Στις ΗΠΑ, τα κρούσματα ιλαράς, το 1ο τρίμηνο του 2025, ξεπέρασαν το σύνολο των κρουσμάτων του 2024, ενώ στην Ευρώπη, το 2024, σημειώθηκε ο υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων ιλαράς των τελευταίων 25 χρόνων. Αυτά τα δεδομένα αφορούν μία νόσο για την οποία υπάρχει τρόπος πρόληψης, με δύο μόνον δόσεις του εμβολίου Ιλαράς-Παρωτίτιδας-Ερυθράς (MMR), που είναι 97% αποτελεσματικές κατά της Ιλαράς. Και ενώ εδώ και δεκαετίες, θεωρούσαμε ότι η νόσος είχε ελεγχθεί με τον εμβολιασμό και αργότερα ότι είχε εξαλειφθεί, φτάνουμε, σήμερα, σε κρίσιμο σημείο οπισθοδρόμησης να μετράμε ένα από τα σοβαρότερα ξεσπάσματα Ιλαράς, με τη νόσο να αποτελεί και πάλι σημαντικό ζήτημα Δημόσιας Υγείας…
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Όπως αναφέραμε ήδη, τον Μάρτιο του 2025, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν καταγράψει περισσότερα κρούσματα Ιλαράς από τον συνολικό αριθμό των περσινών κρουσμάτων της νόσου.
Ο υψηλός αριθμός των κρουσμάτων οφείλεται σε ένα ταυτόχρονο ξέσπασμα σε πολλές πολιτείες, που έχει φτάσει σχεδόν τα 300 κρούσματα. Την Παρασκευή (14/3), το Τέξας ανέφερε 259 περιπτώσεις φέτος, το Νέο Μεξικό έχει καταγράψει 35 περιπτώσεις και η Οκλαχόμα ανέφερε δύο, με τους ειδικούς να εκτιμούν μία πιθανή υποδιάγνωση.
Σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, αναφέρθηκαν 285 κρούσματα ιλαράς στις ΗΠΑ το 2024. Μια καταμέτρηση του CNN υποδηλώνει ότι τουλάχιστον 320 περιπτώσεις έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής το 2025, συμπεριλαμβανομένων 296 που σχετίζονται με την ταυτόχρονη επιδημία σε πολλές πολιτείες.
«Καθώς βλέπω αυτό το ξέσπασμα να ξεδιπλώνεται, με φέρνει πίσω στο έτος 2000 όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι η ιλαρά είχε εξαλειφθεί από τη χώρα μας», δήλωσε ο Dr. Dan Barouch, διευθυντής του Κέντρου Ιολογίας και Έρευνας Εμβολίων στο Beth Israel Deaconess Medical Center.
«Η τωρινή κατάσταση και το γεγονός ότι θεωρήθηκε ότι είχε εξαλειφθεί πριν από 25 χρόνια, νομίζω ότι υπογραμμίζει την απαξίωση των αποδεδειγμένων προληπτικών μέτρων», υπογράμμισε, προειδοποιώντας ότι: «το τρέχον ξέσπασμα μπορεί να είναι μεγαλύτερο από ό,τι αντιλαμβανόμαστε αυτήν τη στιγμή!».
Τα δεδομένα για την Ιλαρά τα προηγούμενα χρόνια
Από τότε που η ιλαρά θεωρήθηκε νόσος που έχει εξαλειφθεί στις ΗΠΑ, καταγράφονταν, κατά μέσο όρο, περίπου 179 περιπτώσεις, κάθε χρόνο, ενώ τα σοβαρότερα κρούσματα ήταν, συνήθως, λιγότερα από 50.
Το 2025, είναι μόλις η πέμπτη χρονιά από το 2000, που μια επιδημία έχει οδηγήσει σε περισσότερα από 100 κρούσματα και μόλις η τρίτη χρονιά που μια εστία έχει οδηγήσει σε περισσότερα από 200 κρούσματα. Η προηγούμενη χρονιά ήταν το 2014, όταν υπήρχε ένα ξέσπασμα που συνδέθηκε με τη Disneyland, ενώ και το 2019, σημειώθηκε ένα σοβαρό ξέσπασμα, διάρκειας σχεδόν ενός έτους στη Νέα Υόρκη.
Στο τρέχον ξέσπασμα:
· 36 ασθενείς έχουν νοσηλευτεί,
· 91 κρούσματα είναι μεταξύ παιδιών, ηλικίας έως 4 ετών και
· 125 ετών είναι μεταξύ ατόμων ηλικίας 5 έως 17 ετών.
Στο Τέξας, 257 (από τα 259) περιστατικά αφορούν άτομα που δεν είναι εμβολιασμένα. Στο Νέο Μεξικό, 33 από τις 35 περιπτώσεις αφορούν άτομα που δεν είχαν εμβολιαστεί.
Κρούσματα ιλαράς έχουν εντοπιστεί σε 11 κομητείες του Τέξας και σε δύο κομητείες του Νέου Μεξικού. Στο Τέξας, περισσότερα από τα δύο τρίτα των κρουσμάτων βρίσκονται στην κομητεία Gaines, όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά το ξέσπασμα. Στο Νέο Μεξικό, τα περισσότερα κρούσματα είναι στην κομητεία Lea, η οποία συνορεύει με την κομητεία Gaines.
Τον περασμένο μήνα, το Τέξας ανακοίνωσε τον πρώτο θάνατο από Ιλαρά: ένα παιδί σχολικής ηλικίας που δεν είχε εμβολιαστεί και δεν είχε υποκείμενα νοσήματα. Οι υγειονομικοί υπάλληλοι στο Νέο Μεξικό δήλωσαν, την περασμένη εβδομάδα, ότι ερευνούν την αιτία θανάτου ενός ανεμβολίαστου ατόμου που βρέθηκε θετικό στην ιλαρά.
Η Ευρώπη καταγράφει τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων ιλαράς, τα τελευταία 25 χρόνια, σύμφωνα με τον ΠΟΥ
Τα κρούσματα ιλαράς στην ευρωπαϊκή περιοχή αυξήθηκαν πέρυσι φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδά τους από το 1997, δήλωσαν την Πέμπτη (13/3) ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF.
Μια ανάλυση από τον ΠΟΥ και τη UNICEF διαπίστωσε ότι ο αριθμός των κρουσμάτων ιλαράς που αναφέρθηκαν στην ευρωπαϊκή περιοχή έφτασε τα 127.352 το 2024, διπλάσιος από τον αριθμό που αναφέρθηκε το προηγούμενο έτος (2023).
Τα παιδιά κάτω των 5 ετών αντιπροσώπευαν το 40% εκείνων που προσβλήθηκαν από ιλαρά στην Ευρώπη, αναφέρει η ανάλυση, προσθέτοντας ότι μισό εκατομμύριο παιδιά έχασαν την πρώτη τους δόση του εμβολίου ιλαράς το 2023.
Η Ιλαρά είναι εδώ
«Η ιλαρά επέστρεψε και αυτό είναι μια κλήση αφύπνισης. Χωρίς υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, δεν υπάρχει ασφάλεια υγείας», δήλωσε ο Dr. Hans P. Kluge, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη.
Η άνοδος έρχεται μετά από μια «μείωση στην κάλυψη των εμβολιασμών κατά τη διάρκεια της πανδημίας», ανέφερε η έκθεση. Τα ποσοστά εμβολιασμού, σε πολλές χώρες, δεν έχουν ακόμη επιστρέψει στα προ-Covid επίπεδα, αυξάνοντας τον κίνδυνο περαιτέρω επιδημιών.
Η ευρωπαϊκή περιοχή αντιπροσώπευε το ένα τρίτο όλων των κρουσμάτων ιλαράς, παγκοσμίως, το 2024, ανέφερε η έκθεση και επεσήμαινε ότι η κάλυψη εμβολιασμού, για το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής, έχει πέσει «κάτω από το συνιστώμενο επίπεδο για την ανοσία της αγέλης, που είναι ποσοστό εμβολιασμού 95% ή υψηλότερο».
Η κατάσταση είναι οξεία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Ρουμανία, όπου, σύμφωνα με την έκθεση, λιγότερο από το 80% των επιλέξιμων παιδιών εμβολιάστηκαν κατά της ιλαράς το 2023.
Τονίζεται, τέλος, ότι ο εμβολιασμός παραμένει η «καλύτερη γραμμή άμυνας κατά της νόσου», λέγοντας ότι ένα εμβολιασμένο άτομο που εκτίθεται στην ιλαρά έχει τουλάχιστον 97% πιθανότητα να μην προσβληθεί από αυτήν.