Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Με συγκεκριμένο παράδειγμα που δεν αφήνει κανένα περιθώριο σε κάποιον να μη δει κατάματα το τι μπορεί να σημαίνει για την καθημερινότητα χιλιάδων ασθενών ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολος Βαλτάς δίνει μία πολύ καλή εικόνα για το πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων στην ελληνική αγορά.
Μιλώντας στην «Καθημερινή» που κυκλοφορεί σήμερα 26/10 αναφέρει ότι εδώ κι ένα μήνα ψάχνει σε φαρμακαποθήκες για ένα συγκεκριμένο μυοχαλαρωτικό φάρμακο που χρειάζεται ασθενής του για την αντιμετώπιση της σπαστικότητας. Πρόκειται για ασθενή που είναι κατάκοιτος μετά από σοβαρό ατύχημα και χρειάζεται το συγκεκριμένο φάρμακο για την αντιμετώπιση της της συγκεκριμένης χρόνιας πάθησης.
«Η θεραπεία απαιτεί οκτώ ενέσεις και εγώ έχω καταφέρει να βρω μόνο μία. Τι να πω στη μητέρα του;» αναφέρει χαρακτηριστικά για να δείξει το αδιέξοδο μπροστά στο οποίο έχει βρεθεί ως φαρμακοποιός που πρέπει -και ο ίδιος επιθυμεί- να εξυπηρετήσει τον ασθενή, αλλά αδυνατεί να το κάνει λόγω ακριβώς του ότι δεν βρίσκει το φάρμακο στην αγορά.
Ο κ. Βαλτάς τονίζει ότι πρόκειται για ένα καθημερινό και μη διαχειρίσιμο πρόβλημα για τους φαρμακοποιούς αλλά και για τους ασθενείς που αναγκάζονται να ψάχνουν από φαρμακείο σε φαρμακείο για το σκεύασμα που τους έχει γράψει ο γιατρός τους ή ακόμη και να διακόπτουν την αγωγή έως ότου βρουν το φάρμακό τους.
Ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου αναφέρει στην «Καθημερινή» κάτι που διαρκώς επαναλαμβάνει από τότε που ανέλαβε τα ηνία του κλάδου και μάλιστα με πολύ πιο έντονο τρόπο και συχνότητα τα τελευταία δύο χρόνια. Ότι ο βασικός λόγος για τις ελλείψεις φαρμάκων είναι οι συνεχώς αυξανόμενες παράλληλες εξαγωγές καθώς είμαστε η χώρα της ΕΕ με τις χαμηλότερες τιμές φαρμάκων, με αποτέλεσμα η εξαγωγή τους, ειδικά στις χώρες του Βορρά να είναι μία διαρκής πρόκληση για τις φαρμακαποθήκες να αποκομίσουν μεγάλα, εύκολα κέρδη.
Το κακό είναι ότι η πολιτεία και συγκεκριμένα ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων παρότι προχωρά σε απαγορεύσεις των παράλληλων εξαγωγών φαρμάκων κατά διαστήματα, αυτές δεν φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Έτσι για παράδειγμα στις αρχές Σεπτεμβρίου, όπως σημειώνει η «Καθημερινή» στο σχετικό θέμα ο ΕΟΦ επικαιροποίησε τον κατάλογο των φαρμάκων για τα οποία έχουν απαγορευτεί προσωρινά οι παράλληλες εξαγωγές που περιλαμβάνει 79 σκευάσματα. Ωστόσο ο κατάλογος αυτός δεν συμπίπτει με τη λίστα των ελλείψεων που έχουν οι φαρμακοποιοί.
Ο κ. Βαλτάς εκφράζει ουσιαστικά την απογοήτευσή του για τον τρόπο που (δεν) ανταποκρίνεται η πολιτεία στις συνεχείς εκκλήσεις των φαρμακοποιών να βρεθεί ένας τρόπος να μειωθούν οι ελλείψεις φαρμάκων στην ελληνική αγορά, να εξομαλυνθεί, όσο γίνεται η κατάσταση, τουλάχιστον στο κομμάτι εκείνο που αφορά τις παράλληλες εξαγωγές.
«Έχουν γίνει συσκέψεις επί συσκέψεων αλλά χωρίς αποτέλεσμα», αναφέρει χαρακτηριστικά. Για τον ίδιο, σύμφωνα με το δημοσίευμα απαιτούνται συγκεκριμένες δράσεις για να αποκατασταθεί η επάρκεια της αγοράς. Αυτές αφορούν την αυστηρή επιτήρηση των ποσοτήτων που διαθέτουν οι εταιρείες στην αγορά, τον έλεγχο των φαρμακαποθηκών και τη real time παρακολούθηση των εξαγωγών, καθώς και την καθιέρωση ενός πιο αυστηρού χρονικού πλαισίου όσον αφορά την απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών. «Θα πρέπει η απαγόρευση να ισχύει για ένα χρόνο και όχι για λίγους μήνες όπως είναι σήμερα, προκειμένου να μην αποθεματοποιούνται φάρμακα με σκοπό να εξαχθούν αμέσως μόλις λήξει η απαγόρευση», τονίζει ο πρόεδρος του ΠΦΣ. Μάλιστα αξιοποιώντας τη δυναμική του μέσου ο κ. Βαλτάς ουσιαστικά υπενθυμίζει την υπόθεση της πλατφόρμας που έχει ετοιμάσει εδώ και περίπου δύο χρόνια και έχει πληρώσει με δικά του χρήματα ο ΠΦΣ περιμένοντας να «κουμπώσει» με εκείνη του ΕΟΦ ώστε να διοχετεύονται μέσα από τα φαρμακεία όλης της χώρας εκείνα τα στοιχεία που θα δίνουν σαφή εικόνα για το που και ποιες ελλείψεις φαρμάκων υπάρχουν δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον ΕΟΦ να μεταφέρει αυτήν την εικόνα στους γιατρούς ώστε με τη σειρά τους να τα λαμβάνουν υπόψιν κατά τη συνταγογράφηση και να αποφεύγουν να συνταγογραφούν φάρμακα που είναι σε έλλειψη ταλαιπωρώντας τους ασθενείς τους. Υπενθυμίζεται ότι και η πλατφόρμα του ΕΟΦ είναι έτοιμη εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο αλλά για λόγους που δεν έχουν διευκρινιστεί δεν έχει τεθεί σε λειτουργία με τον πρόεδρο μάλιστα του Οργανισμού μέσω του DailyPharmaNews να έχει δεσμευτεί στις αρχές του χρόνου ότι μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού θα είχε διευθετηθεί το πρόβλημα το οποίο μέχρι τότε, όπως είχε πει, δεν ήταν στις προτεραιότητες του ΕΟΦ λόγω COVID 19. O κ. Βαλτάς λοιπόν θέτει ουσιαστικά ξανά το θέμα λέγοντας ότι «Θα πρέπει επίσης να υπάρξει σύστημα ειδοποίησης των γιατρών μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ώστε να μη γράφουν φάρμακα που είναι αποδεδειγμένα σε έλλειψη».
Πάντως η χρονική στιγμή είναι η πλέον κατάλληλη για να υπάρξουν –επιτέλους ουσιαστικές- παρεμβάσεις που θα αλλάξουν τη σημερινή κατάσταση στην αγορά.
Ουσιαστικά βρισκόμαστε σε μία προεκλογική περίοδο με το πρόβλημα να βρίσκεται σε έξαρση και η κυβέρνηση αλλά και το κάθε κόμμα έχει τη δυνατότητα να δείξει όχι μόνο την ευαισθητοποίησή του για ζητήματα όπως αυτό που αφορά ένα πολύ μεγάλο και ευαίσθητο κομμάτι της κοινωνίας, τους ασθενείς αλλά και να καταθέσει εφαρμόσιμες προτάσεις και να πιέσει για την εφαρμογή τους.
Ήδη χτες Τρίτη 25/10 ο κ. Ανδρέας Ξανθός, Βουλευτής Ρεθύμνου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και Τομεάρχης Υγείας Κ.Ο. πρότεινε την επ’ αόριστον απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών συγκεκριμένων σκευασμάτων που είναι σε συστηματική έλλειψη στην ελληνική αγορά (δες εδώ), εξ’ αφορμής της καταγγελίας από τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής την προηγούμενη μέρα ότι περισσότερα από 400 φάρμακα λείπουν από την ελληνική αγορά (δες εδώ) .
Πρόκειται για κάτι που ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου το έχει ζητήσει κατ’ επανάληψη (δες εδώ).
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του DailyPharmaNews πριν λίγες μέρες ο ΠΦΣ έστειλε στον Υπουργό Υγείας έναν νέο επικαιροποιημένο κατάλογο με ελλειπτικά φάρμακα σε όλη την Ελλάδα ζητώντας την απαγόρευση των εξαγωγών τους τουλάχιστον για έναν χρόνο.
Ο κατάλογος αυτός αφορά περισσότερα από 300 φάρμακα. Περιλαμβάνει δηλαδή πολύ περισσότερα από τα 78 φάρμακα που βρίσκονται ήδη σε απαγόρευση από τον ΕΟΦ, για τα οποία επίσης ζητείται αύξηση του χρόνου απαγόρευσης των εξαγωγών τους πέρα από τους οκτώ μήνες.
Ο κατάλογος συγκεκριμένα περιλαμβάνει φάρμακα που εισάγονται μέσω ΙΦΕΤ, φάρμακα που λείπουν από τα φαρμακεία για μεγάλο διάστημα και τα 78 φάρμακα στα οποία έχει ήδη ο ΕΟΦ απαγορεύσει τις εξαγωγές.