της Ρούλας Σκουρογιάννη
Φάρμακα που εγκρίθηκαν πρόσφατα σε όλο τον κόσμο για την καταπολέμηση του καρκίνου αύξησαν τη συνολική επιβίωση των ογκολογικών ασθενών, αλλά τα οφέλη ποικίλλουν ανάλογα με το φάρμακο, όπως δείχνει μια νέα μελέτη, επικεφαλής της οποίας είναι ο Δρ Ηλίας Μόσιαλος, από το London School of Economics & Political Science.
Οι ερευνητές εξέτασαν τα 62 φάρμακα κατά του καρκίνου, που εγκρίθηκαν στις ΗΠΑ και την Ευρώπη μεταξύ του 2003 και του 2013 και βρήκαν ότι παρατάθηκε μεν η επιβίωση, αλλά κατά ένα μέσον όρο περίπου 3,5 μηνών. Περίπου το ένα τρίτο των φαρμάκων αυτών δεν παρουσίασε στοιχεία ικανά να αποδεικνύουν ότι αυξάνεται η επιβίωση σε σύγκριση με εναλλακτικές θεραπείες. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι οι νέες θεραπείες για τον καρκίνο μπορεί να μην παρέχουν πάντα στους ασθενείς μεγαλύτερα κλινικά οφέλη ή χαμηλότερο κίνδυνο, συγκριτικά με τις υπάρχουσες θεραπείες», ανέφερε ο Δρ Μόσιαλος, στο Reuters Health.
Η σχέση κινδύνου-οφέλους των νέων φαρμάκων είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά στις περιπτώσεις που οι ασθενείς ανησυχούν, για παράδειγμα, σχετικά με το αν το κόστος ενός φαρμάκου θα καθιστούσε δύσκολο για αυτούς το να ολοκληρώσουν τη θεραπευτική αγωγή. Γράφοντας στο JAMA Oncology, ο Δρ Μόσιαλος και οι συνεργάτες του επισημαίνουν τα αυξανόμενα ερωτήματα, σχετικά με την αξία των νέων ογκολογικών φαρμάκων. Ενώ το υψηλό κόστος των φαρμάκων μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην πρόσβαση, αναφέρουν, κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι υψηλές τιμές δικαιολογούνται αν οι θεραπείες προσφέρουν μεγάλα οφέλη. Η έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων, όμως, σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους των νέων φαρμάκων, καθιστά δύσκολη την αξιολόγηση της αξίας τους.
Για τα 62 φάρμακα που ήθελε να μελετήσει η ερευνητική ομάδα, συνέλεξε στοιχεία από την Αγγλία, τη Γαλλία και την Αυστραλία για την αξιολόγηση 53 φάρμακων, τελικά. Σχεδόν το 80% συνδέονταν με μελέτες βελτίωσης της επιβίωσης, της ποιότητας ζωής και της ασφάλειας. Η αύξηση της επιβίωσης που εξασφάλιζαν τα φάρμακα που μελετήθηκαν διέφερε πολύ, ανάλογα με το είδος των φαρμάκων επισημαίνουν οι ερευνητές. Για παράδειγμα, φάρμακα για τον καρκίνο του θυρεοειδούς δε συνδέονταν με καμία αύξηση στη συνολική επιβίωση, ενώ τα φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού συνδέονται με μια μέση αύξηση της τάξης περίπου των 8,5 μηνών.
Ο κ. Μόσιαλος επισημαίνει ότι η μελέτη θα πρέπει να μας υπενθυμίσει τη σημασία της σχέσης μεταξύ γιατρών και ασθενών. «Οι ασθενείς πρέπει να συνεργαστούν με τους γιατρούς τους εξετάζοντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που υπάρχουν για την υποστήριξη εξατομικευμένων θεραπειών, ενώ παράλληλα με την εισήγηση του κλινικού γιατρού τους, θα προσδιορίζεται η θεραπεία που θα ανταποκρίνεται καλύτερα στις δικές τους ιατρικές και προσωπικές ανάγκες».