβαια για τον συνολικό χρόνο αναμονής θα πρέπει να προσθέσουμε και το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την στιγμή που ένας ασθενής ξεκινά την προσπάθεια του για να κλείσει ραντεβού για την πρώτη επίσκεψη σε Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγο, ούτως ώστε να μπει στην λίστα.
Αξίζει λοιπόν να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να δούμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας ασθενής που δίνει την μάχη του με τον καρκίνο και πρέπει να κάνει ακτινοθεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία μόνη ή σε συνδυασμό και με τις άλλες μεθόδους συμβάλει στο 40% των ιάσεων
Η Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία μαζί με την Παθολογική και την Χειρουργική Ογκολογία είναι οι τρεις βασικοί θεραπευτικοί πυλώνες στον αγώνα κατά του καρκίνου. Η άριστη συνεργασία και των τριών εξασφαλίζει την όσο το δυνατόν καλύτερη έκβαση για κάθε ασθενή.
Η ακτινοθεραπεία μόνη ή σε συνδυασμό και με τις άλλες μεθόδους συμβάλει στο 40% των ιάσεων ενώ περίπου το 60% των ασθενών κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου θα την χρειαστούν. Μέλημα της ακτινοθεραπείας είναι η χορήγηση πολύ υψηλής δόσης ακτινοβολίας σε έναν όγκο, με ελάχιστη επιβάρυνση των γύρω φυσιολογικών ιστών, με στόχο την ίαση ή την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών και την όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα ζωής τους μειώνοντας στο ελάχιστο τις παρενέργειες.
Όλες οι σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας όπως η σύμμορφη ακτινοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία με πεδία διαμορφούμενης έντασης, η ογκομετρική ακτινοθεραπεία, η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική/ακτινοθεραπεία, η απεικονιστικά καθοδηγούμενη και η 4D ακτινοθεραπεία, που είναι στην θεραπευτική φαρέτρα του Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγου, αποσκοπούν στην βελτίωση του τοπικού ελέγχου της νόσου και στην μείωση της τοξικότητας.
Μετά από πολλά χρόνια προσπαθειών από το 2018 μπορούμε να πούμε ότι ο Έλληνας ασθενής έχει πλέον πρόσβαση σε όλη αυτή την τεχνολογία και στον Δημόσιο Τομέα. Και αυτό επετεύχθη χάρη στα μηχανήματα που αποκτήθηκαν μέσω των ΕΣΠΑ και Δωρεών, με κορυφαία την Δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» 12 Γραμμικών Επιταχυντών σε 8 Δημόσια Νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα.
Η χώρα μας οφείλει βάσει πληθυσμού να έχει 77 ΓΕ και έχει μόνο 57
Σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα σε ένα προηγμένο Κράτος κάθε χρόνο έχουν ανάγκη ακτινοθεραπείας περίπου 3000 ασθενείς ανά εκατομμύριο πληθυσμού και αυτός ο αριθμός καλύπτεται με τουλάχιστον 7 μηχανήματα ανά εκατομμύριο. Δηλαδή για την Ελλάδα χρειάζονται ακτινοθεραπεία κάθε χρόνο περί τους 30 με 33 χιλιάδες ασθενείς και η Χώρα μας οφείλει να έχει τουλάχιστον 77 Γραμμικούς Επιταχυντές. Σήμερα έχει μόνο 57 Γ.Ε, εκ των οποίων 30 στον Δημόσιο τομέα και 27 στον Ιδιωτικό.
Όμως το 2012, όταν δημιουργήθηκε ο ΕΟΠΥΥ, υπήρχαν μόνο 37 μηχανήματα εκ των οποίων 24 στον Δημόσιο τομέα και 13 στον Ιδιωτικό, ενώ οι αναμονές ξεπερνούσαν και τους 4 μήνες.
Όσο περίεργο και αν ακούγεται ο ΕΟΠΥΥ κατανόησε το μεγάλο πρόβλημα της ταλαιπωρίας των ασθενών που δεν μπορούσαν να βρουν θέση στα δημόσια ακτινοθεραπευτικά τμήματα, γιατί είχε την τύχη τότε να είναι Διευθυντής Σχεδιασμού ένας άνθρωπος που μπορούσε και να καταλάβει και να δράσει, ο Γιάννης Βαφειάδης.
Εκτός όμως από τον μικρό αριθμό μηχανημάτων, υπήρχαν τεχνικές που δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν στον Δημόσιο τομέα λόγω έλλειψης κατάλληλου εξοπλισμού όπως η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική. Έτσι λοιπόν αποφάσισε να καλύψει πλήρως τις τεχνικές αυτές στα ιδιωτικά (ΦΕΚ Β’ 2408/31-08-2012) με μηδενική συμμετοχή του ασθενούς (καλύπτοντας και την αμοιβή του γιατρού). Στις υπόλοιπες τεχνικές καθόρισε από το 2012 μηδενική συμμετοχή του ασθενούς στο ιδιωτικό κέντρο, αλλά κάλυψη από τον ασθενή της αμοιβής του γιατρού. Πιο ξεκάθαρο δεν γινόταν. Παρόλα αυτά υπήρξε στις αρχές του 2013 και διευκρινιστική εγκύκλιος του ΕΟΠΥΥ, η οποία αναρτήθηκε στο διαδίκτυο (αρ.πρωτ.7372/18-02-2013) και έλυνε όλες τις απορίες για τους ασθενείς.
Η Πολιτεία οφείλει να απαιτήσει την εφαρμογή του νόμου από τα ιδιωτικά θεραπευτήρια
Όμως ακόμη και σήμερα αυτό παραβιάζεται ασύστολα σε γνώση όλων. Από το 2012 μέχρι και σήμερα πέρασαν όλα τα πολιτικά χρώματα από την εξουσία άλλα οι ασθενείς δεν βρήκαν άκρη.
Εξακολουθούν να τους ζητάνε να πληρώσουν από την τσέπη τους 3-5 χιλιάδες ευρώ για την στερεοτακτική ακτινοχειρουργική, άσχετα αν ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει 5,5 -7,5 χιλιάδες ευρώ την τεχνική αύτη στα ιδιωτικά και άσχετα αν ο νόμος λέει ότι ο ασθενής δεν πρέπει να πληρώνει ούτε ένα ευρώ. Για τις άλλες σύγχρονες τεχνικές εκτός από την νόμιμη αμοιβή του γιατρού τα ιδιωτικά κέντρα ζητάνε επιπλέον για μία ριζική θεραπεία χίλια με δυόμισι χιλιάδες ευρώ. Έτσι οι ασθενείς, αν μεν έχουν την οικονομική δυνατότητα, πληρώνουν, αν όμως είναι οικονομικά αδύναμοι παραμένουν στις μεγάλες λίστες αναμονής του Δημοσίου αφού δυστυχώς δεν μπορούν να καλύψουν το ποσόν που τους ζητείται. Και μην μου πείτε να διεκδικήσει ο ασθενής τα δικαιώματά του, γιατί δείχνει τρομερή έλλειψη ενσυναίσθησης. Ο ασθενής βρίσκεται αδύναμος μπροστά σε αυτό. Προσπαθεί για την ζωή του και βλέπει ένα κράτος να παρατηρεί αδιάφορο για το τι του συμβαίνει. Αδιάφορο στην αγωνία του και αυτός απροστάτευτος. Είναι αυτονόητο ότι η Πολιτεία εδώ και πολλά χρόνια θα όφειλε να παρέμβει και να απαιτήσει την εφαρμογή του νόμου από τα ιδιωτικά θεραπευτήρια ώστε οι ασθενείς να μην στερούνται αυτής της δυνατότητας. Το θέμα αυτό κάθε τόσο, τα τελευταία χρόνια, βγαίνει στην δημοσιότητα, με σωρεία δημοσιευμάτων.
Το υπουργείο δεν απαντά στις εκκλήσεις επιστημονικών εταιρειών
Μάλιστα από τις 16 Απριλίου 2020 υπήρχε έγγραφο από την ΕΛΛΟΚ (Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου) με υπογραφές από όλες τις επιστημονικές εταιρείες που ασχολούνται με τον καρκίνο, προς τους τότε Υπουργούς Υγείας για την τήρηση του νόμου το οποίο ακόμη δεν έχει απαντηθεί!
Το δε Υπουργείο στις επερώτησεις που έχουν γίνει στην Βουλή για το θέμα αυτό απαντά: το Υπουργείο θα ελέγξει πολύ προσεκτικά τις καταγγελίες για κερδοσκοπικές συμπεριφορές από ιδιωτικά κέντρα……
Όμως αντί τόσα χρόνια να κάνουν ότι ψάχνουν και δεν βρίσκουν, γιατί δεν ρωτάνε τους εργαζόμενους μέσα στο ίδιο το Υπουργείο και θα μάθουν, αν και βέβαια ξέρουν, πόσοι έχουν βρεθεί για κάποιον δικό τους άνθρωπο, αντιμέτωποι με αυτή την συνθήκη…
Στο μεταξύ η παράνομη απαίτηση από τα ιδιωτικά συνεχίζεται, εκθέτοντας στην ψυχή των ασθενών για μια ακόμη φορά το κράτος. Γιατί για να είμαστε ειλικρινείς δεν μπορείς να συνεχίζεις να παρανομείς αν δεν αισθάνεσαι καλυμμένα τα νώτα σου!
Μην αφήνετε την έννοια του Κράτους να κουρελιάζεται στην συνείδηση των ασθενών
Εγώ πάντως κάνω έκκληση σε όλους: μην αφήνετε την έννοια του Κράτους να κουρελιάζεται στην συνείδηση των ασθενών. Προστατέψτε το…Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στις προγραμματικές δηλώσεις της πρώτης τετραετίας ο ίδιος ο Πρωθυπουργός τόνισε «δίνουμε όμως ξεκάθαρη προτεραιότητα στις ακτινοθεραπείες για τους καρκινοπαθείς συμπολίτες μας….και κανείς αδύναμος δεν μένει απροστάτευτος».….και όμως έχουν περάσει 5 ολόκληρα χρόνια από τότε…
Πρόσφατα η ευχάριστη έκπληξη ήρθε από την Θεσσαλονίκη όπου ξεκίνησε την λειτουργία του στην Κλινική «Αγ. Λουκάς» το Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα. Σύμφωνα με την Κλινική «το κόστος των θεραπειών όσον αφορά στην Κλινική, καλύπτεται 100% από τον ΕΟΠΥΥ». Είναι το πρώτο Ιδιωτικό Κέντρο που δηλώνει ότι σέβεται στον Νόμο!
Έτσι η Θεσσαλονίκη διδάσκει τον σεβασμό, στον ογκολογικό ασθενή που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πληρώνει παράνομες χρεώσεις. Βέβαια είναι εντυπωσιακό ότι σ’ αυτή την χώρα, το 2024, η εφαρμογή του νόμου και μάλιστα στο τόσο ευαίσθητο θέμα του καρκίνου, αποτελεί είδηση!!!