Οι παθήσεις του προστάτη είναι συχνές και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και τη σεξουαλική λειτουργία του άνδρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, 1 στους 2 άνδρες θα παρουσιάσει συμπτώματα προστατίτιδας, 1 στους 6 άνδρες θα παρουσιάσει καρκίνο του προστάτη και 1 στους 3 άνδρες θα παρουσιάσει συμπτώματα καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.
Ο Δρ. Χρήστος Παπαχρήστου, Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος, μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας εξηγεί ποια είναι η λειτουργία του προστάτη αδένα και γιατί είναι αναγκαίος ο ετήσιος προληπτικός έλεγχός του για όλους τους άνδρες άνω των 50 ετών.
Ο προληπτικός έλεγχος του προστάτη για τους άνδρες που έχουν συμπληρώσει τα 50 έτη είναι απαραίτητος και μπορεί να σώσει ζωές. Η ένταξή του στο ετήσιο ανδρικό check up είναι ζωτικής σημασίας, αφού προβλήματα στον προστάτη εμφανίζονται συνήθως σε άνδρες άνω των 50 ετών.
Ο προστάτης αδένας
Ο προστάτης αδένας είναι ένας μικρός, αλλά πολύ σημαντικός αδένας για τον άνδρα. Το μέγεθός του δεν ξεπερνά τα 20 γραμμάρια, έχει σχήμα κάστανου, βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει την ουρήθρα. Εκκρίνει το προστατικό υγρό, το οποίο είναι πολύ σημαντικό για τη ζωτικότητα των σπερματοζωαρίων, καθώς και ένα ένζυμο, το οποίο ονομάζεται ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA). Το ειδικό προστατικό αντιγόνο είναι εξίσου σημαντικό για το σπέρμα, αφού αυτό είναι υπεύθυνο για τη ρευστοποίησή του. Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω, ο προστάτης αδένας επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα.
Οι αναγκαίες προληπτικές εξετάσεις προστάτη
Οι παθήσεις που σχετίζονται με τον προστάτη αδένα και ταλαιπωρούν τους άνδρες άνω των 50 ετών είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη και ο καρκίνος του προστάτη.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ούρησης ( αποφρακτικά ή ερεθιστικά), αλλά και εκσπερμάτισης, υποβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής του άνδρα και επηρεάζοντας σημαντικά τη λειτουργικότητά του. Ο καρκίνος του προστάτη είναι νόσος ασυμπτωματική η οποία ωστόσο αν δεν διαγνωσθεί μπορεί να απειλήσει τη ζωή και την επιβίωση του άνδρα.
Οι προληπτικές εξετάσεις που συνεισφέρουν στη διάγνωση των ανωτέρω προβλημάτων του προστάτη αδένα είναι:
–η δακτυλική εξέταση,
-η μέτρηση του προστατικού αντιγόνου PSA,
-το υπερηχογράφημα του προστάτη και
-η ουρομετρία.
Η διαγνωστική αξία της μιας εξέτασης συμπληρώνει την αξία της άλλης, αφού τα αποτελέσματα όλων αυτών μπορούν να παρέχουν μια πιο ασφαλή διάγνωση.
Εάν και εφόσον εμφανιστούν ανησυχητικές ενδείξεις στις ανωτέρω εξετάσεις, τότε απαιτούνται πιο εξειδικευμένες εξετάσεις για τη διάγνωση. Οι εξετάσεις που ενδεχομένως ακολουθούν είναι η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη και το διορθικό υπερηχογράφημα, το οποίο συνοδεύεται και από βιοψία.
Πώς πραγματοποιούνται οι προληπτικές εξετάσεις του προστάτη
Η δακτυλική εξέταση, η ουρομετρία και ο υπέρηχος του προστάτη πραγματοποιούνται στο ιατρείου του ουρολόγου. Η εξέταση μέτρησης του psa διενεργείται σε μικροβιολογικό εργαστήριο διαμέσου αιμοληψίας. Η ψηλάφηση του προστάτη πραγματοποιείται μέσω του ορθού και είναι ανώδυνη. Φυσιολογικά ο προστάτης αδένας είναι μαλακός, οπότε μια ενδεχόμενη σκλήρυνση, ίσως είναι ένδειξη κακοήθειας.
Η ουρομετρία και ο υπέρηχος του προστάτη παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την υπερπλασία του προστάτη και θέτουν την ένδειξη για φαρμακευτική ή χειρουργική επίλυση του προβλήματος.
Η αυξημένη τιμή του PSA δεν είναι απαραίτητα ανησυχητική και δεν υποδηλώνει υποχρεωτικά κακοήθεια, μιας και υπάρχουν διάφορες αιτίες που μπορούν να αυξήσουν περιστασιακά την τιμή του psa . Για παράδειγμα, μία φλεγμονή του προστάτη ή εάν έχει προηγηθεί της εξέτασης εκσπερμάτιση, τοποθέτηση καθετήρα, κυστεοσκόπηση, δακτυλική εξέταση, κολονοσκόπηση υπάρχει πιθανότητα τα αποτελέσματα να είναι ψευδώς αυξημένα.
Συμπερασματικά, οι προληπτικές εξετάσεις του προστάτη σώζουν ζωές και συμβάλλουν στη βελτίωση της λειτουργικότητας και ποιότητας της ζωής του άνδρα. Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την άμεση αντιμετώπιση κάθε ενδεχόμενου προβλήματος. Κάθε άνδρας άνω των 50 ετών και κάθε άνδρας άνω των 45 ετών με θετικό οικογενειακό ιστορικό, θα πρέπει να υποβάλλεται ετησίως σε προληπτικές εξετάσεις για τον προστάτη.
