Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Οι πτώσεις αποτελούν μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας, εισαγωγής στο νοσοκομείο, θνητότητας και απώλειας της ποιότητας ζωής στα ηλικιωμένα άτομα. Μέχρι σήμερα, οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου θεωρούνται τα χρόνια νοσήματα και ορισμένες νευρολογικές παθήσεις, η ορθοστατική υπόταση, τα προβλήματα όρασης, η γεροντική άνοια και το ιστορικό πτώσεων.
Ενώ γνωστές νευρολογικές παθήσεις όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο και η άνοια αποτελούν καθιερωμένους παράγοντες κινδύνου, μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι μικρές «σιωπηλές» αλλαγές στον εγκέφαλο που ανιχνεύονται τυχαία σε απεικονίσεις, ιδιαίτερα τα συγκαλυμμένα εγκεφαλικά έμφρακτα(CBI) και οι βλάβες και αλλαγές της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, γνωστές ως Υπερεντάσεις (WMH), σχετίζονται με υψηλό κίνδυνο πτώσεων.
Τα «κρυφά» εγκεφαλικά έμφρακτα είναι μικρά, συχνά απαρατήρητα εγκεφαλικά επεισόδια που μπορούν να εμφανιστούν στον εγκέφαλο. Οι υπερεντάσεις λευκής ουσίας είναι περιοχές αυξημένης έντασης σήματος που εντοπίζονται τυχαίασε σαρώσεις μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου και οι οποίες συχνά σχετίζονται με νόσο των μικρών αγγείων.
Κρίσιμος ο εντοπισμός των σιωπηλών εγκεφαλικών αλλαγών
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ανέλυσε δεδομένα απεικόνισης εγκεφάλου από περισσότερους από 241.000 ενήλικες ηλικίας άνω των 50 ετών που υποβλήθηκαν είτε σε αξονική τομογραφία είτε σε μαγνητική τομογραφία, μεταξύ 2009 και 2019.
Χρησιμοποιώντας επεξεργασία φυσικής γλώσσας για την εξαγωγή ευρημάτων απεικόνισης, οι ερευνητές εντόπισαν ποια άτομα είχαν παρουσία εγκεφαλικής βλάβης CBI και WMH. Άτομα με προηγούμενες διαγνώσεις εγκεφαλικού επεισοδίου ή άνοιας αποκλείστηκαν από την μελέτη.
Η συσχέτιση μεταξύ σιωπηλώνεγκεφαλοαγγειακών ευρημάτων και επακόλουθων πτώσεων εξετάστηκε χρησιμοποιώντας μοντέλα αναλογικών κινδύνων Cox και προσαρμόζοντας διάφορες μεταβλητές όπως η ηλικία, το φύλο, η εθνικότητα, οι συννοσηρότητες και η χρήση φαρμάκων.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι 1 στα 3 άτομα άνω των 50 ετών που υποβλήθηκαν σε νευροαπεικόνιση είχαν ενδείξεις συγκαλυμμένης εγκεφαλικής νόσου. ‘Όπως διαπιστώθηκε, στα άτομα που διαπιστώθηκε παρουσία και σοβαρότητα εγκεφαλικής βλάβης CBI και WMHεμφανίστηκε αυξημένος κίνδυνος πτώσεων, κάτι που υποδηλώνει ότι η έκταση αυτών των βλαβών μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον κίνδυνο πτώσης.
Τα ευρήματα έδειξαν επίσης ότι αυτές οι αλλαγές στον εγκέφαλο συμβάλλουν ανεξάρτητα στον κίνδυνο πτώσης, που σημαίνει ότι δεν είναι απλώς συνέπεια άλλων παραγόντων που σχετίζονται επίσης με τις πτώσεις.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα υπογραμμίζουν την κλινική σημασία της αναγνώρισης της συγκαλυμμένης αγγειακής εγκεφαλικής νόσου ως πιθανό δείκτη κινδύνου πτώσης. Ο εντοπισμός και η διαχείριση των σιωπηλών εγκεφαλικών αλλαγών θα μπορούσε να είναι κρίσιμος για την ανάπτυξη στρατηγικών για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων, ειδικά σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Πηγή: Stroke, American Heart Association
