Νέα στοιχεία για τις επιδημίες και τα συμβάντα ανά τον κόσμο, έδωσε στη δημοσιότητα ο ΕΟΔΥ, καθώς και όλα τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να τηρούν οι ταξιδιώτες.
Δάγκειος πυρετός
Η μεγάλη αύξηση κρουσμάτων Δάγκειου πυρετού σε παγκόσμιο επίπεδο το 2024,είχε ως συνέπεια την ανακοίνωση στις 30 Μαΐου 2024 από τον ΠΟΥ, επιδημίας Δάγκειου πυρετού.
Από τις αρχές Ιανουάριου2024, έχουν αναφερθεί περισσότερα από 10εκατομμύρια κρούσματα Δάγκειου πυρετού και περισσότεροι από 5.000 σχετιζόμενοι θάνατοι σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα περισσότερα κρούσματα αφορούν στην περιοχή PAHO του ΠΟΥ (Βόρεια/ Νότια/ Λατινική Αμερική, ΗΠΑ, Καναδάς, Καραϊβική).
ΣτηΒραζιλία έχουν καταγραφεί περισσότερα από 8 εκατομμύρια κρούσματα το 2024. Επίσης στη Βραζιλία συνεχίζεται ο εμβολιασμός κατά του Δάγκειου πυρετού.
Στις 8 Ιουλίου καταγράφηκε το πρώτο αυτόχθονο κρούσμα σε ευρωπαϊκή χώρα, συγκεκριμένα στη Γαλλία, για το έτος 2024.
Επίσης κρούσματα της νόσου έχουν καταγραφεί στην Ασία και την Αφρική από την αρχή του έτους.
Πυρετός Chikungunya(CHIKVD)
Το 2024 έως τις 31 Μαΐου, έχουν αναφερθεί περισσότερα από 320.000 κρούσματα CHIKVDσε παγκόσμιο επίπεδο.Επίσης έχουν αναφερθεί περισσότεροι από 120 σχετιζόμενοι θάνατοι, όλοι στη Βραζιλία. Συνολικά δεκαεννέα χώρες ανέφεραν κρούσματα CHIKVD από την Αμερική (12), την Ασία (6) και την Αφρική(1). Οι χώρες που αναφέρουν τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων είναι η Βραζιλία (317.563), η Παραγουάη(3.034), η Αργεντινή(632)και η Βολιβία(346).
Εκτός της Αμερικής, κρούσματα CHIKVD έχουν αναφερθεί στην Ασία, από το Πακιστάν(459), τις Μαλδίβες(389), την Ινδία(225), την Ταϊλάνδη(221),το Ανατολικό Τιμόρ (195)και τη Μαλαισία (25).
Στην Αφρική από την αρχή του έτους έχουν αναφερθεί κρούσματα CHIKVD στη Σενεγάλη(7).
Δεν έχουν αναφερθεί αυτόχθονα κρούσματα πυρετούChikungunya στην Ευρώπη μέχρι σήμερα.
Το έτος 2023, αναφέρθηκαν περίπου 500.000 κρούσματα πυρετού Chikungunya και περισσότεροι από 400 σχετικοί θάνατοι παγκοσμίως.
Πυρετός Δυτικού Νείλου
Από τις αρχές του έτους και έως τις 10 Ιουλίου 2024, έχουν καταγραφεί τρία κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλουσε χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ. Το πρώτο κρούσμααναφέρθηκε τον Απρίλιο του 2024 στη Σεβίλλη της Ισπανίας καιτο δεύτεροτον Ιούνιο του 2024 στη Μόντενα της Ιταλίας. Στις 5 Ιουλίου 2024, η Ελλάδα ανέφερε ένα κρούσμα ιού του Δυτικού Νείλου στην περιφέρεια της Θεσσαλίας.
Πυρετός Oropouche
Το 2024 έχουν καταγραφεί 6 επιβεβαιωμένα κρούσματα νόσου από τον ιό Oropoucheστην Ευρώπη σε ταξιδιώτες που επέστρεψαν από την Κούβα (3 στην Ιταλία και 3 στην Ισπανία).
Οδηγίες
Ο Δάγκειος πυρετός,ο πυρετός Chikungunya, οπυρετός δυτικού Νείλου και ο πυρετός Oropoucheμεταδίδονται μέσω τσιμπήματος από μολυσμένο κουνούπι ή μυγάκι (midge) στην περίπτωση του πυρετούOropouche. Συνεπώς συνιστάται η τήρηση όλων των απαραίτητων μέτρων για την προστασία από τα έντομα (χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών στο δέρμα και πάνω από ρούχα/ένδυση με μακριά ρούχα, ψηλές κάλτσες και κλειστά παπούτσια/προστασία του περιβάλλοντα χώρου με σήτες και κουνουπιέρες και ψεκασμός ανεμιστήρων και κλιματιστικών).
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προφύλαξη και οι ταξιδιώτες που επιστρέφουν από ενδημικές περιοχές συνιστάται να εφαρμόζουν τα παραπάνω προληπτικά μέτρα προστασίας από τα έντομα για 3 εβδομάδες μετά την επιστροφή τους. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.
Ιλαρά
Ευρωπαϊκή Ένωση
Η επιδημία ιλαράς σε χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ συνεχίζεται. Από 15 Μαΐουέως 10 Ιουνίου 2024 νέα κρούσματα αναφέρθηκαν σε 23 χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ. Τα περισσότερα καταγράφονται στη Ρουμανία (νέα: 3.267, σύνολο 2024: 15.341), Αυστρία (27 νέα, σύνολο 2024 :446), Ιταλία(νέα:186, σύνολο:348) Γερμανία (νέα:59, σύνολο 2024: 333) και την Πολωνία (νέα: 63, σύνολο 2024:191).
Το 2024 έχουν δηλωθεί 16 θάνατοι σχετιζόμενοι με ιλαρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (15 στη Ρουμανία και 1 στην Ιρλανδία).
Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου
Από 6 Μαΐου έως 3 Ιουνίου 2024 δηλώθηκαν 11 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από την Ελβετία (συνολικά 87 κρούσματα για το 2024).
Το 2024 δηλώθηκαν 914 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Σε χώρες εκτός ΕΕ τα περισσότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα αναφέρονται στοΚαζακστάν(24.702), στοΑζερμπαϊτζάν(16.122), στη Ρωσία(10.051) και στο Κιργιστάν (9.011).
Οδηγίες
Oι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων συστήνεται να επιβεβαιώνουν τον πλήρη εμβολιασμό τους με δύο δόσεις του τριδύναμου εμβολίου ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) πριν το ταξίδι. Σε ότι αφορά στην Ευρώπη ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται στους ταξιδιώτες στην Ρουμανία.
COVID-19
Μετά την ανακοίνωση από τον ΠΟΥ στις 5 Μαΐου 2023, σχετικά με την λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για την υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο, προτεραιότητα για τους ταξιδιώτες αποτελεί η τήρηση των βασικών μέτρων πρόληψης μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος όπως:
- Η συχνή εφαρμογή της υγιεινής των χεριών.
- Η αναπνευστική υγιεινή (κάλυψη του στόματος και της μύτης με χαρτομάντηλο κατά το βήχα ή το φτέρνισμα, αποφυγή επαφής των χεριών με στόμα, μύτη ή μάτια).
- Η αποφυγή επαφής με άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα.
Επιπρόσθετα συστήνονται:
- Ο ετήσιος εμβολιασμός για COVID-19.
- Η αναβολή του ταξιδιού στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων συμβατών με COVID-19, όπως επίσης στην περίπτωση αναμονής αποτελέσματος ή επί θετικού αποτελέσματος σε ταχεία δοκιμασία αντιγόνου ή μοριακό έλεγχο με RT-PCR.
- Η εφαρμογή μάσκας, η παραμονή στο χώρο διαμονής και η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας στην περίπτωση νόσησης κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
- Η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας στην περίπτωση εμφάνισης πυρετού ή/και συμπτωμάτων από το αναπνευστικό σύστημα έως και 5 ημέρες μετά την επιστροφή.
- Η χρήση μάσκας στους δημόσιους κλειστούς ή ανοιχτούς χώρους σε συνθήκες συνωστισμού, συστήνεται για άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου.
Κοκκύτης
Ο κοκκύτης είναι ενδημική νόσος τόσο για την ΕΕ/ΕΟΧ όσο και παγκόσμια. Το 2023 δηλώθηκαν περισσότερα από 25.000 κρούσματα σε χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ. Από τον Ιανουάριο έως το Μάρτιο 2024 έχουν δηλωθεί περισσότερα από 32.000 κρούσματα (Δανία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, Μαυροβούνιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Σερβία).Η πλειονότητα των κρουσμάτων αφορά σε βρέφη μικρότερα του ενός έτους (17 χώρες) και σε έφηβους 10-19 ετών (6 χώρες).
Η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων αποδίδεται σε χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, εξασθενημένη ανοσία καθώς και σε αναμενόμενα επιδημικά κύματα κάθε τρία έως πέντε χρόνια ακόμα και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου και σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης, έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των τριών μηνών.
Οδηγίες
Το βασικότερο μέτρο πρόληψης για τον κοκκύτη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα της ζωής καθώς και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.
Χολέρα
Από την 1η Ιανουαρίου έως 31 Μαΐου του 2024, έχουν αναφερθεί 200.314 νέα κρούσματα χολέρας και 1.955 νέοι θάνατοι σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι χώρες που αναφέρουν τα περισσότερα κρούσματα είναι η Ζάμπια , το Αφγανιστάν, η Ζιμπάμπουε, η Μοζαμβίκη το Πακιστάν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, οι Κομόρες, η Υεμένη και η Σομαλία.
Νέα κρούσματα έχουν αναφερθεί από το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Μπουρούντι, τις Κομόρες, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αιθιοπία, την Αϊτή, την Ινδία, την Κένυα, το Μαλάουι, τη Μαγιότ, τη Μοζαμβίκη, την Νιγηρία, το Πακιστάν, την Σομαλία, την Νότια Αφρική, το Σουδάν,την Συρία,την Ουγκάντα, την Τανζανία, την Υεμένη, την Ζάμπια και την Ζιμπάμπουε.
Στις Κομόρες η χολέρα έχει κηρυχτεί επίσημα ενδημική νόσος από τις 2 Φεβρουαρίου του 2024 και έχουν καταγραφεί συνολικά και στα τρία νησιά, 10.288 κρούσματα, συμπεριλαμβανομένων 149σχετιζόμενων θανάτων.Από τις 18 Μαρτίου έως τις 2 Ιουλίου 2024, έχουν αναφερθεί 214 κρούσματα χολέρας στη Μαγιότ και 2 σχετιζόμενοι θάνατοι.
Από το 2000 μέχρι το 2024 δεν είχαν καταγραφεί κρούσματα χολέρας στην περιοχή Κομόρες.
Οδηγίες
Οι ταξιδιώτες συστήνεται να τηρούν αυστηρά τα προληπτικά μέτρα για την ασφαλή κατανάλωση τροφίμων και ποτών. Στην περίπτωση μακράς παραμονής σε ενδημικές περιοχές, όπως τα μέλη ανθρωπιστικών αποστολών, συνιστάται ο εμβολιασμός.
Πολιομυελίτιδα
Το έτος 2024 έχουν καταγραφεί έξι νέα κρούσματα οξείας χαλαρής παράλυσης(AFP) οφειλόμενα στον τύπο WPV1 της πολιομυελίτιδας στο Πακιστάν(3) και στο Αφγανιστάν(3).
Ιός πολιομυελίτιδας που προέρχεται από εμβόλιο (cVDPV):
- Από την 1η Ιανουαρίου του 2023 έως τις 28 Μαΐου του 2024 καταγράφηκαν 134 κρούσματα οξείας χαλαρής παράλυσης οφειλόμενα στον τύπο cVPDV1 της νόσου, από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (106), τη Μαδαγασκάρη (24) και τη Μοζαμβίκη (4).
- Από το 2023 έως τις 28 Μαΐου 2024 καταγράφηκαν 393 κρούσματα οξείας χαλαρής παράλυσης οφειλόμενα στον cVPDV2 τύπο της νόσου από 22 χώρες. Η πλειονότητα των κρουσμάτων καταγράφηκε στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (118), στη Νιγηρία (87), στο Τσαντ (55) και στη Γουινέα (47).
- Το 2023 και το 2024, δεν αναφέρθηκαν περιπτώσεις AFP που προκλήθηκαν από τον τύπο cVDPV3.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου είναι ελεύθερες πολιομυελίτιδας από το 2002.
Οδηγίες
Ο ιός της πολιομυελίτιδας μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού και σπανιότερα μέσω της στοματο-στοματικής οδού, σε συνθήκες χαμηλού υγειονομικού επιπέδου. Ο ιός ανιχνεύεται πιο εύκολα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στα κόπρανα, από ότι σε φαρυγγικές εκκρίσεις. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το γάλα, άλλες τροφές και αντικείμενα μολυσμένα με κόπρανα έχουν ενοχοποιηθεί ως πηγές μετάδοσης. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις μετάδοσης μέσω εντόμων. Το νερό και τα λύματα ενοχοποιούνται σπανίως.
Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζονται συμπτώματα, ενώ τη σοβαρή παραλυτική μορφή της νόσου εκδηλώνει λιγότερο από 1% όσων μολύνονται από τον ιό. Η πολιομυελίτιδα είναι νόσημα που προλαμβάνεται με εμβολιασμό. Συστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ταξιδιωτών, από και προς χώρες στις οποίες η νόσος ενδημεί, καθώς και η καταγραφή του εμβολιασμού στο Διεθνές Πιστοποιητικό Εμβολιασμού.
Πηγή: ΕΟΔΥ