Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η ψυχογενής ανορεξία είναι μια σοβαρή ψυχιατρική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από περιορισμένη κατανάλωση φαγητού, φόβο για αύξηση βάρους και διαταραχές της εικόνας του σώματος, που μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη, άγχος και σοβαρό υποσιτισμό. Η έναρξη της νόσου παρατηρείται συχνότερα στην εφηβεία, με τις γυναίκες να εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά νόσησης σε σύγκριση με τους άνδρες.
Σύμφωνα με μελέτες, η αιτιολογία της ψυχογενούς ανορεξίας είναι πολυπαραγοντική, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι συμμετέχουν τόσο βιολογικοί όσο και ψυχοκοινωνικοί και πολιτισμικοί παράγοντες. Η κατανόηση και η θεραπεία της σοβαρής αυτής διαταραχής αποτελούν μια δύσκολη πρόκληση που απαιτεί τη συνεργασία πολλών ειδικών της υγείας.
Νέα μελέτη από το Εθνικό Ερευνητικό Ινστιτούτο Turku PET Center, στη Φινλανδία, διαπιστώνει πώς ορισμένες αλλαγές στη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο μπορεί να αποτελούν τη βάση της αιτιοπαθολογίας της νευρικής ανορεξίας.
Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται από το νευρικό σύστημα με σκοπό να μεταφέρουν τις πληροφορίες από κύτταρο σε κύτταρο. Η ισορροπία τους είναι ζωτικής σημασίας για τη συναισθηματική και ψυχική ευεξία του ανθρώπου. Ειδικότερα, οι νευροδιαβιβαστές οπιοειδών στον εγκέφαλο έχουν κρίσιμο ρόλο καθώς απελευθερώνουν και ρυθμίζουν τα επίπεδα της ντοπαμίνης, αναστέλλουν τα μονοπάτια διέγερσης, μειώνουν τον πόνο, ενισχύουν την ανταμοιβή και την ευφορία και ρυθμίζουν τη διάθεση και την όρεξη.
Ο ρόλος των νευροδιαβιβαστών οπιοειδών στην ανορεξία
Στην μελέτη συμμετείχαν δεκατρία άτομα με νευρική ανορεξία και δεκατρία άτομα χωρίς νευρική ανορεξία, ως ομάδα ελέγχου. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε απεικονιστική τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων.
Αναλύοντας τα ευρήματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, στους ασθενείς με νευρική ανορεξία, οι νευροδιαβιβαστές οπιοειδών στον εγκέφαλοήταν πιο αυξημένοι σε σύγκριση με τα υγιή άτομα της ομάδας ελέγχου.
“Γνωρίζουμε ότι ηνευροδιαβίβαση των οπιοειδών ρυθμίζει την όρεξη και την ευχαρίστηση στον εγκέφαλο. Στην μελέτη διαπιστώσαμε ότι, οι ασθενείς με νευρική ανορεξία εμφάνισαν αλλαγές στη δραστηριότητα των οπιοειδών στον εγκέφαλο. Συγκεκριμένα, ο οπιοιδεργικός τόνος του εγκεφάλου ήταν πιο αυξημένος σε σύγκριση με τα υγιή άτομα της ομάδας ελέγχου. Δεδομένου ότι οι αλλαγές στη δραστηριότητα των οπιοειδών στον εγκέφαλο συνδέονται επίσης με το άγχος και την κατάθλιψη, τα ευρήματα της μελέτης μπορεί να εξηγήσουν τα συναισθηματικά συμπτώματα και τις αλλαγές διάθεσης που σχετίζονται με την νευρική ανορεξία» εξηγεί ο Δρ. Pirjo Nuutila, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Επιπλέον, οι ερευνητές μέτρησαν την πρόσληψη γλυκόζης από τον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος αντιπροσωπεύει περίπου το 20% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας του σώματος, επομένως οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν πώς επηρεάζει η μείωση της ενεργειακής πρόσληψης το ενεργειακό ισοζύγιο του εγκεφάλου στην ανορεξία. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εγκέφαλοι των ασθενών με νευρική ανορεξία χρησιμοποιούσαν παρόμοια ποσότητα γλυκόζης με τους εγκεφάλους των υγιών ατόμων από την ομάδα ελέγχου.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι αλλαγές που εντοπίστηκαν στη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση της αιτιοπαθολογίας της ανορεξίας και να οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων και πιο αποτελεσματικών θεραπειών.
Πηγή: Molecular Psychiatry