Πρόκειται για χρόνια φλεγμονή των βρόγχων, η οποία αυξάνει την ευαισθησία τους σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος με αποτέλεσμα οι βρόγχοι να στενεύουν και η παροχή οξυγόνου να μειώνεται.
Συμπτώματα
- Δύσπνοια
- Αίσθηση βάρους στο στήθος
- Βήχας, συνήθως ξηρός
- Συριγμός κατά την αναπνοή
- Ωχρότητα στο πρόσωπο
- Μελανά δάκτυλα
- Ταχυκαρδία
- Εφίδρωση.
Διάγνωση
Το πρώτο διαγνωστικό εργαλείο στην περίπτωση του άσθματος είναι η λήψη ενός πλήρους ιστορικού από τον γιατρό σας κατά την οποία δεν θα πρέπει να παραλείψετε να αναφέρετε όλα τα συμπτώματα σας, το πόσο διαρκούν, πότε πυροδοτούνται κτλ. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής με πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως μέτρηση της μέγιστης εκπνευστικής ροής με ένα όργανο που λέγεται ροόμετρο και στο οποίο φυσάτε μέσα, μέτρηση αερίων αίματος και σπιρομέτρηση, μια εξέταση που μετράει τον αέρα στους πνεύμονες. Ακόμη, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει να κάνετε ακτινογραφία θώρακος και αιματολογικές εξετάσεις. Στην περίπτωση που υποψιάζεται ότι πάσχετε από αλλεργικό άσθμα μπορεί να σας προτείνει δερματικές αλλεργικές δοκιμασίες για να διαπιστώσει σε ποια ουσία είστε αλλεργικοί.
Θεραπεία – αντιμετώπιση
Το σημαντικό είναι να αντιληφθείτε έγκαιρα τα συμπτώματα, ώστε να καταφέρετε να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία ή τη φαρμακευτική αγωγή που απαιτείται στην περίπτωση σας. Η αντιμετώπιση του άσθματος θεραπευτικά περιλαμβάνει αντιαλλεργικά και αντισταμινικά (αν πρόκειται για αλλεργικό άσθμα), εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή ή και βρογχοδιασταλτικά.
Οι αιτίες
Η κληρονομικότητα είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση του άσθματος. Παράλληλα, το άσθμα μπορεί να πυροδοτηθεί από λοιμώξεις του αναπνευστικού (γρίπη, κρυολογήματα, ιγμορίτιδα κ.α.) ή από την επαφή μας με κάποια αλλεργιογόνο ουσία (π.χ., καπνός, σκόνη, γύρη, μύκητες κ.α.).
Ακόμη, μια ασθματική κρίση μπορεί να προκληθεί από ορισμένα φάρμακα, ψυχολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ., ατμοσφαιρική ρύπανση ή αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως κρύο, ζέστη, υγρασία ή και απότομες μεταβολές του καιρού). Ακόμη, για το άσθμα ευθύνονται και επαγγελματικοί παράγοντες, όπως π.χ. εισπνοή χημικών ουσιών. Τέλος, και η άσκηση μερικές φορές μπορεί να πυροδοτήσει μια κρίση δύσπνοιας μετά το πέρας της.
Πρόληψη
- Παρόλο που δεν υπάρχει τρόπος πλήρους πρόληψης του άσθματος, εσείς και ο γιατρός σας μπορείτε να σχεδιάσετε ένα βήμα – βήμα σχέδιο για να ζήσετε μια ποιοτική ζωή με την νόσο και να αποτρέψετε τις κρίσεις άσθματος.
- Συντάξτε μια λεπτομερή λίστα με τα φάρμακα και ένα πλήρες σχέδιο για τον τρόπο αντιμετώπισης μιας κρίσης άσθματος. Στη συνέχεια, φροντίστε να έχετε το σχέδιο και τα φάρμακά σας πάντα μαζί σας. Μην ξεχνάτε ότι το άσθμα είναι μια διαρκής νόσος που απαιτεί τακτική παρακολούθηση και θεραπεία.
- Εμβολιαστείτε για τη γρίπη και την πνευμονία. Οι εμβολιασμοί μπορεί να αποτρέψουν τη γρίπη και την εκδήλωση πνευμονίας που θα σας οδηγούσαν σε κρίσεις άσθματος.
- Προσδιορίστε και στη συνέχεια αποφύγετε τις αιτίες που πυροδοτούν το άσθμα σας. Ορισμένα αλλεργιογόνα και ερεθιστικά συστατικά, όπως η γύρη, η μούχλα, ο κρύος αέρας και η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις άσθματος. Μάθετε τι προκαλεί ή επιδεινώνει το άσθμα σας και λάβετε τα κατάλληλα μέτρα για να αποφύγετε αυτές τις αιτίες.
- Παρακολουθήστε την αναπνοή σας. Καλό είναι να μάθετε να αναγνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημάδια μιας επικείμενης κρίσης, όπως ένας ελαφρύς βήχας, συριγμός ή δύσπνοια. Ωστόσο, επειδή η λειτουργία των πνευμόνων σας μπορεί να μειωθεί προτού παρατηρήσετε οποιαδήποτε συμπτώματα, καλό είναι να μετράτε και καταγράφετε τακτικά τη μέγιστη ροή αέρα στο σπίτι με ένα ρόομετρο που θα βρείτε στα φαρμακεία. Ένα ροόμερτο μετρά το πόσο δυνατά μπορείτε να αναπνέετε. Ο γιατρός σας μπορεί να σας δείξει πώς να παρακολουθείτε τη μέγιστη αναπνευστική ροή σας στο σπίτι. Όταν η αναπνευστική σας ροή μειωθεί αυτό αποτελεί μια ένδειξη επερχόμενης κρίσης, και θα πρέπει να λάβετε το φάρμακό σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού. Επίσης, θα πρέπει να σταματήσετε αμέσως κάθε δραστηριότητα που μπορεί να έχει προκαλέσει την κρίση (λ.χ. άσκηση). Εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν, ζητήστε ιατρική βοήθεια.
- Μην αλλάζετε τα φάρμακά ή τα διακόπτετε σας χωρίς να μιλήσετε πρώτα με το γιατρό σας, ακόμα κι αν το άσθμα σας φαίνεται να βελτιώνεται. Είναι καλή ιδέα να έχετε τα φάρμακά σας σε κάθε επίσκεψη στο γιατρό. Έτσι, εκείνος θα μπορέσει να βεβαιωθεί ότι τα χρησιμοποιείτε σωστά και ότι λαμβάνετε τη σωστή δόση.
- Καλό είναι να αντιμετωπίζετε έγκαιρα τα κρυολογήματα και τις αναπνευστικές λοιμώξεις για να αποφύγετε την εξέλιξή τους σε άσθμα.
- Στην περίπτωση που έχετε αλλεργία θα πρέπει να αποφεύγετε τα αλλεργιογόνα που σας πυροδοτούν το άσθμα.
- Διακόψτε το κάπνισμα και αποφεύγετε το παθητικό κάπνισμα.
- Φροντίστε να γυμνάζεστε τακτικά και να ξεκουράζεστε επαρκώς.