Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, 1 στα 5 παιδιά ηλικίας 12-19 ετών παγκοσμίως αντιμετωπίζουν κάποια μορφή διατροφικής διαταραχής.
Οι διατροφικές διαταραχές είναι απειλητικές για τη ζωή καθώς έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από οποιαδήποτε άλλη ψυχική διαταραχή. Η αναγνώριση των πρώιμων συμπτωμάτων στη συμπεριφορά του έφηβου είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη παρέμβαση και την αποτελεσματική θεραπεία της διατροφικής διαταραχής.
Γράφει η Βασιλική Νεστορή, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.
Οι διατροφικές διαταραχές διαγιγνώσκονται συχνά κατά τη διάρκεια της εφηβείας, καθώς η εφηβεία αντιπροσωπεύει μια ταραχώδη περίοδο ζωής για πολλούς νέους.
Οι κυριότερες διατροφικές διαταραχές στους εφήβους είναι η νευρική ανορεξία και η ψυχογενής βουλιμία. Οι διαταραχές αυτές ανήκουν σε μια κατηγορία ψυχικών διαταραχών κατά κανόνα, που ονομάζονται «διαταραχές πρόσληψης τροφής». Ονομάζονται έτσι γιατί «πατούν» πάνω σε ψυχικές διεργασίες για να αναπτυχθούν και όταν αναπτύσσονται επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό την πρόσληψη της τροφής.
Παρότι η νευρική ανορεξία εκδηλώνεται συνήθως στην εφηβεία (ανάμεσα στα 14-19 έτη) και εμφανίζεται 10 φορές συχνότερα στα κορίτσια, είναι δυνατόν να εκδηλωθεί και σε άλλες ηλικίες πολύ μικρότερες ή ακόμα και στα αγόρια ή ακόμα και σε αθλητές ή αθλήτριες.
Σύμφωνα με το Καναδικό Υπουργείο Υγείας, «οι διατροφικές διαταραχές μπορούν να προληφθούν εάν λαμβάνεται κάποια σχετική δράση, όταν εκδηλώνονται τα πρώτα σημάδια επαναλαμβανόμενης ενασχόλησης του ατόμου με το σωματικό του βάρος και την εικόνα του σώματος του.»
Ποια παιδιά και έφηβοι κινδυνεύουν περισσότερο
-Παιδιά με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος από τον μέσο όρο των παιδιών της ηλικίας τους.
-Παιδιά που βίωσαν αρνητικές εμπειρίες ή ακραία αρνητικές καταστάσεις στην ζωή τους, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, η λεκτική βία ή το bulling.
-Παιδιά που είναι επιλεκτικά ή «ιδιότροπα» στο φαγητό τους.
-Παιδιά που παρουσιάζουν σημάδια περιορισμού της πρόσληψης τροφής ή τρώνε πολύ λιγότερο από το κανονικό, εις γνώση τους ή ως αποτέλεσμα μίμησης προτύπων.
-Παιδιά που εκφράζουν δυσαρέσκεια για την σωματική τους εικόνα ή για την εξωτερική τους εμφάνιση, όταν αυτή συσχετίζεται ευθέως με το βάρος.
-Παιδιά που έχουν διαγνωστεί με προβλήματα ψυχικής υγείας όπως το άγχος και κατάθλιψη.
-Παιδιά και κυρίως κορίτσια στην πρώιμη εφηβεία μεταξύ 12-13 ετών.
-Παιδιά που χρησιμοποιούν συχνά το φαγητό ως μέσω χειρισμού καταστάσεων και (κυρίως) των γονιών τους.
-Παιδιά που έχουν εκδηλώσει προβληματικές διατροφικές συμπεριφορές, όπως βουλιμικά επεισόδια ή Νυχτοφαγία.
-Παιδιά που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, βιώνουν κοινωνική απομόνωση, απόρριψη ή εγκατάλειψη.
Τα πρώτα σημάδια εκδήλωσης διατροφικών διαταραχών σε εφήβους συνήθως είναι:
-Υπερβολική εστίαση του έφηβου ατόμου στο μέτρημα των θερμίδων του φαγητού.
-Υπερβολική εστίαση του έφηβου ατόμου σε πρακτικές «υγιεινής διατροφής».
-Αρνητική γνώμη του έφηβου ατόμου σχετικά με την εικόνα του σώματος του, του βάρους και του σωματότυπού του.
-Περιορισμός πρόσληψης τροφής (φανερός περιορισμός της τροφής ή κρυφός περιορισμός της τροφής), σκόπιμη αποφυγή σίτισης ή/και παράλειψη γευμάτων.
-Υπερβολική ενασχόληση με την άσκηση, συχνά σε συνδυασμό με τα παραπάνω.
Εάν έχετε υποψίες ότι το παιδί σας ανήκει σε κατηγορία υψηλού κινδύνου εκδήλωσης διατροφικών διαταραχών, δράστε άμεσα αναζητώντας βοήθεια από εξειδικευμένους επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
