του Χαράλαμπου Πετρόχειλου
Μεγάλη ανασκόπηση για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των στατινών που βασίστηκε σε έρευνες 30 ετών και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «The Lancet» κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα θεραπευτικά αποτελέσματά τους έχουν υποεκτιμηθεί ενώ αντίθετα τα προβλήματα που προκαλούν έχουν διογκωθεί υπερβολικά.
Οι στατίνες μειώνουν το επίπεδο της κακής χοληστερόλης στο αίμα και συνταγογραφούνται για την πρόληψη των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών αλλά οι ασθενείς είναι συχνά απρόθυμοι στη λήψη τους διότι υπάρχει μία διχογνωμία για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους η οποία σύμφωνα με τον Dr. Richard Horton, αρχισυντάκτη του περιοδικού, «…έχει βλάψει την υγεία χιλιάδων πιθανώς ανθρώπων στο Ηνωμένο Βασίλειο».
Η ανασκόπηση βγάζει το συμπέρασμα ότι μειώνοντας τη χοληστερόλη κατά 2 mmol/L με τη θεραπεία με μία χαμηλού κόστους στατίνη, όπως για παράδειγμα είναι η ατορβαστατίνη το κόστος της οποίας στην Αγγλία είναι 2 λίρες/μήνα –για πέντε χρόνια σε 10.000 ασθενείς- θα μπορούσαμε να προλάβουμε σοβαρά καρδιαγγειακά επεισόδια σε 1000 άτομα με προϋπάρχουσα αγγειακή νόσο και σε 500 άτομα που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο χωρίς να έχουν εμφανίσει ακόμη κάποιο αγγειακό συμβάν.
Από την άλλη πλευρά αυτό θα προκαλούσε πέντε περιστατικά μυοπάθειας (ένα από τα οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μία πιο σοβαρή κατάσταση, σε ραβδομυόλυση, εάν δεν διακοπεί η χορήγηση στατινών), 5-10 αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια, 50-100 νέες περιπτώσεις διαβήτη και μέχρι 50-100 περιπτώσεις συμπτωματικών ανεπιθύμητων ενεργειών (όπως ο μυϊκός πόνος).
Η ανασκόπηση μας δείχνει ότι ο αριθμός των ανθρώπων που αποφεύγουν το έμφραγμα λαμβάνοντας θεραπεία με στατίνες είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό που έχουν παρενέργειες εξαιτίας της χρήση τους. Επιπλέον, «…ενώ οι περισσότερες από τις παρενέργειες μπορεί να αναστραφούν με τη διακοπή της στατίνης χωρίς να αφήσουν πίσω κάποιο πρόβλημα, οι επιπτώσεις από μία καρδιακή προσβολή ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που δεν εμποδίζονται στο να συμβούν είναι μη αναστρέψιμες και μπορεί να είναι καταστροφικές», ανέφερε ο συγγραφέας της ανασκόπησης καθηγητής Rory Collins, που εργάζεται στις υπηρεσίες της Μονάδας Κλινικών Δοκιμών (CTSU), στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
«Κατά συνέπεια, υπάρχει ένα σοβαρό κόστος για τη δημόσια υγεία από την παραγωγή παραπλανητικών ισχυρισμών σχετικά με τα υψηλά ποσοστά παρενεργειών οι οποίοι χωρίς λογική αποτρέπουν τους ανθρώπους από το να λαμβάνουν θεραπεία με στατίνη, παρά τα αποδεδειγμένα οφέλη», τόνισε.
Δεν θα έπρεπε να υπάρχει καμία αμφιβολία για τα οφέλη από τη λήψη στατινών για τη μείωση της χοληστερόλης και πλέον διαθέτουμε αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία 30 και πλέον ετών. Οι στατίνες είναι χωρίς αμφιβολία ένα αποτελεσματικό και ασφαλές φάρμακο με κρίσιμο ρόλο στη βοήθεια για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου» σημείωσε η διευθύντρια του ιδρύματος παροχής υποστήριξης οδηγιών και υπηρεσιών σε επαγγελματίες υγείας και ασθενείς σε θέματα που αφορούν τη χοληστερόλη HEART UK Jules Payne, σχολιάζοντας τα ευρήματα της ανασκόπησης.
«Οι καλύτερες διαθέσιμες επιστημονικές αποδείξεις μας λένε ότι οι στατίνες είναι αποτελεσματικά, ασφαλή φάρμακα που έχουν καίριο ρόλο, βοηθώντας στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου, την κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Καθηγητής Liam Smeeth, στο London School of Hygiene & Tropical Medicine. Επίσης, σχολιάζοντας την ανασκόπηση, ο Δρ Maureen Baker, πρόεδρος του Βασιλικού Κολεγίου των παθολόγων, είπε ότι βάζει τέλος σ’ ένα μεγάλο μέρος της διαμάχης γύρω από τις στατίνες.
«Ελπίζουμε ότι η έρευνα αυτή καθησυχάζει τους ασθενείς που βρίσκονται σε θεραπεία με στατίνες ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι στατίνες είναι ασφαλή και αποτελεσματικά φάρμακα – αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις όπου παρατηρούνται ανεπιθύμητες παρενέργειες, αυτές είναι αναστρέψιμες με τη διακοπή της λήψης των στατινών».
