Του Χαράλαμπου Πετρόχειλου
Οι επικεφαλείς των φαρμακείων του Ηνωμένου Βασιλείου δημοσιοποίησαν το όραμά τους για το μέλλον του επαγγέλματος, παρουσιάζοντας ένα νέο οδικό χάρτη για τη ριζική ενίσχυση και επέκταση της εξατομικευμένης φροντίδας και των υπηρεσιών υποστήριξης κι ευ ζην που σκοπεύουν να παρέχουν.
Το όραμα τους για το μέλλον είναι η πλήρης ενσωμάτωσή τους με άλλες τοπικές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας για να προωθηθεί η ενίσχυση της ποιότητας περίθαλψης και η πρόσβαση των ασθενών στο σύστημα υγείας, με αποτέλεσμα την αύξηση της αποδοτικότητας του βρετανικού ΕΣΥ που θα εξασφαλίζει καλύτερα αποτελέσματα για την υγεία στη Βρετανία.
Με την υποστήριξη του διοικητικού συμβουλίου της Βασιλικής Φαρμακευτικής Κοινότητας (Royal Pharmaceutical Society), το όραμα στο οποίο αναφέρεται το έγγραφο επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς ρόλους για τους φαρμακοποιούς του μέλλοντος: τη διευκόλυνση της εξατομικευμένης φροντίδας για άτομα με χρόνιες ασθένειες, την παροχή των πρώτων βοηθειών σε περιπτώσεις που χρειάζονται συστηματικές συμβουλές υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας και τη λειτουργία του φαρμακείου ως κόμβου υγείας και ευημερίας της γειτονιάς.
Προτείνει οι παρεχόμενες φαρμακευτικές υπηρεσίες να ενισχυθούν ριζικά και να επεκταθούν, βοηθώντας τους ασθενείς να αγοράζουν τα φάρμακα με ασφάλεια και η χρήση τους να γίνεται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα. Για να επιτευχθεί αυτό, οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να συνεργαστούν με τα άτομα τα οποία υποστηρίζουν και με τους συναδέλφους τους, σε όλο το ευρύτερο σύστημα υγείας και περίθαλψης, με μια ποικιλία παρεμβάσεων στηρίζοντας ειδικά τους ασθενείς με χρόνιες ασθένειες. Ωστόσο, θα πρέπει να βρεθούν και νέοι τρόποι χρηματοδότησης.
Σε άλλο σημείο του εγγράφου, η Ένωση «Pharmacy Voice», που εκπροσωπεί τα φαρμακεία της Μεγάλης Βρετανίας είτε αυτά ανήκουν σε αλυσίδα, είτε σε ανεξάρτητους φαρμακοποιούς, αναφέρει πως ελπίζει ότι στο μέλλον η συνήθεια της χρήσης ή της σήμανσης «στο φαρμακείο πρώτα», για τα μη-έκτακτης ανάγκης περιστατικά που χρειάζονται συστηματική φροντίδα, θα ριζωθεί βαθιά στη συνείδηση των ασθενών και του κοινού, αλλά και στη συμπεριφορά των επαγγελματιών υγείας. Για να διευκολυνθεί αυτό, τα συστήματα που επιτρέπουν την απρόσκοπτη διαλογή και παραπομπή από το φαρμακείο, πρέπει να περιλαμβάνονται σε όλες τις τοπικά συστήματα επείγουσας φροντίδας αλλά και στην κεντρική τηλεφωνική υπηρεσία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (111), με προσωποποιημένες πληροφορίες υγείας, που θα είναι διαθέσιμες για τους φαρμακοποιούς, οι οποίοι θα είναι σε θέση να συνεισφέρουν στην ενημέρωση του αρχείου δημόσιας φροντίδας ενός ατόμου.
Τα Διαγνωστικά Τεστ που γίνονται στα κέντρα υγειονομικής περίθαλψης, θα πρέπει να είναι μονίμως διαθέσιμα στα ράφια των φαρμακείων, και να παρέχεται η δυνατότητα για ραντεβού ή απευθείας επικοινωνία με άλλους επαγγελματίες και παρόχους υπηρεσιών υγείας. Οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα συνταγογράφησης και διάθεσης προϊόντων στους πελάτες, που θα ισοδυναμεί με συνταγή από γιατρό.
Στο μέλλον, όλα τα φαρμακεία θα λειτουργούν ως κέντρα υγείας κι ευεξίας της γειτονιάς, ως χώρος που «πρέπει κανείς να πάει» για υποστήριξη, συμβουλές και κάθε είδους παροχή, που θα διασφαλίζει την υγεία του. Ως εκ τούτου, οι ομάδες φαρμακείων θα πρέπει να συνεργαστούν στενά με τις τοπικές αρχές για να εντοπίσουν και να κατανοήσουν τα τοπικά δεδομένα και τις ανάγκες, να αναπτύξουν σχετικές παρεμβάσεις και υπηρεσίες, να συλλέξουν δεδομένα σχετικά με τις επιπτώσεις, τα αποτελέσματα και τη χρήση τους ώστε να βελτιώνουν συνεχώς την προσφορά τους, σημειώνει η έκθεση.
Ο Alastair Buxton, Διευθυντής του βρετανικού ΕΣΥ, αναφερόμενος σε ζητήματα που αφορούν στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών (PSNC), είπε ότι η έκθεση περιγράφει ουσιαστικά το πώς το ακμάζον δίκτυο φαρμακείων μπορεί να βοηθήσει στο να υποστηριχθεί το «υψηλής απόδοσης, προσιτό σύστημα υγείας και πρόνοιας» στοχεύοντας στο Πενταετές Πρόγραμμα του Αγγλικού ΕΣΥ.
«…Το σύστημα υγείας και φροντίδας χρειάζεται το φαρμακείο για να παίξει το ρόλο του στη βελτίωση της φροντίδας των ασθενών και να βοηθήσει τους ανθρώπους να παραμείνουν υγιείς, έτσι ελπίζουμε ότι το Υπουργείο Υγείας, το ΕΣΥ και οι αρμόδιοι των τοπικών Αρχών θα συμμετάσχουν ενεργά μαζί μας για να διερευνήσουμε πως αυτό το όραμα μπορεί να διαμορφώσει στο μέλλον τις υπηρεσίες των φαρμακείων της», ανέφερε.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της «Φαρμακευτικής Φωνής», Rob Darracott, δήλωσε ότι το σχέδιο μπορεί να φαίνεται φιλόδοξο, «…αλλά το σύνολο των προτάσεων βασίζονται σε καινοτόμες εργασίες των φαρμακείων σε όλη τη χώρα, εργασίες που γίνονται αυτή τη στιγμή. Αυτό που θα κάνει τη διαφορά στο μέλλον είναι η αδιάλειπτη παροχή υπηρεσιών, η βελτίωση της ποιότητάς και των αποτελεσμάτων τους σε ολόκληρη τη χώρα, που στηρίζεται σε αποτελεσματικό σχεδιασμό και χρηματοδότηση, με έμφαση στην εφαρμογή και στη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών των φαρμακείων».
Πολλές προοπτικές
Νωρίτερα φέτος, μία έκθεση της «Συμμαχίας στο βρετανικό ΕΣΥ» αναφερόταν σε μια νέα στρατηγική για τα φαρμακεία, με σκοπό να βοηθήσει να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές τους στην καρδιά της τοπικής φροντίδας.
Σημειώνοντας ότι υπάρχουν περίπου 11.700 φαρμακεία «σε κεντρικά σημεία» στην Αγγλία και μόνο, ο αναπληρωτής πρόεδρος της ομάδας Δρ Μαρκ Σπένσερ, είπε πως: «Πρέπει να αναγνωρίσουμε το “φαρμακείο της γειτονιάς” ως ένα επαγγελματικό κλινικό δίκτυο λιανικών πωλήσεων, που αφορούν την υγειονομική περίθαλψη και αναπόσπαστο μέρος της ομάδας πρωτοβάθμιας περίθαλψης», καθώς και τη «…μοναδική θέση του μέσα στην κοινότητα και την ικανότητά του να μειώνει τη ζήτηση κατά γενική πρακτική κάτι που θα μπορούσε πρακτικά να είναι μέρος της λύσης για την κρίση».
Σχολιάζοντας τις προοπτικές που ανοίγονται, η Sandra Gidley, πρόεδρος του Δ.Σ. του Αγγλικού Φαρμακευτικού Συλλόγου, δήλωσε: «Είμαστε δεσμευμένοι να συνεργαστούμε με το PSNC και τη “Φαρμακευτική Φωνή” ώστε να διασφαλιστεί η πλευρά των ασθενών, και ότι τα δημόσια φαρμακεία καθώς και τα μέλη RPS θα μετουσιώσουν τις προτάσεις αυτές σε πρακτικές αλλαγές, που θα βελτιώσουν τη φροντίδα μέσα από την αξιοποίηση των δεξιοτήτων των φαρμακοποιών».
Η ελληνική πραγματικότητα
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις αυτές στο DailyPharmaNews.gr το μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικής Πρακτικής κ. Βασίλης Μπιρλιράκης ανέφερε ότι «…οι αλλαγές αυτές που προτείνονται από τους συναδέλφους στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποτελούν κάτι καινούργιο, με την έννοια ότι αποτελούν ένα ακόμη στάδιο της προσπάθειας που κάνουν εδώ και χρόνια για αλλαγή στη φύση και το περιεχόμενο του επαγγέλματος του φαρμακοποιού αλλά και του φαρμακείου ως τόπου εργασίας του. Το βασικό σημείο είναι ότι συνεχίζεται η προσπάθειά τους για να αποτελέσει το φαρμακείο την πύλη εισόδου στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου και τα φαρμακεία και οι φαρμακοποιοί ουσιαστικά να αναλάβουν τη διαχείριση των ασθενών, ιδιαίτερα τις υποομάδες αυτές που αφορούν ασθενείς με ελάσσονος σημασίας συμπτώματα και εκείνους με τα χρόνια προβλήματα υγείας.
Αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν τη σημασία τους και για εμάς τους Έλληνες φαρμακοποιούς, καθώς ανοίγουν δρόμους και έτσι θα μας είναι πιο εύκολο στη συνέχεια, να μεταφέρουμε την εμπειρία τους και να την προσαρμόσουμε στα δικά μας δεδομένα για να μπορέσουμε και εμείς με τη σειρά μας να εφαρμόσουμε αυτές τις πρακτικές και να εξυπηρετήσουμε φυσικά καλύτερα τις ανάγκες των ασθενών, αλλά και της πολιτείας. Βέβαια αυτό προϋποθέτει, όπως έχω ξαναπεί, αλλαγή τόσο στο περιεχόμενο της γνώσης του Έλληνα φαρμακοποιού, όσο και στη δομή του ίδιου του φαρμακείου».