Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. Ιδρυτής του medNutrition.gr – Συγγραφέας
Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής. Η παιδική και εφηβική ηλικία, όπως επίσης η εγκυμοσύνη, δεν αποτελούν εξαιρέσεις. Αν λοιπόν έχεις ή ετοιμάζεσαι να αποκτήσεις παιδί, συνέχισε την ανάγνωση καθώς αυτό το κεφάλαιο σε αφορά…
Ενδείξεις για Υπέρταση στο παιδί σου
Στην παιδική και εφηβική ηλικία, η αρτηριακή πίεση συνήθως αυξάνεται με την ηλικία και το ύψος. Έτσι, τα φυσιολογικά της επίπεδα για το παιδί σου μεταβάλλονται κάθε χρόνο. Όπως και στους ενήλικες έτσι και στα παιδιά, ο μόνος ασφαλής τρόπος για να αναγνωριστεί η υπέρταση είναι η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.
Έλεγχος από τον Παιδιάτρο
Προκειμένου λοιπόν να σιγουρευτείς ότι το παιδί σου δε διατρέχει κάποιο κίνδυνο, καλό είναι η αρτηριακή του πίεση να ελέγχεται κατά τα ραντεβού ρουτίνας με τον παιδίατρο και τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, από την ηλικία των 3 ετών.
Χρήσιμο Tip
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες, από την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία [https://www.aap.org/], για παιδιά μεγαλύτερα των 13 ετών ο ορισμός των αυξημένων τιμών αρτηριακής πίεσης και της υπέρτασης είναι ίδιος με τους ενήλικες.
Σε μικρότερα παιδιά, οι τιμές της πρέπει να αξιολογούνται με ειδικούς πίνακες ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και το ύψος του παιδιού. Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείς να δεις τα όρια για την κατηγοριοποίηση των τιμών της αρτηριακής πίεσης ανά ηλικιακό στάδιο.
Όρια κατηγοριοποίησης τιμών της αρτηριακής πίεσης στην παιδική και εφηβική ηλικία
| Κατηγορία ΑΠ | 0-13 ετώνΕκατοστημόριο Συστολικής ή/και Διαστολικής ΑΠ | ≥13 ετώνΣυστολική/ Διαστολική ΑΠ (mm Hg) |
| Φυσιολογική | <90ο | < 120/< 80 |
| Αυξημένη | ≥90ο έως <95ο εκατοστημόριο ή 120/80 mm Hg έως <95ο (όποιο είναι χαμηλότερο) | 120-129/ <80 |
| Υπέρταση (στάδιο Ι) | ≥ 95ο έως < 95ο + 12 mm Hg ή 130/80 έως 139/89 mm Hg (όποιο είναι χαμηλότερο) | 130/80 έως 139/89 |
| Υπέρταση (στάδιο ΙΙ) | ≥95ο εκατοστημόριο + 12 mm Hg ή ≥140/90 mm Hg (όποιο είναι χαμηλότερο) | ≥140/90 mm Hg |
Πηγή: American Academy of Pediatrics
Παράγοντες κινδύνου για Υψηλή Πίεση σε Παιδιά
Οι παράγοντες κινδύνου ενός παιδιού για υπέρταση εξαρτώνται από τις συνθήκες υγείας, τη γενετική και τον τρόπο ζωής. Η υψηλή αρτηριακή πίεση στα μικρότερα παιδιά σχετίζεται συχνά με άλλες παθήσεις υγείας, όπως:
- καρδιακά ελαττώματα
- νεφρική νόσο
- γενετικές παθήσεις
- ορμονικές διαταραχές
Αντίθετα, τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να αναπτύξουν υπέρταση για τους ίδιους λόγους με αυτούς των ενηλίκων, που παρουσιάζονται παραπάνω.
Αντιμετώπιση Υπέρτασης για το Παιδί σου
Σε γενικές γραμμές, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης στα παιδιά. Ωστόσο, μερικές φορές δεν αρκούν. Σε τέτοιες περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι απαραίτητη. Για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα:
- επισκέψου έναν νεφρολόγο με το παιδί σου, για τον αποκλεισμό παρουσίας νεφρικής νόσου
- βοήθησε το παιδί σου να εντάξει στην καθημερινότητά του μία μέτριας έως έντονης έντασης σωματική δραστηριότητα διάρκειας τουλάχιστον 60 λεπτών
- εστίασε στην υιοθέτηση πιο ισορροπημένων διατροφικών συνηθειών. Αναλυτικές διατροφικές οδηγίες είναι διαθέσιμες στη συνέχεια του οδηγού.
Κι αφού είδαμε για την παιδική υπέρταση, θα αναφερθώ συνοπτικά και στο στάδιο της εγκυμοσύνης.
Υπέρταση Κύησης
Μετά την 20η εβδομάδα εγκυμοσύνης, η αρτηριακή πίεση που υπερβαίνει τα 140/90 mm Hg —σε δύο ή περισσότερες μετρήσεις, με διαφορά τουλάχιστον τεσσάρων ωρών, χωρίς καμία άλλη βλάβη οργάνων — θεωρείται υπέρταση κύησης.
Αποτελεί μία σχετικά συχνή επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μερικές φορές η είναι παρούσα πριν από την εγκυμοσύνη. Σε άλλες περιπτώσεις, αναπτύσσεται κατά τη διάρκειά της.
Ποια προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
Η υψηλή αρτηριακή πίεση θεωρείται επικίνδυνη τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης όσο και μετά από αυτή. Ενδεικτικά, μπορεί να οδηγήσει σε:
- ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης του εμβρύου
- χαμηλό βάρος γέννησης
- τραυματισμό οργάνων, όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά και οι νεφροί
- πρόωρο τοκετό
- αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου στη μητέρα, μελλοντικά
Ευτυχώς αντιμετωπίζεται
Τα καλά νέα για σένα είναι ότι η μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί! Για να αυξήσεις τα ποσοστά επιτυχίας σου αρκεί να:
- εδραιώσεις μία σχέση εμπιστοσύνης με τον γυναικολόγο σου, ώστε να επιλύεις όλες τις απορίες και ανησυχίες σου έγκαιρα
- ακολουθείς ένα τακτικό πρόγραμμα προγεννητικού ελέγχου, για τον αμεσότερο εντοπισμό καταστάσεων που χρήζουν προσοχής
- εφαρμόζεις τις οδηγίες του γυναικολόγου σου ως προς τον τρόπο ζωής και άσκησης
- ακολουθείς και τις αντίστοιχες διατροφικές συστάσεις, που παρουσιάζονται στη συνέχεια του οδηγού
