Η Διπολική Διαταραχή (γνωστή και ως μανιοκατάθλιψη) είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή κατά την οποία ο πάσχων βιώνει έντονα επεισόδια μανίας/ευφορίας εναλλασσόμενα με επεισόδια κατάθλιψης. Αυτές οι εναλλαγές διάθεσης, λόγω της έντονης συμπτωματολογίας τους, επηρεάζουν δραματικά την καθημερινότητα του πάσχοντα σε όλους τους τομείς της ζωής του.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα στα επεισόδια μανίας είναι:
- Ασυνήθιστα ανεβασμένη διάθεση
- Έντονη ενεργητικότητα
- Υπερδιέγερση
- Αϋπνία ή ελάχιστος ύπνος
- Ασυνήθιστα γρήγορη ομιλία πάνω σε διαφορετικά θέματα συζήτησης
- Ευερεθιστότητα
- Υπερβολική αυτοπεποίθηση
- Υπερβολική και επικίνδυνη συμπεριφορά, απουσία αναστολών
Τα συμπτώματα στα επεισόδια κατάθλιψης είναι:
- Απελπισία, απόγνωση
- Καταθλιπτική διάθεση
- Μείωση ενδιαφέροντος για σεξουαλική δραστηριότητα
- Έλλειψη ενέργειας
- Διαταραχή ύπνου
- Διαταραχές μνήμης
- Ανησυχία και άγχος
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Αδυναμία, καταβολή, κόπωση
- Αυξημένη ή μειωμένη λήψη τροφής
- Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονικές τάσεις
Κάποιες φορές ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα μανίας και κατάθλιψης ταυτόχρονα. Αυτό ονομάζεται επεισόδιο μικτού τύπου.
Αίτια
Τα αίτια της Διπολικής Διαταραχής δεν είναι σαφώς εντοπισμένα. Τα τελευταία χρόνια ερευνάται αν για την εκδήλωση της νόσου ευθύνονται συγκεκριμένα γονίδια καθώς παρατηρείται συχνά η εμφάνιση της νόσου ανάμεσα σε συγγενείς πρώτου βαθμού, ιδιαίτερα ανάμεσα σε γονείς-παιδιά. Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με Διπολική Διαταραχή εμφανίζουν κάποιες βιολογικές διαφορές στη δομή και λειτουργία του εγκεφάλου τους σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Σε γενικές γραμμές οι παράγοντες κινδύνου οι οποίοι ενοχοποιούνται για την πυροδότηση της νόσου είναι:
Η Κληρονομικότητα (μεγαλύτερη πιθανότητα εκδήλωσης όταν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού που πάσχει ήδη από την νόσο)
Περίοδοι έντονου στρες και τραυματικά γεγονότα όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου ανθρώπου
Ψυχικό τραύμα ή κακοποιητικές συμπεριφορές στο περιβάλλον
Χρήση τοξικών ουσιών ή κατάχρηση αλκοόλ
Διάγνωση
Για τη σωστή διάγνωση της Διπολικής Διαταραχής απαιτείται λεπτομερής ψυχιατρική εκτίμηση καθώς και κλινικές – εργαστηριακές εξετάσεις προκειμένου να διαπιστώσει ο γιατρός αν υπάρχουν και παθολογικά αίτια. Η σωστή και έγκαιρη διάγνωση θα εξασφαλίσει στον ασθενή αλλά και στους οικείους του καλύτερη ποιότητα ζωής.
Θεραπεία
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της Διπολικής Διαταραχής δεν είναι μια εύκολη διαδικασία και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αναγκαία σε όλη τη διάρκεια ζωής του ασθενούς. Ο κάθε ασθενής αποτελεί διαφορετική περίπτωση και ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων της νόσου λαμβάνει την εξατομικευμένη θεραπεία που του ταιριάζει. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει, μεμονωμένα ή συνδυαστικά, φαρμακευτική αγωγή (σταθεροποιητές διάθεσης όπως το λίθιο, αντιεπιληπτικά φάρμακα, κ.α.), μόνιμη θεραπευτική αγωγή για τη διατήρηση της ισορροπίας της διάθεσης και ψυχοθεραπεία.
Στις περιπτώσεις που ο γιατρός εντοπίσει ακραία ψυχωτικά συμπτώματα, με επικίνδυνες συμπεριφορές ή τάσεις αυτοκτονίας τότε ίσως κρίνεται αναγκαία η ψυχιατρική νοσηλεία του πάσχοντα, προκειμένου να είναι ασφαλής και να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του με την κατάλληλη θεραπεία.
