Το PhARMA Innovation Forum κρούει τον κώδωνα του κινδύνου – Ανησυχία για τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής πολιτικής.
Το PhARMA Innovation Forum (PIF), που εκπροσωπεί κορυφαίες βιοφαρμακευτικές εταιρείες, επανέρχεται δυναμικά στο ζήτημα του νοσοκομειακού clawback, το οποίο –όπως επισημαίνει– παραμένει σε τροχιά εκτροχιασμού, απειλώντας την πρόσβαση των ασθενών στις πιο σύγχρονες θεραπείες και επιβαρύνοντας επικίνδυνα τη δημόσια υγεία.
Απογοητευτικά στοιχεία από την ΕΚΑΠΥ
Με βάση τα πρόσφατα, αν και καθυστερημένα πάνω από έναν χρόνο, επίσημα στοιχεία της ΕΚΑΠΥ (Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας), η υπέρβαση του δημόσιου προϋπολογισμού για τα καινοτόμα νοσοκομειακά φάρμακα παραμένει τεράστια.
Το νοσοκομειακό clawback για τα φάρμακα άνω των 30 ευρώ ανήλθε στο 79,8% για το πρώτο εξάμηνο του 2024 – μόλις οριακά χαμηλότερο από το 83% του 2023 – και πολύ μακριά από τον στόχο του 69%, που το Υπουργείο Υγείας είχε υποσχεθεί κατ’ επανάληψη.
Με απλά λόγια, το κράτος κάλυψε μόνο 2 στις 10 καινοτόμες θεραπείες για ασθενείς με σοβαρές και συχνά απειλητικές για τη ζωή παθήσεις: καρκίνο, αυτοάνοσα νοσήματα, σπάνιες γενετικές διαταραχές και άλλες χρόνιες ασθένειες. Το υπόλοιπο κόστος μετακυλίεται στις φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες επωμίζονται το βάρος για να συνεχίσουν να προμηθεύουν τη χώρα με τις θεραπείες αυτές.
Η φαρμακευτική πολιτική σε αδιέξοδο
Το PIF υπενθυμίζει ότι τα καινοτόμα φάρμακα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αποδεδειγμένα παρατείνουν την επιβίωση, μειώνουν τις επιπλοκές και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση από την Πολιτεία θέτει σε κίνδυνο το μέλλον τους.
Σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε άμεσα με τον Υπουργό Υγείας, το Forum ξεκαθάρισε ότι το μνημονιακό μέτρο του clawback έχει οδηγήσει de facto τη φαρμακευτική πολιτική σε πλήρη κατάρρευση.
Ο Υπουργός δεσμεύτηκε ότι με τα σημειώματα του Β’ εξαμήνου 2024 θα υπάρξει διόρθωση που θα περιορίσει το clawback στο 69% για το σύνολο του έτους. Αν ο στόχος δεν επιτευχθεί, το Υπουργείο –όπως διαβεβαίωσε– θα προχωρήσει σε αναδρομική δημοσιονομική παρέμβαση. Το PIF δηλώνει ότι θα παρακολουθεί στενά την τήρηση αυτής της δέσμευσης.
Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές
Ακόμη κι αν η εξαγγελθείσα διόρθωση επιβεβαιωθεί, η πραγματικότητα παραμένει ζοφερή:
· Οι ασθενείς κινδυνεύουν με καθυστερήσεις ή αποκλεισμό από τις πλέον σύγχρονες θεραπείες.
· Η είσοδος νέων φαρμάκων στην ελληνική αγορά καθίσταται ολοένα πιο αβέβαιη.
· Η χώρα χάνει σταδιακά την ελκυστικότητά της για επενδύσεις στην κλινική έρευνα, στερώντας από ασθενείς την πρόσβαση σε πρωτοποριακά σχήματα θεραπείας μέσω μελετών.
Οι προτάσεις του PIF
Το Forum ζητά άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις:
· Αύξηση του προϋπολογισμού για τα νοσοκομειακά φάρμακα.
· Κρατική κάλυψη του κόστους για φάρμακα κάτω των 30 ευρώ, που από μόνα τους αύξησαν το clawback κατά 12 μονάδες στο Α’ εξάμηνο του 2024.
· Αναθεώρηση της διαπραγμάτευσης ώστε να μην είναι αποκλειστικό κριτήριο το clawback, αλλά να συνυπολογίζεται η κλινική αξία κάθε θεραπείας, όπως γίνεται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
· Δίκαιη κατανομή της φαρμακευτικής δαπάνης στα τρία κανάλια διάθεσης (νοσοκομεία, ΕΟΠΥΥ, φαρμακεία κοινότητας), ώστε να υπάρξει πραγματική σύγκλιση.
Η ώρα των αποφάσεων
Η υπόθεση του clawback δεν είναι απλώς τεχνικό ή λογιστικό ζήτημα. Αγγίζει την ίδια τη λειτουργία του ΕΣΥ και την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε θεραπείες που σώζουν ζωές. Το PIF τονίζει ότι είναι «παρών» και πρόθυμο να στηρίξει κάθε ρεαλιστική λύση, αλλά προειδοποιεί: η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο της κυβέρνησης, η οποία καλείται να προχωρήσει σε γενναίες αποφάσεις με κριτήριο τον ασθενή και τη δημόσια υγεία – πριν οι συνέπειες γίνουν μη αναστρέψιμες.