Οι γυναίκες στην Ιατρική αντιμετωπίζουν εργασιακή ανισότητα, ιδιαίτερα σε ειδικότητες απαιτητικές και παραδοσιακά ανδροκρατούμενες.
Η Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας καθιερώθηκε να γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου από το 1997, μετά από απόφαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως ημέρα μνήμης των αγώνων για την κατοχύρωση των γυναικείων δικαιωμάτων. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας έγινε για να τιμήσει τις εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας, που διαδήλωσαν στη Νέα Υόρκη το 1857 διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και μισθούς ισότιμους με τους άνδρες συναδέλφους τους.
Αν και η ισότητα των δύο φύλων είναι πλέον θεσμοθετημένη, εντούτοις οι αγώνες των γυναικών για ίσες ευκαιρίες συνεχίζονται. Ομοίως συνεχίζεται και ο αγώνας τους να ανταπεξέλθουν στους πολύπλευρους ρόλους τους και στις πολλαπλές απαιτήσεις της καθημερινότητας.
Η Βασιλική Ανδρουτσοπούλου, Καρδιοχειρουργός και Πρόεδρος ΟΕ Καρδιοχειρουργικής της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, προσεγγίζει το ζήτημα της εργασιακής ανισότητας που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην Ιατρική και ειδικότερα στην ειδικότητα της Καρδιοχειρουργικής.
Οι έμφυλες ανισότητες και οι αυθαίρετες προκαταλήψεις εξακολουθούν να καταπατούν τα δικαιώματα των γυναικών για ισότητα στην Εκπαίδευση, στην Εργασία, στις οικονομικές απολαβές, στην ασφάλεια και στην εκπροσώπηση σε ανώτερα Διοικητικά Κλιμάκια και θέσεις εξουσίας .
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των φύλων (EIGE) τα αποτελέσματα του Δείκτη Ισότητας των Φύλων του 2023 για τη χώρα μας εξακολουθούν να είναι αποθαρρυντικά. Η Ελλάδα δυστυχώς, βρίσκεται στην 24η θέση στην Ευρώπη και υπολείπεται κατά 12,2 ποσοστιαίες μονάδες του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Εργασιακή ανισότητα αντιμετωπίζουν και οι γυναίκες στην Ιατρική, ιδιαίτερα σε ειδικότητες απαιτητικές και παραδοσιακά ανδροκρατούμενες. Μεταξύ των αποφοίτων των Ιατρικών Σχολών οι γυναίκες υπερέχουν ελαφρώς αριθμητικά, εντούτοις υπάρχει σημαντική υποεκπροσώπησή τους στις χειρουργικές ειδικότητες.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υγειονομικής Σχολής Αθηνών μόλις το 1% των γυναικών επιλέγουν Χειρουργική ειδικότητα. Οι γυναίκες στην Καρδιοχειρουργική, παγκοσμίως, αποτελούν μια μικρή μειοψηφία. Στις ΗΠΑ μόλις το 6% των Καρδιοχειρουργών είναι γυναίκες, ενώ στη Μ. Βρετανία το αντίστοιχο ποσοστό πλησιάζει το 1%. Στη χώρα μας το 9% των εγγεγραμμένων μελών της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Καρδιάς Θώρακος Αγγείων είναι γυναίκες.
Η γυναίκα Καρδιοχειρουργός πρέπει να ανατρέψει αναχρονιστικά στερεότυπα και αβάσιμες προκαταλήψεις για να καταξιωθεί επαγγελματικά. Πρέπει να εργασθεί διπλά και να αφοσιωθεί με πάθος στο λειτούργημά της για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των συναδέλφων και των ασθενών της. Πρέπει να έχει αντοχή και στοχοπροσήλωση για να ανταπεξέλθει σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Το προσωπικό κόστος είναι δεδομένο και οι θυσίες αυτονόητες. Η γυναίκα χειρουργός πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Κάποιες φορές δυστυχώς χρειάζεται να διεκδικήσει τα αυτονόητα.
Οι γυναίκες χειρουργοί έχουν λιγότερες ευκαιρίες ανεύρεσης εργασίας και μικρότερες πιθανότητες ανέλιξης σε διευθυντικές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα, ενώ συνήθως υποεκπροσωπούνται σε συλλογικά όργανα και επιστημονικές εταιρείες.
Η Nina Braunwald ήταν η πρώτη γυναίκα Καρδιοχειρουργός στην Ιστορία της Ιατρικής και αποτέλεσε φωτεινό παράδειγμα για όσες ακολουθήσαμε μετέπειτα. Το 1960 πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη αντικατάσταση μιτροειδούς βαλβίδας σε άνθρωπο με προσθετική βαλβίδα, την οποία είχε σχεδιάσει η ίδια. Υπήρξε στοργική μητέρα, αφοσιωμένη ερευνήτρια και εξαιρετική χειρουργός.
Με το πέρασμα των χρόνων το ποσοστό των γυναικών ,που επιλέγουν Καρδιοχειρουργική σταδιακά αυξάνεται. Η γυάλινη οροφή, το αόρατο εμπόδιο που τις αποτρέπει από το να ακολουθήσουν το όνειρό τους, παρουσιάζει ρωγμές. Είναι χρέος μας να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες του.