Η αλλεργία σε κάποιο φάρμακο οφείλεται σε ανοσολογικές αποκρίσεις του οργανισμού, ο οποίος αντιμετωπίζει την φαρμακευτική ουσία σαν “εχθρό” και κινητοποιεί ένα σύνολο αντιδράσεων για να αμυνθεί απέναντι στον κίνδυνο.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις στα φάρμακα διακρίνονται με βάση τη βαρύτητα, σε ήπιες και σοβαρές και με βάση τη χρονολογική εμφάνιση, σε άμεσες και σε μη άμεσες ή επιβραδυνόμενες. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως, οι αλλεργικές αντιδράσεις εμφανίζονται μέσα σε λίγες ώρες από την λήψη το φαρμάκου, ενώ σπανιότερα μπορεί να εμφανιστούν μετά από αρκετές ημέρες (2-8 ημέρες) ή ακόμα και μετά τη διακοπή του.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι αλλεργίες στα φάρμακα αφορούν το 15% των ανεπιθύμητων παρενεργειών και επηρεάζουν περίπου το 7% του γενικού πληθυσμού, με τις γυναίκες και τα παιδιά να είναι περισσότερο ευάλωτοι συγκριτικά με άλλες ομάδες του γενικού πληθυσμού.
Ποια φάρμακα εκδηλώνουν συχνότερα αλλεργικές αντιδράσεις
Δυνητικά, όλα τα φάρμακα ενέχουν τον κίνδυνο αλλεργικής αντίδρασης, ωστόσο ορισμένα φάρμακα έχει διαπιστωθεί ότι εμφανίζουν συχνότερα αλλεργίες. Αυτά τα φάρμακα είναι τα αντιβιοτικά, η πενικιλίνη, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα αντισπασμωδικά φάρμακα, τα τοπικά και γενικά αναισθητικά, οι ιωδιούχες σκιαγραφικές ουσίες που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία απεικονιστικών εξετάσεων, οι αναστολείς αντλίας προτωνίων, τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα και οι βιολογικοί παράγοντες.
Στα παιδιά, τα φάρμακα που ενοχοποιούνται πιο συχνά για την εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων είναι τα αντιβιοτικά, τα οποία χορηγούνται συχνά για λοιμώξεις αναπνευστικού όπως η ωτίτιδα, η αμυγδαλίτιδα και η βρογχίτιδα.
Πως εκδηλώνεται η αλλεργία στα φάρμακα
Η πιο συχνή αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο εκδηλώνεται στο δέρμα, με τοπικές αντιδράσεις συνήθως στον κορμό, το πρόσωπο και τα άκρα, όπως κνίδωση, πομφοί, καντήλες, φλύκταινες και κηλιδοβλατιδώδη συμμετρικά εξανθήματα.
Η φαρμακευτική αλλεργία ωστόσο, μπορεί σε πιο σπάνιες περιπτώσεις να εκδηλωθεί και με συστηματικές, πιο σοβαρές αντιδράσεις όπως είναι η αναφυλαξία. Στην περίπτωση αυτή εκδηλώνονται συμπτώματα όπως δύσπνοια, βράχνιασμα, τάση λιποθυμίας, κνίδωση ή/και αγγειοοίδημα, πρήξιμο στα χείλη και στο πρόσωπο. Τα συμπτώματα αυτά θεωρούνται σοβαρά και απαιτούν άμεση αντιμετώπιση στο νοσοκομείο.
Τι κάνω αν έχω αλλεργία σε κάποιο φάρμακο
Για τη διάγνωση της φαρμακευτικής αλλεργίας απαιτείται η λήψη λεπτομερούς ιστορικού, με στόχο την χρονική συσχέτιση ανάμεσα στη λήψη του φαρμάκου και την εμφάνιση της αλλεργικής αντίδρασης καθώς και ορισμένες εξειδικευμένες εξετάσεις που θα δείξουν αν πραγματικά υπάρχει αλλεργία σε ένα φάρμακο.
Ορισμένες φαρμακευτικές αλλεργίες που είχαν εμφανιστεί στην παιδική σας ηλικία ενδέχεται να μην σας επηρεάζουν πλέον ως ενήλικες. Για να βεβαιωθείτε εάν οι παιδικές σας αλλεργίες εξακολουθούν να σας επηρεάζουν, θα χρειαστεί να κάνετε τεστ αλλεργίας.
Είναι αναγκαίο να ενημερώνετε ΠΑΝΤΑ τους γιατρούς που επισκέπτεστε για τυχόν αντιδράσεις που είχατε ή έχετε σε φάρμακα. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που χρειαστεί να νοσηλευτείτε σε κάποιο νοσοκομείο.
Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε υποψία αλλεργικής αντίδρασης σε κάποιο φάρμακο, απαιτεί άμεση διακοπή του φαρμάκου και εκτίμηση από ειδικό, ο οποίος θα εντοπίσει της αιτία της αντίδρασης και θα σας προτείνει εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές.
