Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI) και η επίδρασή της στον ψηφιακό μετασχηματισμό της κοινωνίας μας βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο κάθε συζήτησης που έχει να κάνει με το αύριο.
Είναι πολύ πρόσφατο το 8ο Συνέδριο του Ομίλου Πειραϊκού Φαρμακευτικού Συνεταιρισμού (ΠΕΙΦΑΣΥΝ) που σε συνεργασία με τον Συνεταιρισμό Φαρμακοποιών Θράκης και τον Συνεταιρισμό Φαρμακοποιών Νότιας Πελοποννήσου «Το Φαρμακείο του Αύριο», που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Ζάππειο με τον Πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολο Βαλτά να αναφέρεται στον πολύ σημαντικό ρόλο που έχουν παίξει διαχρονικά οι φαρμακοποιοί για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος υγείας της χώρας μας αλλά και στις προτάσεις τους που θεωρούν ότι η πολιτεία πρέπει να δει με ενδιαφέρον για να επιταχυνθεί αυτή η προσπάθεια ψηφιοποίησης που γίνεται τα τελευταία χρόνια.
Την ίδια στιγμή το Υπουργείο Υγείας φαίνεται πως προωθεί έργο που θα εισαγάγει σύστημα ΑΙ στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τη διαχείριση των διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων.
Στη σχετική απόφασή του για την προώθηση αυτού του έργου το υπουργείο τονίζει την αναγκαιότητα προσαρμογής στις νέες προκλήσεις που φέρνει η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης και των Big Data για τη βιωσιμότητα των συστημάτων Υγείας και τη βελτίωση της αποδοτικότητάς τους, καθώς επιτρέπει την ταχύτερη και ακριβέστερη λήψη αποφάσεων.
Μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον καλούνται να κινηθούν οι φαρμακοποιοί με τους ρόλους τους μάλιστα να διευρύνονται στη φροντίδα ασθενών και στη διαχείριση φαρμάκων, συμβάλλοντας στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων και στην οικονομική επιτυχία.
Η αντικατάσταση των χειρωνακτικών διεργασιών στο φαρμακείο (τόσο στην κοινότητα όσο και στο νοσοκομείο) με ασφαλέστερα, αποτελεσματικά αυτοματοποιημένα συστήματα, όχι μόνο θα βελτιώσει το παρεχόμενο έργο των φαρμακοποιών αλλά ταυτόχρονα θα ενισχύσει την ικανοποίηση των κλινικών ιατρών και τα αποτελέσματα των ασθενών με τους οποίους ο φαρμακοποιός συνεργάζεται.
Σε άρθρο του το PharmacyTimes αναφέρεται στο εν λόγω ζήτημα τονίζοντας ακριβώς το πόσο μεγάλη σημασία έχει η εκπαίδευση των φαρμακοποιών στις νέες τεχνολογίες.
Το άρθρο που αναφέρεται στους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς ξεκινά με τη γενική παραδοχή ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο της υγειονομικής περίθαλψης. Με μια αυξανόμενη έμφαση στη δημιουργία ομάδων διεπιστημονικής φροντίδας, οι φαρμακοποιοί βλέπουν διευρυμένο ρόλο στην άμεση φροντίδα των ασθενών μέσω προγραμμάτων όπως η διαχείριση οπιοειδών και η συμβουλευτική μετά την έξοδο. Από λειτουργική πλευρά, η επίβλεψη της διαδικασίας χρήσης φαρμάκων προσφέρει μια ευκαιρία για στρατηγική λήψη αποφάσεων και πιθανή συμβολή σε εξοικονόμηση πόρων.
Καθώς το οικοσύστημα υγειονομικής περίθαλψης κινείται προς το να γίνεται όλο και πιο αυτοματοποιημένο και ψηφιοποιημένο, οι ηγέτες του χώρου των φαρμακείων έχουν ως όραμα το «αυτόνομο φαρμακείο», το οποίο επιδιώκει να αντικαταστήσει τις χειρωνακτικές, επιρρεπείς σε σφάλματα δραστηριότητες με αυτοματοποιημένες διαδικασίες που είναι ασφαλέστερες και πιο αποτελεσματικές. Η υιοθέτηση τεχνολογίας και η ευφυΐα στη διαδικασία χρήσης φαρμάκων επιτρέπει στο προσωπικό του φαρμακείου να επικεντρωθεί σε εργασίες υψηλότερης αξίας, βελτιώνοντας την ικανοποίηση των κλινικών ιατρών και τα θεραπευτικά αποτελέσματα των ασθενών.
Είναι καίριας σημασίας η εκπαίδευση της επόμενης γενιάς ηγετών φαρμακείων για να αγκαλιάσουν τις καινοτόμες τεχνολογίες στοιχείο ζωτικής σημασίας για το μέλλον του φαρμακείου. Η έγκαιρη έκθεση των φοιτητών φαρμακευτικής και η πρόσβασή τους στις εξελισσόμενες πτυχές της τεχνολογίας των φαρμακείων θα τους παράσχει επίσης ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα καθώς μεταβαίνουν στον εργασιακό χώρο.
Πρακτική στον Αυτοματισμό Φαρμακείου
Ο Arash Dabestani, PharmD, MHA, FASHP, FABC Κοσμήτορας και Καθηγητής στο στο Long Island University College of Pharmacy στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, μίλησε για την προσπάθεια που γίνεται εκεί. «Εγκαινιάσαμε ένα Κέντρο εργαστηρίων Καινοτόμου Διαχείρισης Φαρμάκων (CIMM) σε συνεργασία με την Omnicell. Σε αυτήν την εγκατάσταση, η οποία είναι η πρώτη του είδους της στη χώρα (σ.σ. ΗΠΑ) οι μαθητές αποκτούν εμπειρία από πρώτο χέρι στην καινοτόμα ρομποτική, στις έξυπνες συσκευές και το έξυπνο λογισμικό που είναι σχεδιασμένο να υποστηρίζει διάφορες λειτουργίες στη διαχείριση φαρμάκων, όπως η κεντρική διανομή φαρμάκων, η ρομποτική στην αποστειρωμένη σύνθεση, σε συστήματα διανομής φαρμάκων και προηγμένο λογισμικό που παρέχει ευφυΐα για τη βελτιστοποίηση του αποθέματος φαρμάκων. Καθώς αυτές οι τεχνολογίες είναι συνηθισμένες σε κλινικά περιβάλλοντα του πραγματικού κόσμου, η έκθεση των φοιτητών ενώ εξακολουθούν να φοιτούν στη σχολή φαρμακευτικής τους προετοιμάζει καλύτερα να εισέλθουν στο εργατικό δυναμικό.
Πέρα από τα λειτουργικά οφέλη, αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα παρέχει στους φοιτητές την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η τεχνολογία ενσωματώνεται στη φροντίδα των ασθενών και πώς μπορεί να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους και να αυξήσει τη συνολική αποτελεσματικότητα των φαρμακείων. Προσφέροντας στους φοιτητές φαρμακείου έγκαιρη έκθεση σε αυτές τις πλατφόρμες τους οδηγεί να υιοθετήσουν γρήγορα αυτές τις τεχνολογίες σε κλινικά περιβάλλοντα.
Σύμφωνα με την ECRI, οι κύριες ανησυχίες για την ασφάλεια των ασθενών αποδίδονται άμεσα στις ελλείψεις προσωπικού φαρμακοποιών, γιατρών, ιατρικών ή εργαστηριακών τεχνικών, βοηθών νοσηλευτών και άλλων κλινικών ιατρών. Στην αυξανόμενη έλλειψη φαρμακοποιών εργαλεία για τη διαχείριση της φαρμακοθεραπείας συχνά λειτουργούν ως ένας πολύτιμος διασώστης για τις κλινικές ομάδες, συμβάλλοντας στη διασφάλιση των «5 δικαιωμάτων» της χορήγησης φαρμάκων—ο σωστός ασθενής, το σωστό φάρμακο, ο σωστός χρόνος, η σωστή δόση και η σωστή οδός—τα οποία γενικά θεωρούνται ως πρότυπο για ασφαλείς φαρμακευτικές πρακτικές. Κατανοώντας πώς αυτά τα εργαλεία μπορούν να βοηθήσουν στην προώθηση της ασφάλειας και της φροντίδας των ασθενών, οι νέοι απόφοιτοι των φαρμακευτικών σχολών είναι έτοιμοι να φέρουν αμέσως αξία στους χώρους κλινικής περίθαλψης.
Αν και η ύπαρξη μιας επαρκώς στελεχωμένης ομάδας επαγγελματιών υγείας είναι επιτακτική ανάγκη για την αποτελεσματική παρακολούθηση των ασθενών και την ανταπόκριση στις ανάγκες τους σε πραγματικό χρόνο, η τεχνολογία μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη των κενών. Όσο νωρίτερα διδαχθούν οι φοιτητές φαρμακευτικής πώς να σκέφτονται στρατηγικά για την τεχνολογία, τόσο πιο γρήγορα θα είναι σε θέση να αναπτύξουν και να αξιοποιήσουν αυτά τα εργαλεία στον πραγματικό κόσμο.
Συνδυάζοντας τον ακαδημαϊκό κόσμο και τη βιομηχανία, το εργαστήριο CIMM στο Πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ παρέχει στους φοιτητές φαρμακείου πρακτική εμπειρία με ρομπότ φαρμακείου, προηγμένο λογισμικό που παρέχει ευφυΐα, αναλυτικά στοιχεία για τη βελτιστοποίηση του αποθέματος φαρμάκων και πολλά άλλα με στόχο την εξάλειψη των σφαλμάτων που αφορούν φάρμακα και επιτυγχάνοντας 100% συμμόρφωση και ορατότητα/προβολή δεδομένων.
Και ο Arash Dabestani καταλήγει: Οι φοιτητές φαρμακευτικής του σήμερα και ηγέτες του χώρου στο αύριο μπορούν να εξουσιοδοτήσουν τις ομάδες τους να επικεντρωθούν σε εργασίες υψηλότερης αξίας που επηρεάζουν άμεσα τα κλινικά, οικονομικά και λειτουργικά αποτελέσματα. Η άρτια ολοκληρωμένη εκπαίδευση των φαρμακοποιών για να ηγηθούν αυτών των αλλαγών στην επανάσταση της τεχνολογίας των φαρμακείων είναι επιτακτική καθώς ο κλάδος συνεχίζει να εξελίσσεται.
