Από την Αθηνά Γκόρου
Αύξηση των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες άνω των 65 – Νέα μελέτη ζητά επέκταση του προσυμπτωματικού ελέγχου
Τα περιστατικά καρκίνου τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες άνω των 65 ετών αυξάνονται παγκοσμίως, καθώς σύμφωνα με νέα μελέτη, οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν λοίμωξη από τον ιό HPV σε σχέση με τις νεότερες. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές ζητούν να συνεχίζεται ο προληπτικός έλεγχος και μετά τα 65 έτη, παρά τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες που προτείνουν διακοπή του ελέγχου εφόσον τα προηγούμενα τεστ είναι φυσιολογικά.
Ο HPV ευθύνεται για περίπου το 95% των περιπτώσεων καρκίνου τραχήλου της μήτρας, ο οποίος προκύπτει όταν ανώμαλα κύτταρα στον τράχηλο αναπτύσσονται και δημιουργούν όγκο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 2022 καταγράφηκαν περίπου 660.000 νέα περιστατικά και 350.000 θάνατοι παγκοσμίως από τον συγκεκριμένο καρκίνο, παρότι είναι από τους καρκίνους που προλαμβάνεται σε σημαντικό βαθμό.
Ο στόχος του ΠΟΥ και η σημασία του ελέγχου
Το 2020, ο ΠΟΥ έθεσε φιλόδοξο στόχο εξάλειψης του καρκίνου τραχήλου της μήτρας ως πρόβλημα δημόσιας υγείας μέχρι το 2120. Η στρατηγική προβλέπει εμβολιασμό του 90% των κοριτσιών έως την ηλικία των 15 ετών, προσυμπτωματικό έλεγχο για το 70% των γυναικών και θεραπεία του 90% όσων εμφανίζουν προ-καρκινικές αλλοιώσεις. Εκτιμάται ότι η επίτευξη αυτών των στόχων θα αποτρέψει 62 εκατομμύρια θανάτους και 74 εκατομμύρια νέα περιστατικά μέχρι το τέλος του αιώνα.
Ωστόσο, τα εθνικά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου διαφέρουν σημαντικά ανά χώρα, με τα περισσότερα να σταματούν τον έλεγχο μετά την ηλικία των 65, υπό την προϋπόθεση ότι οι προηγούμενοι έλεγχοι ήταν φυσιολογικοί.
Τα ευρήματα της νέας μελέτης
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Gynecology and Obstetrics Clinical Medicine, καταγράφει αυξημένα ποσοστά υψηλού κινδύνου HPV και κυτταρικών ανωμαλιών σε γυναίκες άνω των 65 ετών. Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα προσυμπτωματικού ελέγχου από περισσότερες από 2 εκατομμύρια γυναίκες στην Κίνα, την περίοδο 2017–2023, εκ των οποίων 17.420 ήταν άνω των 65 ετών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σχεδόν το 14% των γυναικών άνω των 65 ήταν θετικές σε τύπους HPV υψηλού κινδύνου, σε σύγκριση με το 8% των νεότερων γυναικών. Οι μεγαλύτερες γυναίκες ήταν επίσης πιο πιθανό να έχουν λοίμωξη με πολλαπλούς τύπους του ιού και να εμφανίσουν ανωμαλίες στα κυτταρολογικά ευρήματα.
Οι συστάσεις των ερευνητών
Οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν πως, παρότι οι κατευθυντήριες οδηγίες προβλέπουν διακοπή του ελέγχου μετά τα 65 έτη για όσες έχουν επαρκή ιστορικό αρνητικών εξετάσεων, η πραγματικότητα είναι διαφορετική για τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, που συχνά δεν έχουν εμβολιαστεί και ενδέχεται να μην έχουν υποβληθεί ποτέ σε έλεγχο.
«Με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ο κίνδυνος για καρκίνο τραχήλου της μήτρας σε αυτή τη δημογραφική ομάδα είναι σαφώς αυξημένος και απαιτεί διεθνή προσοχή», αναφέρουν οι ερευνητές.
Τοποθετήσεις φορέων
Η Athena Lamnisos, διευθύνουσα σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης The Eve Appeal, σχολίασε πως στις ηλικίες άνω των 65 υπάρχει ένας πληθυσμός που σε μεγάλο ποσοστό δεν έχει εμβολιαστεί και ενδέχεται να παραμένει υπο-ελεγμένος, άρα διατρέχει σημαντικό κίνδυνο. «Η Εθνική Επιτροπή Προληπτικού Ελέγχου θα πρέπει να επανεξετάσει τα νέα δεδομένα και να αξιολογήσει αν δικαιολογείται η τροποποίηση των ορίων ηλικίας στον έλεγχο», πρόσθεσε.
Από την πλευρά της, η Maxine Lenza, υπεύθυνη πληροφόρησης υγείας του οργανισμού Cancer Research UK, τόνισε: «Η πρόσφατη αναβάθμιση του τεστ στην Αγγλία το καθιστά ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην πρόληψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Γυναίκες άνω των 65 που έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα ελέγχου έχουν ελάχιστο κίνδυνο. Όσες όμως δεν έχουν εξεταστεί ποτέ, μπορούν να ζητήσουν τεστ από τον οικογενειακό τους γιατρό».
Τι προβλέπει το σύστημα υγείας στη Βρετανία
Εκπρόσωπος του NHS ανέφερε πως το πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου στην Αγγλία ακολουθεί τις εισηγήσεις της Εθνικής Επιτροπής, οι οποίες βασίζονται σε συστηματική ανασκόπηση των διεθνών επιστημονικών δεδομένων. Οι γυναίκες που είναι θετικές στον HPV σε ηλικία 65 ετών καλούνται σε πρόσθετες εξετάσεις για συνεχή παρακολούθηση.
Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας της Βρετανίας σημείωσε: «Τα ηλικιακά όρια του ελέγχου βασίζονται σε επιστημονικά τεκμηριωμένες εισηγήσεις. Ωστόσο, κάθε γυναίκα με ανησυχητικά συμπτώματα μπορεί και πρέπει να απευθυνθεί στον γιατρό της». Στο πλαίσιο του δεκαετούς σχεδίου για την υγεία, το Υπουργείο σχεδιάζει τη διάθεση τεστ αυτοληψίας HPV, προκειμένου να αρθούν εμπόδια στην πρόσβαση στον προληπτικό έλεγχο.