Οι φαρμακοποιοί εκπαιδεύονται, ευαισθητοποιούνται και γίνονται ένας σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα προστασίας των θυμάτων κακοποίησης.
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Με τις τελευταίες τροποποιήσεις της νομοθεσίας (Ν.5090/2024 και ν. 5172/2025) ο φαρμακοποιός εντάσσεται στους επαγγελματίες υγείας ο οποίος όταν πληροφορείται ή διαπιστώνει ενδείξεις διάπραξης εγκλήματος ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος ενηλίκου ή ανηλίκου, υποχρεούται να το αναφέρει στις διωκτικές αρχές. Συστήθηκε από τις ομιλήτριες ως προϋπόθεση η συναίνεση του θύματος.
Η υποχρέωση αυτή ισχύει ανεξάρτητα από την ύπαρξη επαγγελματικού απορρήτου. Η αναφορά υποβάλλεται εγγράφως ή ηλεκτρονικά ή προφορικά και συντάσσεται σχετική έκθεση από την Ελληνική Αστυνομία. Περαιτέρω το αδίκημα διώκεται αυτεπάγγελτα από την Ελληνική πολιτεία και τον αρμόδιο εισαγγελέα.
Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος σε συνεργασία με το Ινστιτούτο δια βίου Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης Φαρμακοποιών (ΙΔΕΕΑΦ) και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της βίας θεωρώντας καθήκον το να ενημερωθεί ο κάθε φαρμακοποιός για το κοινωνικό αυτό ζήτημα προχώρησε σε διαδικτυακό σεμινάριο. Το νομικό πλαίσιο που αφορά στην προσέγγιση των φαρμακοποιών στο θέμα της ενδοοικογενειακής βίας, πραγματεύτηκε το β΄ μέρος του σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 5 Μαρτίου (είχε προηγηθεί μία γενικότερη εισαγωγή στο πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας στο α’ μέρος του σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου). .
Το σεμινάριο προλόγισαν απευθύνοντας χαιρετισμό, ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολος Βαλτάς και ο Πρόεδρος του ΙΔΕΕΑΦ και Α΄ Αντιπρόεδρος του ΠΦΣ κ. Σεραφείμ Ζήκας ενώ το συντονισμό είχε ο Γεν. Γραμματέας του ΠΦΣ κ. Εμμανουήλ Κατσαράκης.
Ο κ. Βαλτάς τόνισε ότι «ως Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των φαρμακοποιών ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν σημάδια κακοποίησης και να κατευθύνουν με διακριτικότητα και ευαισθησία τα θύματα προς τις κατάλληλες δομές υποστήριξης. Δεν αντικαθιστούμε τους ειδικούς, αλλά μπορούμε να αποτελέσουμε έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα προστασίας. Η μάχη κατά της ενδοοικογενειακής βίας είναι συλλογική. Απαιτεί ενημέρωση, αφύπνιση και συνεργασία όλων μας. Οι φαρμακοποιοί δηλώνουμε παρόντες σε αυτήν την προσπάθεια, γιατί η υγεία δεν είναι μόνο η απουσία ασθένειας, αλλά και η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ασφάλειας».
Ο κ. Ζήκας ανέφερε πώς το ΙΔΕΕΑΦ πέραν του καθαρά επιστημονικού σκέλους της επιμόρφωσης των φαρμακοποιών, ασχολείται και με κοινωνικά θέματα όπως αυτό της κακοποίησης των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, που άπτονται του πεδίου δράσης και του κοινωνικού ρόλου των φαρμακοποιών.
Ήδη από το πρώτο σεμινάριο τόσο ο κ. Βαλτάς όσο και ο κ. Ζήκας έδειξαν πόσο σοβαρά αντιμετωπίζουν οι φαρμακοποιοί το πρόβλημα. Μάλιστα ο κ. Βαλτάς είχε τονίσει ότι «εμείς πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε στη βία κατά των γυναικών αλλά και κατά των παιδιών, σε αυτό το τεράστιο κοινωνικό φαινόμενο σημειώνοντας ότι στην Ελλάδα εκτιμάται ότι μόνο ένα στα 20 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγγέλλεται και ότι μία στις 5 γυναίκες στην Ευρώπη έχει υποστεί βία από τον σύζυγο ή από τον σύντροφό της. Στεκόμαστε δίπλα σε κάθε γυναίκα που βιώνει κακοποίηση, τη στηρίζουμε για να μιλήσει, να σκεφτεί, να διεκδικήσει τη ζωή που της αξίζει. Και επιτέλους κάποια στιγμή τα στόματα πρέπει να ανοίξουν γιατί η βία έτσι θα πάψει να διαιωνίζεται».
Για τον κ. Ζήκα η εμπλοκή του φαρμακοποιού σε αυτό το θέμα είναι συμβατή με το ρόλο του. Όπως είπε «Ο φαρμακοποιός υποδέχεται το υποψήφιο θύμα το οποίο ξέρει ότι στο πρόσωπό του θα βρει έναν επαγγελματία υγείας ο οποίος θα τον ή την συμβουλεύσει και θα τον ή την ανακατευθύνει στους αρμόδιους φορείς με σοβαρότητα και εχεμύθεια. Τα θέματα ψυχικής υγείας είναι συμβατά με τον ρόλο του φαρμακοποιού που σκοπός του είναι να προάγει την ψυχική και σωματική υγεία και να προωθεί κάθε μέρα καταλλήλως τον κάθε ασθενή αναγνωρίζοντας και τιμώντας την αξία και τον ρόλο των ειδικών για κάθε θέμα επιστημόνων και επαγγελματιών».
Κεντρικές εισηγήτριες του Σεμιναρίου με θέμα «Κατάρτιση φαρμακοποιών στην Ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών: Νομικά Ζητήματα, διαθέσιμη προστασία και υποστήριξη, διασύνδεση ή παραπομπή» ήταν η κ. Κική Πετρουλάκη, Ψυχολόγος PhD, Πρόεδρος ΔΣ Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά της βίας και η κ. Αντωνία Τσιριγώτη, Ψυχολόγος, Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας.
Οι ομιλήτριες αναφέρθηκαν στις βασικές ενέργειες που πρέπει να ακολουθήσουν τα θύματα, στην κατάρτιση των συναδέλφων σχετικά με το πλαίσιο δράσης για την προστασία των θυμάτων καθώς και στους φορείς που πρέπει κανείς να απευθυνθεί, όπως η Αστυνομία, υπηρεσίες του Δήμου, ΜΚΟ, τηλεφωνική Γραμμή SOS κλπ.
Στο τέλος του σεμιναρίου απαντήθηκαν ερωτήματα των φαρμακοποιών που το παρακολούθησαν και συζητήθηκαν οι τρόποι βοήθειας του θύματος καθώς και οι δυνατότητες προσέγγισης σε δομές ή φορείς που μπορούν να παρέχουν υποστήριξη. Το ραντεβού ανανεώθηκε για ένα επόμενο διαδραστικό και πρακτικό σεμινάριο στις 9 Απριλίου, που θα περιλαμβάνει και συζήτηση από εμπειρίες και περιπτώσεις τις οποίες θα αναδείξουν συνάδελφοι εκ της ομάδας του ΠΦΣ που ασχολείται με την ενδοοικογενειακή βία (κ.κ. Ελευθερία Διαμάντη, Χριστίνα Ζολώτα, Κων. Κάσσανδρος, Κων. Κατσιάνος, Σοφία Κλοκώνη ,Εύη Κορωνίδου, Ευγενία Κυνηγάκη, Κων. Λιάρας, Ιωάν. Μαλλιαρός, Άννα Σιδηροπούλου, Ελένη Στελλάτου, Δημ. Τσιριμπής, Γεωργία Τζουλέκη, Μαρία Τζάκη, Τερέζα Χαραμή).