Γράφει ο Γιώργος Κεράτσας, Υπεύθυνος Επικοινωνίας Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος – Θετική Φωνή (POSITIVE VOICE)
Οι κύριοι τρόποι μετάδοσης του HIV είναι μέσω σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις (ή με λάθος χρήση προφυλακτικού) ή απευθείας επαφής με αίμα (π.χ. κατά τη χρήση ενδοφλέβιων ουσιών με κοινά σύνεργα).
Σπανιότερα με μεταγγίσεις αίματος που δεν έχει ελεγχθεί, με τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες, με τατουάζ ή piercing, κατά τα οποία δεν τηρούνται οι προδιαγραφές υγιεινής, με τοκετό και με θηλασμό.
Τα σωματικά υγρά που μπορεί να περιέχουν τον ιό του HIV είναι:
- Σπέρμα και προσπερματικά υγρά
- Κολπικά υγρά
- Ορθικά υγρά (βλέννη πρωκτού)
- Αίμα
- Γάλα θηλασμού
Για να μεταδοθεί ο HIV πρέπει:
- να είναι παρών σε κάποιο από αυτά τα υγρά
- να υπάρχει σε μεγάλη ποσότητα
- να εισχωρήσει μέσα στο σώμα
Οι σεξουαλικές συμπεριφορές που μπορούν να μεταδώσουν τον HIV είναι:
- Κολπικό σεξ (πέος μέσα σε αιδοίο) χωρίς τη σωστή χρήση προφυλακτικού
- Πρωκτικό σεξ (πέος μέσα σε πρωκτό) χωρίς τη σωστή χρήση προφυλακτικού
- Στοματικό σεξ (στόμα σε πέος ή αιδοίο)
- Κοινή χρήση sex toys
Ο κίνδυνος της μετάδοσης του HIV μειώνεται σημαντικότατα με τη σωστή χρήση προφυλακτικού.
Άλλοι τρόποι μετάδοσης του HIV είναι:
- Κοινή χρήση συνέργων όταν γίνεται ενδοφλέβιες ουσίες
- Τατουάζ και τρύπημα αυτιών στα οποία δεν τηρούνται οι προδιαγραφές υγιεινής
- Τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες
- Μεταγγίσεις αίματος που δεν έχει ελεγχθεί
- Τοκετός
- Θηλασμός
Προσοχή! Υπάρχουν άτομα που δεν ξέρουν αν είναι ή όχι θετικά στον HIV. Είναι σημαντικό να λαμβάνονται πάντα οι απαραίτητες προφυλάξεις, να γίνεται σωστή χρήση προφυλακτικού και λιπαντικού με βάση το νερό κατά τη διάρκεια του σεξ, να μη γίνεται χρήση κοινών συριγγών ή άλλων αιχμηρών αντικειμένων.
Η πιθανότητα μετάδοσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή τοκετού είναι αμελητέ αν λαμβάνεται καθημερινή αγωγή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο HIV:
- δεν μεταδίδεται με σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα
- δεν μεταδίδεται με αγκαλιά
- δεν μεταδίδεται με φιλί
- δεν μεταδίδεται με μασάζ
- δεν μεταδίδεται με χειραψία
- δεν μεταδίδεται με τσιμπήματα εντόμων
- δεν μεταδίδεται με συγκατοίκηση με κάποιο οροθετικό άτομο
- δεν μεταδίδεται με κοινή χρήση τουαλέτας ή ντουζ
- δεν μεταδίδεται μέσω της συνύπαρξης σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, κουζίνες, συναυλιακούς χώρους κλπ
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους τρόπους μετάδοσης και να αισθανόμαστε άνετα δίπλα στους ανθρώπους που ζουν με τον ιό.
Αν νομίζεις ότι έχεις εκτεθεί στον HIV:
Αν έχεις λόγους να πιστεύεις ότι είχες μια «επικίνδυνη» σεξουαλική επαφή ή ότι με κάποιον άλλον τρόπο σου έχει μεταδοθεί ο HIV, πήγαινε αμέσως στο κοντινότερο νοσοκομείο ή στην κοντινότερη Μονάδα Λοιμώξεων (μάθε την κοντινότερη στην περιοχή σου τηλεφωνώντας στο 210.7222222) και ζήτησε να σου χορηγηθεί η PEP (προφύλαξη μετά την έκθεση). Αυτό πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό και σίγουρα εντός 72 ωρών από την ώρα που νομίζεις ότι εκτέθηκες.
Προσοχή! Η PEP ουσιαστικά είναι αντιρετροϊκή αγωγή και θα πρέπει να την ακολουθήσεις για συγκεκριμένο διάστημα (δεν πρόκειται για χάπι μιας μέρας) και να παρακολουθείσαι από γιατρό.
Τι είναι η U=U
Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που ζουν με τον HIV, λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή, και παρακολουθούνται τακτικά δε μπορούν να μεταδώσουν τον ιό του ΗΙV.
Οι άνθρωποι που ζουν με HIV (οροθετικοί), με την κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση, βρίσκονται στην κατάσταση που είναι γνωστή ως “U=U” (undetectable=untransmittable, δηλαδή ο ιός είναι “μη-ανιχνεύσιμος” κι άρα το άτομο “μη-μεταδοτικό”).
Η πιθανότητα ενός ατόμου να εκτεθεί στον ιό είναι πολλαπλάσια όταν αφορά σε άτομα που δε γνωρίζουν αν είναι θετικά στον ιό του HIV, για αυτό έχει μεγάλη σημασία να εξεταζόμαστε τακτικά.
