Το άγχος, τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά, είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που βιώνουμε όταν βρισκόμαστε σε μια έντονη, απειλητική ή δύσκολη κατάσταση, ή όταν αντιμετωπίζουμε κάποιο πρόβλημα. Από μόνο του δεν αποτελεί πρόβλημα ψυχικής υγείας και συνήθως υποχωρεί σταδιακά, όταν η κατάσταση αλλάξει ή όταν απομακρυνθούμε από την κατάσταση που μας προκαλεί άγχος.
Όταν όμως το άγχος γίνεται υπερβολικό, επίμονο και παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή, μπορεί να εξελιχθεί σε αγχώδη διαταραχή. Η παιδική αγχώδης διαταραχή χαρακτηρίζεται από υπερβολικό και παράλογο φόβο ή ανησυχία και επηρεάζει παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών.
Οι αγχώδεις διαταραχές πιθανότατα προκαλούνται από συνδυασμό περιβαλλοντικών και βιολογικών παραγόντων και είναι πιο συχνές στα κορίτσια παρά στα αγόρια.
Τα αίτια της Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής
Η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ) είναι πολύ συχνή κατά την παιδική ηλικία και εκδηλώνεται για πρώτη φορά συνήθως στα 10-12 έτη. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι χρόνια και συνοδεύεται από ακραίο και μη ελεγχόμενο άγχος.
Περιβαλλοντικοί, βιολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες καθώς και η προσωπικότητα του παιδιού φαίνεται ότι αποτελούν τους βασικούς αιτιολογικούς παράγοντες για την εμφάνιση της ΓΑΔ.
Σύμφωνα με έρευνες, τα ποσοστά Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής σε παιδιά και εφήβους έχουν αυξηθεί ανησυχητικά από την έναρξη της πανδημίας Covid-19.
Τα προειδοποιητικά σημάδια
Μεταξύ των πιο κοινών συμπτωμάτων ΓΑΔ στα παιδιά περιλαμβάνονται:
• Συνεχής φόβος, ανησυχία ή ανασφάλεια για απλά καθημερινά ζητήματα.
• Γενικευμένο αίσθημα αγωνίας.
• Έντονος φόβο της αποτυχίας ή του λάθους.
• Απόσυρση από φίλους ή κοινωνικές δραστηριότητες.
• Θυμός, ευερεθιστότητα ή επιθέσεις σε άλλους.
• Δυσκολίες στο σχολείο, ξαφνική μείωση των σχολικών επιδόσεων.
• Δυσκολία συγκέντρωσης, διάσπαση προσοχής.
•Γενικευμένη κοινωνική αναστολή (π.χ. έλλειψη θάρρους).
• Προβλήματα με τον ύπνο ή έντονοι εφιάλτες.
• Συχνές περιόδους θλίψης, με εκδηλώσεις κλάματος.
• Τα παιδιά αισθάνονται κουρασμένα και ληθαργικά, ακόμη και με επαρκή ύπνο.
• Τα παιδιά/έφηβοι συχνά παραπονιούνται για σωματικές ενοχλήσεις.
• Τα παιδιά/έφηβοι ζητούν συνεχώς επιβεβαίωση.
• Κατάχρηση ουσιών στους εφήβους.
Εάν τα περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από 6 μήνες, οι γονείς είναι αναγκαίο να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό. Εάν η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή αφεθεί χωρίς θεραπεία, τα παιδιά και οι έφηβοι κινδυνεύουν από πρόσθετα ψυχιατρικά ή ιατρικά προβλήματα, τα οποία θα μπορούσαν να τα ακολουθήσουν και στην ενήλικη ζωή.