Διασύνδεση δημοσίου ιδιωτών έως τα τέλη του 2025
Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου
Πρόθεση του Υπουργείου Υγείας ήταν και παραμένει η ενίσχυση της καινοτομίας εντός ενός πλαισίου που θα περιλαμβάνει: αξιολόγηση των νέων θεραπειών με προτεραιοποίηση των πραγματικά καινοτόμων φαρμάκων, έλεγχο της συνταγογράφησης (με συμμόρφωση στα θεραπευτικά πρωτόκολλα, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι οι νέες θεραπείες θα χρησιμοποιούνται από τους γιατρούς στο σωστό βήμα του θεραπευτικού αλγόριθμου), αποδεδειγμένα παραγόμενο έργο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό αποτελεί η ορθή χρήση των διαθέσιμων δεδομένων, ούτως ώστε να ενισχυθεί η ιατρική ακρίβεια και να αξιοποιηθούν με το βέλτιστο δυνατό τρόπο οι διαθέσιμοι πόροι.
Τα παραπάνω ανέφερε μεταξύ άλλων σε ημερίδα της ΕΛΕΜΑ (Ελληνική Ένωση Market Access) ο σύμβουλος του υπουργού υγείας για θέματα Φαρμακευτικής Πολιτικής Μπάμπης Καραθάνος στην ομιλία του με τίτλο «Ο στρατηγικός σχεδιασμός του Υπ. Υγείας όσον αφορά την αξιολόγηση της καινοτομίας & της πρόσβασης στα δεδομένα».
Τι γίνεται σε Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία
Κατανοώντας την πολυδιάστατη έννοια της καινοτομίας, μπορούμε να επιτύχουμε την αξιολόγηση της με ειδικά μοντέλα και συστήματα, που ήδη εφαρμόζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία, είπε ο κ. Καραθάνος και εξήγησε: «Στην Ιταλία, η AIFA, περιλαμβάνει μια πολυδιάστατη προσέγγιση, η οποία αξιολογεί 3 βασικούς πυλώνες: τη θεραπευτική ανάγκη, την προστιθέμενη θεραπευτική αξία και την ποιότητα- αξιοπιστία των δεδομένων που κατατίθενται. Παράλληλα, το αποτέλεσμα της αξιολόγησης κατατάσσει το βαθμό καινοτομίας σε 4 διαφορετικές κατηγορίες: (Υψηλό, Μέτριο, Χαμηλό, Πολύ χαμηλό).
Αντίστοιχα και στη Γερμανία υπάρχει σύστημα αξιολόγησης της καινοτομίας το οποίο την κατατάσσει σε 4 κατηγορίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, από τα 149 φάρμακα που αξιολογήθηκαν η συντριπτική πλειονότητα, το 76%, θεωρήθηκε ότι δεν προσφέρει αποδεδειγμένο πρόσθετο όφελος και μόλις το 7% θεωρήθηκε ότι προσφέρει σημαντικό πρόσθετο όφελος. Και στην Γαλλία, με την εφαρμογή ενός παρεμφερούς συστήματος (ASMR) γίνεται κατανομή των νέων σκευασμάτων με βάση το επιπλέον κλινικό όφελος που προσφέρουν.
Σύμφωνα με τα δεδομένα, από τα 445 φάρμακα που αξιολογήθηκαν το 40% των νέων φαρμάκων βρίσκονται στο επίπεδο 5 επομένως, δεν έχουν κάποιο προστιθέμενο όφελος. Αντίθετα, μόλις το 1%, θεωρήθηκε ότι προσφέρει σημαντικό όφελος».
Οι πωλήσεις του ΙΦΕΤ βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες
Ο μηχανισμός της συνταγογράφησης, εκτός από τον έλεγχο της κατανάλωσης των φαρμάκων, αποτελεί εξαιρετική πηγή δεδομένων που αποτυπώνει όχι μόνο ποσοτικά δεδομένα αλλά και ποιοτικά, ανέφερε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Καραθάνος κι επισήμανε ότι μέσω της χρήσης φίλτρων συνταγογράφησης , σε συνδυασμό με τα θεραπευτικά πρωτόκολλα επτυχγάνεται η ορθολογική συνταγογράφηση των φαρμάκων κι επομένως η ορθή αποτύπωση των αναγκών των ασθενών και η αύξηση της ιατρικής ακρίβειας.
Επικαλούμενος την τελευταία μελέτη της EFPIA που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2023, είπε ότι η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικό ποσοστό διαθεσιμότητας φαρμάκων, με βάση τον αριθμό των διαθέσιμων θεραπειών στις ευρωπαϊκές χώρες. «Δηλαδή, από τα 168 καινοτόμα σκευάσματα που έλαβαν άδεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, στην Ελλάδα είναι διαθέσιμα 90 εξ’ αυτών (54%), με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής ένωσης να βρίσκεται στο 45%. Σύμφωνα με την μελέτη το 1/3 των νέων σκευασμάτων, 32% βρίσκονται στο Θετικό Κατάλογο. Τα υπόλοιπα, διατίθενται μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ) από το κανάλι του ΙΦΕΤ.
Όπως γίνεται αντιληπτό, αυτό αφενός καθιστά την πρόσβαση των ασθενών στις εν λόγω θεραπείες πιο πολύπλοκη και αφετέρου αυξάνει τη φαρμακευτική δαπάνη. Το γεγονός αυτό, δημιουργεί μια στρέβλωση που καλείται να διαχειριστεί το Υπουργείο Υγείας καθώς οι πωλήσεις του ΙΦΕΤ βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τελευταία διετία κατά την οποία σημειώθηκε αύξηση 100 εκ. € (από τα 160 εκ. € το 2021 στα 260 εκ. € το 2023)».
Η φαρμακευτική δαπάνη σε έρευνα και ανάπτυξη αποτελεί το 8% του ΑΕΠ
Η στήριξη της έρευνας και ανάπτυξης αποτελεί βασική επιδίωξη του Υπουργείου Υγείας και της κυβέρνησης καθώς, επιθυμούμε η Ελλάδα να αποτελέσει κέντρο καινοτομίας, είπε ο κ. Καραθάνος. «Επομένως, θα προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε την προσπάθεια αυτή και παράλληλα να την αξιολογούμε ούτως ώστε να έχουμε τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσματα. Πιστεύουμε ότι, κάτι τέτοιο είναι εφικτό καθώς ήδη καταγράφεται ότι η φαρμακευτική δαπάνη σε έρευνα και ανάπτυξη αποτελεί το 8% του ΑΕΠ».
Όπως ανέφερε ο σύμβουλος του Υπουργού Υγείας, στις προθέσεις της Αριστοτέλους βρίσκονται ακόμη η δημιουργία ενός ανεξάρτητου οργανισμού ΗΤΑ που να είναι σε θέση να κάνει αξιολόγηση υψηλού επιπέδου, η ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης όλου του συστήματος υγείας, η δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς, η διασύνδεση ιδιωτών και δημόσιων γιατρών, δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων, κλινικών και διαγνωστικών κέντρων έως το τέλος του 2025, η αξιοποίηση των διαθέσιμων δεδομένων και στον ιδιωτικό τομέα με κανόνες ασφαλείας όπως προβλέπει η ελληνική νομοθεσία και η δημιουργία καναλιού καινοτομίας που θα είναι ξεχωριστό από τη δημόσια φαρρμακευτική δαπάνη, από τον προϋπολογισμό του 2025.