Η αποφασιστικότητα της Ελλάδας να καταπολεμήσει τον καρκίνο συζητιέται -μεταξύ άλλων- στην τέταρτη ετήσια σύνοδο κορυφής Economist Impact που πραγματοποιείται στην Αθήνα. Το συνέδριο τελεί υπό την επιστημονική αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (HeSMO) και την αιγίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ).
Στην ενότητα «Η πρόοδος της Ελλάδας στον αγώνα ενάντια στον καρκίνο», αναλύθηκε η στρατηγική της και τονίστηκε η ανάγκη για ένα εθνικό σχέδιο για τον καρκίνο.
Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης εξέφρασε, ανοίγοντας τις εργασίες του ECONOMIST, την έκπληξή του για την πρόοδο που έχει καταγράψει η επιστήμη στην πρόοδο της αντιμετώπισης του καρκίνου τα τελευταία 10 χρόνια. Οι προκλήσεις όμως είναι πολλές. Τις καινοτόμες θεραπείες συνοδεύουν οι δημοσιονομικές προκλήσεις και αυτές αφορούν το σύνολο των συστημάτων υγείας σε όλο τον κόσμο, είπε ο υπουργός. Ο πληθυσμός γηράσκει, οι νέες θεραπείες είναι ακριβές και οι κρατικοί προϋπολογισμοί έχουν όρια. Η χρήση νέων φαρμάκων, επεσήμανε, πρέπει να γίνει με υπεύθυνο τρόπο και για τον ασθενή, αλλά και η ευθύνη της Πολιτείας είναι ο ασθενής να έχει το φάρμακό του όταν πραγματικά το χρειάζεται. Αναφέρθηκε στην αλόγιστη συνταγογράφηση του πανάκριβου φαρμάκου RELYVRIO για τη σπάνια νευροεκφυλιστική ασθένεια του κινητικού νευρώνα (ALS), που δεν είχε έγκριση ΕΜΑ παρά έγκριση φάσης ΙΙ από τον FDA και αποσύρθηκε από την εταιρεία. Ωστόσο, όπως είπε, στην Ελλάδα γιατροί το συνταγογραφούσαν παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας να μην το συνταγογραφούν. Μίλησε για αποτυχία των γιατρών και ξεκαθάρισε ότι θα θεσπιστούν αυστηροί κανόνες συνταγογράφησης ακριβών καινοτόμων φαρμάκων, διότι αν συνεχίσουμε έτσι «δεν θα έχουμε να πάρουμε ούτε ασπιρίνη» είπε χαρακτηριστικά. Αναφέρθηκε επίσης στο Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, που ήταν από τα πρώτα που υπέγραψε ως υπουργός Υγείας, και η επιτυχία του εξαρτάται από τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων. Σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, ο υπουργός δεσμεύθηκε ότι η θητεία του θα συνδεθεί με την υλοποίησή του. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα προγράμματα πρόληψης «Σ. Δοξιάδης» που υλοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, λέγοντας ότι για πρώτη φορά η Πολιτεία ασχολείται σοβαρά με την πρόληψη.
Η Ζένια Σαριδάκη, ογκολόγος, πρόεδρος ΔΣ, Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας (HeSMO), Διευθυντής, 1ο Ογκολογικό Τμήμα, Metropolitan Hospital Athens & Asklepios Diagnosis Crete, αναφέρθηκε στην υπογραφή του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών λέγοντας ότι τώρα μπαίνουμε σε φάση υλοποίησης.
Αναφέρθηκε στα βήματα που πρέπει να γίνουν, όπως στα θεραπευτικά πρωτόκολλα, συνταγογράφηση ογκολογικών φαρμάκων από εξειδικευμένους γιατρούς και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στους βιοδείκτες. Η ιατρική ακριβείας είναι πολύτιμη και δεν είναι ακριβή, είπε, ανακοινώνοντας ότι η Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας θα παρουσιάσει αιτιολογημένη νομική πρόταση στο Υπουργείο Υγείας. Από το 2011 έχουν επενδυθεί από τη φαρμακοβιομηχανία πάνω από 6 εκατ. ευρώ στους βιοδείκτες, ώστε οι ογκολογικοί ασθενείς να έχουν αυτούς τους δείκτες, που είναι απαραίτητοι, δωρεάν, είπε. Μίλησε επίσης για τη συνεχή εκπαίδευση των οικολόγων και τη συνεργασία της Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας με ξένα πανεπιστήμια.
Ο Γιώργος Καπετανάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), ανέφερε ότι το Εθνικό Σχέδιο Δράσης αποτελεί δέσμευση της Πολιτείας και επένδυση στην αντιμετώπιση του καρκίνου ξεκινώντας από την πρόληψη, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να περιλαμβάνει την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ασθενών στην πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία.
Ο Μάικ Χολμς , αντιπρόεδρος, Παγκόσμιες Ιατρικές και Επιστημονικές Υποθέσεις Ογκολογική Θεραπευτική Περιοχή, MSD Global, αναφέρθηκε στη μεγάλη επιστημονική πρόοδο που έχει γίνει τα τελευταία 20 χρόνια αλλά και στις αλλαγές που έχουν γίνει σε επίπεδο αντιλήψεων, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το στίγμα για τον καρκίνο έχει μειωθεί σημαντικά.
Προσυμπτωματικός έλεγχος στον καρκίνο
Στην ανάγκη του προσυμπτωματικού ελέγχου ο όποιος, όπως είπε, μπορεί να μειώσει την θνησιμότητα και τη νοσηρότητα αλλά και να εξοικονομήσει πόρους αναφέρθηκε, μιλώντας το συνέδριο του ECONOMIST, ο κλινικός ογκολόγος από το «Θεαγένειο» της Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Μπαντής. Ο ίδιος είπε ότι δεν χρειάζονται πάντα ακριβές εξετάσεις αλλά ακόμα και αυτές οι κλασσικές εξετάσεις που γίνονται αρκούν για να γίνει μια έγκαιρη πρόληψη, «εξετάσεις όπως η μαστογραφία, ο προληπτικός εμβολιασμός για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, η κολονοσκόπηση κι άλλες που έχουν πλέον οι ειδικοί στα χέρια τους, μπορεί να τις χρησιμοποιούν προς όφελος του ασθενούς».
Ο Χρήστος Λιόνης από το Πανεπιστήμιο Κρήτης είπε ότι καταγράφονται ιδιαιτερότητες στη χώρα μας όσον αφορά τη στάση των γυναικών και τη μαστογραφία, «δηλαδή, γυναίκες που ζουν στην ύπαιθρο σε σχέση με αυτές που ζουν στα αστικά κέντρα, και αυτή η διαφοροποίηση φαίνεται να υπάρχει ανάμεσα και στους γιατρούς». Όπως παραδέχτηκε, η Ελλάδα έχει σήμερα τη μεθοδολογία που μπορεί να επηρεάσει τις πρακτικές όσον αφορά την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Έκανε λόγο για την ανάγκη ψηφιακού αρχείου καρκίνου, το οποίο θα αφορά όλη τη χώρα και όχι μόνο το αρχείο καρκίνου που έχουν φτιάξει οι ίδιοι στο Πανεπιστήμιο Κρήτης γιατί, όπως είπε, «αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, καθορίζει την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας του ασθενούς». Είπε ακόμη πως χρειάζεται να γίνουν συμβάσεις με τους γενικούς γιατρούς ώστε να υπάρξει εκπαίδευση και αξιολόγησή τους. Τέλος, τόνισε πως «το αρχείο νεοπλασιών στη χώρα μας και η πρόσβαση σε αυτό των γενικών γιατρών» είναι καθοριστικής σημασίας.
Από την πλευρά της, η Σοφία Αγγελάκη, καθηγήτρια Κλινικής Ογκολογίας, είπε ότι η καθυστερημένη διάγνωση του καρκίνου είναι μεγάλη αγωνία για τους ασθενείς και συμπλήρωσε ότι «από τον προσυμπτωματικό έλεγχο μέχρι την τελική διάγνωση του καρκίνου υπάρχουν παραλλαγές για τον χρόνο που απαιτείται. Μπορεί η καθυστέρηση πολλές φορές να είναι συστημική ή τυχαία ή ορισμένες φορές να σχετίζεται με τις πρακτικές που ακολουθεί ο εκάστοτε γιατρός». Αναφέρθηκε επίσης στην αξία που έχει η προσπάθεια να μειωθούν οι παράγοντες που καθυστερούν τον ασθενή από την έναρξη της θεραπείας. Είναι πολύ μεγάλη σημασίας, όπως είπε η ίδια, ότι έχει μειωθεί ο χρόνος αναμονής των ασθενών και φυσικά έχει βελτιωθεί και η επιβίωση. Όμως, τόνισε την ανάγκη της συνεχούς αξιολόγησης του συστήματος, εξηγώντας ότι υπάρχουν καρκίνοι που η πρώιμη διάγνωση είναι σημαντική αλλά και άλλοι καρκίνοι που άλλες παράμετροι είναι σημαντικότερες. Κλείνοντας, παρομοίασε την κατάσταση στην Ελλάδα με έναν μεγάλο λαβύρινθο, τονίζοντας ότι το μονοπάτι για τους Έλληνες ασθενείς από την πρώτη διάγνωση έως τη θεραπεία παραμένει ακόμη δύσκολο και χρονοβόρο.
Ο καθηγητής πνευμονολογιάς Στυλιανός Λουκίδης αναφέρθηκε στην περίοδο της COVID, τονίζοντας ότι από τις αξονικές τομογραφίες που έγιναν τότε βρέθηκαν τυχαία και αναγνωρίστηκαν σοβαρά ζητήματα υγείας, όπως καρκίνος του πνεύμονα, καρδιαγγειακά κι άλλα. « Αυτό και μόνο δείχνει το πόσο σημαντικός είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος», εξηγώντας πως αυτή η τυχαία παρατήρηση οδήγησε μια ομάδα oγκολόγων-πνευμονολόγων να σχεδιάσουν ένα πρόγραμμα ελέγχου στον καρκίνο του πνεύμονα. Όπως πρόσθεσε, έχουν ήδη γίνει οι ομάδες που θα εργαστούν σε αυτό το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, το οποίο θα εφαρμόσει το Υπουργείο Υγείας. «
Ο Δημήτρης Νίκας, Managing Director της εταιρείας Medtronic Hellas, εξήγησε ότι ο στόχος είναι η πρόληψη του 89% στον καρκίνο του παχέος εντέρου μετά από την πρώτη κολονοσκόπηση, και είναι ένας στόχος που μπορεί να επιτευχθεί με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. «Είναι πολύ σημαντικό» όπως τόνισε «ένας γιατρός να έχει και να μπορεί να συγκρίνει αυτόματα 13 εκατομμύρια αποτελέσματα κολονοσκόπησησεων μαζί με αυτά που βλέπει, με τα ευρήματα που έχει ο ίδιος από την εκάστοτε κολονοσκόπηση». Αυτά τα εργαλεία θα βοηθήσουν τους γιατρούς να πάρουν τις καλύτερες αποφάσεις για τον ασθενή τους, πρόσθεσε ο κ. Νίκας, τονίζοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει ώστε να γίνει οικονομία κλίμακας αλλά, κυρίως, θα συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση και θεραπεία του ασθενούς.
Τέλος, ο καθηγητής Ογκολογίας Μιχάλης Καραμούζης είπε ότι σήμερα υπάρχουν τα εργαλεία για έγκυρη διάγνωση, αρκεί αυτά τα δεδομένα να αξιοποιούνται σωστά -ίσως με τη δημιουργία ενός αλγορίθμου- που θα φανεί πολύ χρήσιμος στην αντιμετώπιση του καρκίνου, στο μέλλον.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
