Μια νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) υπογραμμίζει ότι 2,6 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως οφείλονται στην κατανάλωση αλκοόλ, αντιπροσωπεύοντας το 4,7% όλων των θανάτων και 0,6 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως οφείλονται στη χρήση ναρκωτικών. Η πλειονότητα των θυμάτων στις παραπάνω καταγραφές αφορά άντρες, και συγκεκριμένα, σε 2 εκατομμύρια υπολογίζονται οι θάνατοι αντρών από αλκοόλ και σε 0,4 εκατομμύρια οι θάνατοι ανδρών που οφείλονται στη χρήση ναρκωτικών.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Η Έκθεση Παγκόσμιας Κατάστασης του ΠΟΥ για το αλκοόλ και την υγεία και την αντιμετώπιση των διαταραχών χρήσης ουσιών παρέχει μια ολοκληρωμένη ενημέρωση με βάση τα δεδομένα του 2019 σχετικά με τον αντίκτυπο της χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών στη δημόσια υγεία και την κατάσταση με την κατανάλωση αλκοόλ και τη θεραπεία των διαταραχών χρήσης ουσιών παγκοσμίως. Η έκθεση -που έχει τη δική της σημειολογική αξία και με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών– δείχνει ότι περίπου 400 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με διαταραχές χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών παγκοσμίως. Από αυτά, 209 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με εξάρτηση από το αλκοόλ.
«Η χρήση ουσιών βλάπτει σοβαρά την υγεία του ατόμου, αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και καταστάσεων ψυχικής υγείας και έχει τραγικά αποτελέσματα με εκατομμύρια θανάτους, οι οποίοι θα μπορούσαν να προληφθούν κάθε χρόνο. Επιβαρύνει βαριά τις οικογένειες και τις κοινότητες, αυξάνοντας την έκθεση σε ατυχήματα, τραυματισμούς και βία », δήλωσε ο Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. «Για να οικοδομήσουμε μια πιο υγιή, πιο δίκαιη κοινωνία, πρέπει επειγόντως να δεσμευτούμε για τολμηρές ενέργειες που μειώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και τις κοινωνικές συνέπειες της κατανάλωσης αλκοόλ και κάνουν τη θεραπεία για διαταραχές χρήσης ουσιών προσβάσιμη και οικονομικά προσιτή».
Η έκθεση υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη επιτάχυνσης των ενεργειών σε παγκόσμιο επίπεδο για την επίτευξη του στόχου 3.5 της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) έως το 2030 με τη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και ναρκωτικών και τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτική θεραπεία για τις διαταραχές χρήσης ουσιών.
Κενό θεραπείας για τις διαταραχές χρήσης ουσιών
Πέρα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία της έκθεσης σχετικά με την εξάρτηση από το αλκοόλ, επισημαίνεται το πολύ μικρό ποσοστό θεραπευτικής κάλυψης για τα εξαρτημένα άτομα. Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για διαταραχές χρήσης ουσιών, αλλά η κάλυψη θεραπείας παραμένει απίστευτα χαμηλή. Το ποσοστό των ατόμων που ήρθαν σε επαφή με υπηρεσίες θεραπείας χρήσης ουσιών κυμαινόταν από λιγότερο από 1% έως όχι περισσότερο από 35% το 2019, στις χώρες που παρέχουν αυτά τα δεδομένα.
Οι περισσότερες από τις 145 χώρες που ανέφεραν στοιχεία δεν διέθεταν συγκεκριμένη γραμμή προϋπολογισμού ή στοιχεία για τις κρατικές δαπάνες για τη θεραπεία των διαταραχών χρήσης ουσιών. Αν και οι ομάδες αμοιβαίας βοήθειας και υποστήριξης είναι χρήσιμοι πόροι για άτομα με διαταραχές χρήσης ουσιών, σχεδόν οι μισές χώρες που απάντησαν ανέφεραν ότι δεν προσφέρουν τέτοιες ομάδες υποστήριξης για διαταραχές χρήσης ουσιών.
Το στίγμα, οι διακρίσεις και οι εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα της θεραπείας συμβάλλουν σε αυτά τα κρίσιμα κενά στην παροχή θεραπείας, καθώς και στη συνεχιζόμενη χαμηλή προτεραιότητα των διαταραχών χρήσης ουσιών από τους φορείς υγείας και ανάπτυξης.
Δράσεις για πρόοδο στην πρόληψη και αντιμετώπιση διαταραχών από τη χρήση ουσιών
Για να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου 3.5 του SDG και να μειωθεί η επιβάρυνση για την υγεία και την κοινωνική επιβάρυνση που αποδίδεται στη χρήση ουσιών, οι κυβερνήσεις και οι εταίροι πρέπει να εντείνουν τις δράσεις σε 8 στρατηγικούς τομείς:
-αύξηση της ευαισθητοποίησης μέσω μιας συντονισμένης παγκόσμιας εκστρατείας υπεράσπισης·
-ενίσχυση της ικανότητας πρόληψης και θεραπείας των συστημάτων υγείας και κοινωνικής φροντίδας·
-κλιμάκωση της κατάρτισης των επαγγελματιών υγείας·
-εκ νέου δέσμευση για την εφαρμογή του Παγκόσμιου Σχεδίου Δράσης για το Αλκοόλ 2022-2030
-επιτάχυνση των διεθνών προσπαθειών για τη δημιουργία ικανοτήτων και τη μεταφορά γνώσης·
-συνεργασία οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, επαγγελματικών ενώσεων και ατόμων με βιωμένη εμπειρία·
-βελτίωση των πολυεπίπεδων συστημάτων παρακολούθησης και της αντίστοιχης ερευνητικής ικανότητας· και
-κλιμάκωση της κινητοποίησης πόρων, της κατανομής και των καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης για την ενίσχυση της ικανότητας των συστημάτων υγείας και κοινωνικών συστημάτων.
