Με το πέρασμα του χρόνου οι φυσικές μας ικανότητες μειώνονται, γεγονός που μεταβάλλει και την οδηγική μας ικανότητα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.)«Πάνος Μυλωνάς», οι ηλικιωμένοι άνω των 64 ετών αποτελούν μέρος της ευάλωτης ομάδας χρηστών του οδικού δικτύου, καθώς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρού τραυματισμού και θανάτου σε τροχαίο συμβάν, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης σωματικής τους ευπάθειας.
Ειδικότερα, το ποσοστό συμβάντων ανά όχημα/χλμ. για τους μεγαλύτερους σε ηλικία οδηγούς είναι υψηλότερο σε σύγκριση με τους νεότερους. Οι οδηγοί αυτοί αντιμετωπίζουν σοβαρότερες συνέπειες από ένα συμβάν και συχνά ευθύνονται για τα περισσότερα από τα τροχαία συμβάντα στα οποία εμπλέκονται.
Η γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού εντείνει τη σοβαρότητα του προβλήματος, καθώς ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2050, ενώ ακόμη μεγαλύτερη αύξηση αναμένεται για τα άτομα άνω των 80 ετών.
Χαρακτηριστικά οδηγών της Τρίτης Ηλικίας
- Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, εμφανίζονται λειτουργικοί περιορισμοί και διαταραχές, όπως μειωμένες οπτικές ή ακουστικές ικανότητες, αυξημένοι χρόνοι αντίδρασης, δυσκολίες προσοχής και άνοια.
- Η μειωμένη κινητικότητα αφορά στην επιβράδυνση των κινήσεων, στη μείωση της μυϊκής δύναμης, στη μείωση του συντονισμού και στην ιδιαίτερα έντονη μείωση της ικανότητας προσαρμογής σε ξαφνικές αλλαγές στη σωματική θέση. Αυτή η τελευταία πτυχή είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους ποδηλάτες και τους πεζούς, αλλά και για όσους χρησιμοποιούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
- Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία οδηγοί είναι σωματικά πιο ευάλωτοι: οι τραυματισμοί τους είναι σοβαρότεροι σε περίπτωση σύγκρουσης με την ίδια δύναμη πρόσκρουσης και ο ρυθμός θνησιμότητας είναι περίπου τριπλάσιος για ένα άτομο 75 ετών σε σχέση με ένα 18χρονο. Γι’ αυτόν το λόγο, οι μεγαλύτερης ηλικίας πεζοί ή ποδηλάτες αντιμετωπίζουν σοβαρότερες συνέπειες σε περίπτωση τροχαίου συμβάντος.
- Διάφορες μελέτες και έρευνες σύγκρουσης έδειξαν ότι οι μεγαλύτερη σε ηλικία οδηγοί έχουν ιδιαίτερα προβλήματα με τη στροφή αριστερά στις διασταυρώσεις. Σε γενικές γραμμές, οι διασταυρώσεις είναι περίπλοκες καταστάσεις κυκλοφορίας που συνεπάγονται πίεση χρόνου και την ανάγκη διαίρεσης της προσοχής μεταξύ διαφόρων καθηκόντων.
- Διάφοροι αισθητηριακοί, αντιληπτικοί, γνωστικοί και κινητικοί περιορισμοί, που αποτελούν μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης και διαταραχών που σχετίζονται με την ηλικία, ευθύνονται για τα παραπάνω προβλήματα της Τρίτης Ηλικίας.
Τι προβλέπει η Ελληνική Νομοθεσία σχετικά με την ισχύ των διπλωμάτων οδήγησης
Σύμφωνα με την πρόσφατη εγκύκλιο για την τροποποίηση του Κ.Ο.Κ. και όσον αφορά τους μεγαλύτερους σε ηλικία οδηγούς, και συγκεκριμένα άνω των 74 χρόνων, ισχύουν τα εξής:
- Πρέπει να ανανεώσουν το δίπλωμά τους αποδεικνύοντας πως και ξέρουν να οδηγούν και να παρκάρουν αλλά και έχουν τα αντανακλαστικά για σωστή πορεία κοκ.
- Οι μεγαλύτερης ηλικίας οδηγοί θα πρέπει να δώσουν ξανά εξετάσεις για δίπλωμα οδήγησης.
- Μόλις συμπληρώσουν το 74ο έτος της ηλικίας τους και μάλιστα να επαναλαμβάνουν τη διαδικασία κάθε τρία χρόνια, εκτός από τις ιατρικές βεβαιώσεις που θα προσκομίζουν.
- Όσοι είναι πάνω από 80 ετών θα πρέπει να δίνουν εξετάσεις για δίπλωμα κάθε δύο χρόνια.
- Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών οι ηλικιωμένοι θα κάνουν έναν κύκλο βασικής οδήγησης και δεν θα δίνουν όλο το πρόγραμμα των εξετάσεων (σήματα οδήγησης).
Οι προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνετε
Η γήρανση επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο κάθε άνθρωπο, επομένως δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί με βεβαιότητα πότε θα πρέπει κάποιος να σταματήσει να οδηγεί. Εάν είστε σε προχωρημένη ηλικία και συνεχίζετε να οδηγείτε, είναι αναγκαίο να λαμβάνετε ορισμένες προφυλάξεις όπως:
- Μην οδηγείτε κατά τις ώρες αιχμής
- Αποφύγετε τις μεγάλες κυκλοφοριακές αρτηρίες
- Αποφύγετε την οδήγηση σε κακές καιρικές συνθήκες
- Αποφύγετε την οδήγηση το βράδυ ή τη νύχτα
- Προγραμματίστε καλά τα μακρινά ταξίδια και προγραμματίζετε συχνές στάσεις
- Ελέγχετε τακτικά την κατάσταση του αυτοκινήτου σας
- Μην οδηγείτε αν δεν αισθάνεστε καλά-Κάντε τακτικά ιατρικούς ελέγχους
- Ελέγχετε τακτικά την όραση και την ακοή σας
- Εγγραφείτε σε Σχολή Οδηγών για να ανανεώσετε τις γνώσεις σας
- Γυμναστείτε! Μεγαλώνοντας, οι μύες και οι αρθρώσεις χάνουν την αντοχή και την ευλυγισία τους. Η τακτική άσκηση, όπως το περπάτημα ή οι διατάσεις μπορούν να μετριάσουν αυτήν την εξέλιξη και να βελτιώσουν τη συνολική σας ευκινησία.