Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν οικονομικές διαδικασίες αδυνατίσματος σε χώρες του εξωτερικού, οι οποίες συχνά έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών, ειδικοί από το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν στην σύσταση μιας σειράς κατευθυντήριων οδηγιών, με στόχο να διασφαλιστεί η ασφάλεια των χειρουργικών επεμβάσεων παχυσαρκίας σε χώρες του εξωτερικού .
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Οι ειδικοί καλούν το κοινό να αντισταθεί στην έκκληση των ειδικών προσφορών ή των μειωμένων τιμών από χειρουργικά κέντρα του εξωτερικού, καθώς, όπως τονίζουν, πολλές προσφορές για οικονομικότερες χειρουργικές επεμβάσεις, σε χώρες όπως η Τουρκία ή η Ινδία, «εγείρουν σοβαρή ανησυχία για την ποιότητα της περίθαλψης».
Ο ιατρικός τουρισμός αποτελεί μία από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες ειδικές μορφές τουρισμού διεθνώς. Ως ιατρικός τουρισμός ορίζεται κάθε δραστηριότητα η οποία περιλαμβάνει τη μετακίνηση του ασθενή-ταξιδιώτη εκτός της χώρας μόνιμης διαμονής του, με στόχο τη λήψη ιατρικής θεραπείας η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ιατρικές πράξεις κάθε είδους όπως οδοντιατρικές ή αισθητικές επεμβάσεις, χειρουργεία, υπηρεσίες αποκατάστασης και αποθεραπείας, θεραπείες γονιμότητας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν πιθανώς χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις κάθε χρόνο, αλλά είναι πολύ δύσκολο να ληφθούν ακριβείς εκτιμήσεις. Υπήρξαν αναφορές ότι ορισμένοι ασθενείς έλαβαν υποτυπώδη θεραπεία αφού πήγαν στο εξωτερικό για θεραπεία, ενώ κάποιοι ασθενείς πέθαναν λόγω κακής ιατρικής φροντίδας. Το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών αποκάλυψε πρόσφατα ότι έξι Βρετανοί πέθαναν στην Τουρκία το 2023, αφού οι επεμβάσεις που έκαναν για διάφορες ιατρικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας, είχαν κακή έκβαση για λόγους που δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστοί.
Για πολλούς ανθρώπους που πάσχουν από παχυσαρκία, η βαριατρική χειρουργική επέμβαση αποτελεί την ιδανική θεραπευτική οδό, ωστόσο οι μεγάλες λίστες αναμονής και το υψηλό κόστος καθιστούν συχνά τις επεμβάσεις αυτές απαγορευτικές, με αποτέλεσμα να αναζητούνται εναλλακτικές λύσεις σε χώρες του εξωτερικού. Μια πρόσφατη έκθεση του Obesity Health Alliance τόνισε ότι ορισμένοι ασθενείς καλούνται να περιμένουν έως και πέντε χρόνια για εξειδικευμένη υποστήριξη διαχείρισης βάρους στην Αγγλία.
«Σε όλη την Ευρώπη, τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία συχνά περιμένουν αρκετά χρόνια ή δεν έχουν πλήρη πρόσβαση στη χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας στις χώρες καταγωγής τους, ωθώντας πολλούς να αναζητήσουν θεραπεία στο εξωτερικό. «Δυστυχώς, ορισμένα από τα ιατρικά κέντρα του εξωτερικού δεν πληρούν τα βασικά πρότυπα περίθαλψης, με αποτέλεσμα σοβαρές βλάβες της υγείας και, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και θάνατο. Αυτές οι νέες κατευθυντήριες γραμμές, που αναπτύχθηκαν σε συνεργασία με επαγγελματίες υγείας και ασθενείς από όλη την Ευρώπη, θέτουν σαφή πρότυπα για τη χειρουργική παχυσαρκίας στον τομέα του ιατρικού τουρισμού, με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και την πρόληψη περαιτέρω βλάβης», δήλωσε ο Δρ Laurence Dobbie, καθηγητής στο School of Life Course & Population Sciences, στο King’s College του Λονδίνου.
Κατευθυντήριες οδηγίες για χειρουργικές επεμβάσεις στο εξωτερικό
Ορισμένοι από τους βασικούς ευρωπαϊκούς οργανισμούς στον τομέα της παχυσαρκίας, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας (EASO), η Διεθνής Ομοσπονδία Χειρουργικής της Παχυσαρκίας και Μεταβολικών Διαταραχών – Ευρωπαϊκό Κεφάλαιο (IFSO-EC) και η Ευρωπαϊκή Συλλογή για άτομα που ζουν με παχυσαρκία (ECPO), θέλοντας να προστατεύσουν την υγεία χιλιάδων ασθενών που χειρουργούνται για απώλεια βάρους στο εξωτερικό, συμφώνησαν σε ένα σύνολο κανόνων ιατρικού τουρισμού.
Συγκλήθηκαν δύο ευρωπαϊκές ομάδες εμπειρογνωμόνων, η μία αποτελούμενη από επαγγελματίες υγείας (που προσδιορίζονται από την EASO και την IFSO-EC) και η άλλη από εκπροσώπους ασθενών (που προσδιορίζονται από την ECPO). Συμμετείχαν εκατόν δεκαεννέα επαγγελματίες υγείας και 88 εκπρόσωποι ασθενών από 26 χώρες. Η ομάδα επαγγελματιών υγείας περιελάμβανε 66 βαριατρικούς χειρουργούς, 28 ενδοκρινολόγους, 18 διαιτολόγους, τρεις νοσηλευτές, δύο ψυχολόγους, έναν γενικό ιατρό και έναν γαστρεντερολόγο. Στους ειδικούς υποβλήθηκαν συνολικά 135 ερωτήσεις σχετικά με τις χειρουργικές πρακτικές και τις συστάσεις της παχυσαρκίας και η συναίνεση ορίστηκε ως συμφωνία κατά 70%.
Οι νέες αυτές κατευθυντήριες οδηγίες θέτουν σαφή πρότυπα για τη χειρουργική παχυσαρκίας στον τομέα του ιατρικού τουρισμού, με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και την πρόληψη περαιτέρω βλάβης και καθορίζουν μια σειρά από απαιτήσεις που απευθύνονται σε ασθενείς, γιατρούς, κέντρα βαριατρικής χειρουργικής και εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, μεταξύ άλλων, συστήνεται:
• Η βαριατρική και η μεταβολική χειρουργική στην Ευρώπη θα πρέπει να εκτελούνται μόνο σε κέντρα διαχείρισης της παχυσαρκίας που είναι διαπιστευμένα είτε από την EASO (The European Association for the Study of Obesity) είτε από την αντιπροσωπευτική εθνική εταιρεία Βαριατρικής και Μεταβολικής Χειρουργικής (BMS) της χώρας.
• Στο πλαίσιο του χειρουργικού τουρισμού θα πρέπει να εκτελούνται μόνο χειρουργικές επεμβάσεις που είναι διαπιστευμένες είτε από την IFSO (Διεθνής Ομοσπονδία Χειρουργικής της Παχυσαρκίας και Μεταβολικών Διαταραχών) είτε από μια Εθνική Εταιρεία Βαριατρικής και Μεταβολικής Χειρουργικής.
• Οι βαριατρικές και μεταβολικές χειρουργικές επεμβάσεις στα στάδια ανάπτυξης της έρευνας δεν πρέπει να πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ιατρικού τουρισμού.
• Στο πλαίσιο του χειρουργικού τουρισμού, θα πρέπει να παρέχεται βαριατρική παρακολούθηση για 2 χρόνια από τη μονάδα που κάνει το χειρουργείο.
• Πριν από τη βαριατρική χειρουργική επέμβαση, οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν σαφείς πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη της χειρουργικής επέμβασης, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου κινδύνου να υποβληθούν σε αυτή τη χειρουργική επέμβαση εκτός της χώρας τους, πριν ταξιδέψουν στο εξωτερικό .
• Οι ασθενείς θα πρέπει να έχουν λάβει γραπτή και προφορική συγκατάθεση πριν από τη βαριατρική και μεταβολική χειρουργική επέμβαση
• Οι ασθενείς που είναι υπέρβαροι αλλά όχι παχύσαρκοι – με δείκτη μάζας σώματος μικρότερο από 30 – δεν θα πρέπει να μπορούν να υποβάλλονται σε βαριατρική και μεταβολική επέμβαση στο εξωτερικό.
• Ένα αντίγραφο των ιατρικών αρχείων του ασθενούς, από τη χώρα καταγωγής του ασθενούς, θα πρέπει να αξιολογηθεί για το ιατρικό ιστορικό, πριν προχωρήσει σε βαριατρική χειρουργική επέμβαση στο εξωτερικό.
• Όταν τα βαριατρικά κέντρα προσφέρουν μειωμένες τιμές ή ειδικές προσφορές για βαριατρικές και μεταβολικές επεμβάσεις, αυτό εγείρει ανησυχία για την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας.
• Τα βαριατρικά κέντρα θα πρέπει να παρέχουν δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το είδος της διαπίστευσης που έχουν οι χειρουργοί τους (δηλαδή, διεθνή ή εθνική διαπίστευση και ποιο ίδρυμα την έχει χορηγήσει ).
• Στο πλαίσιο του ιατρικού τουρισμού, όταν οι ασθενείς έχουν σημαντικές επιπλοκές μετά από βαριατρική και μεταβολική χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει να λάβουν άδεια για να ταξιδέψουν στο σπίτι από τη θεράπουσα βαριατρική χειρουργική ομάδα τους μόνο αφού αντιμετωπιστούν .
• Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται εάν η βαριατρική επέμβαση που προσφέρεται είναι διεθνώς αναγνωρισμένη.
«Οι κατευθυντήριες οδηγίες που αναπτύχθηκαν από την ευρωπαϊκή επιστημονική κοινότητα που επικεντρώνεται στη παχυσαρκία, έχει στόχο να διασφαλίσει ότι η χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας στην Ευρώπη είναι ασφαλής και πληροί τα κατάλληλα πρότυπα, όπου κι αν πραγματοποιείται», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας, καθηγητής Volkan Yumuk.
Πηγή: International Journal of Surgery
Σύνδεσμος για την επιστημονική μελέτη: https://journals.lww.com/international-journal-of-surgery/fulltext/2025/02000/european_recommendations_from_healthcare.4.aspx