Σύμφωνα με τους ειδικούς περίπου 1 στα 3 άτομα υπολογίζεται ότι κάποια στιγμή στην ζωή του θα έρθει αντιμέτωπο με κάποιου είδους αλλεργική αντίδραση. Το αλλεργικό σοκ, είναι συνέπεια της αναφυλαξίας, της πιο σοβαρής εκδήλωσης αλλεργικής αντίδρασης.
Πόσο επικίνδυνο είναι ένα αλλεργικό σοκ και πως αντιμετωπίζεται; Μας απαντά ο Αλλεργιολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Πεταλάς.
Το αλλεργικό σοκ είναι η συστηματική αναφυλακτική αντίδραση του οργανισμού μετά από έκθεση σε αντίστοιχο αλλεργιογόνο. Είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό αφού αποτελεί πολυσυστηματική κατάσταση. Συνήθως προκαλείται από συγκεκριμένες αιτίες όπως τροφές, φάρμακα, δηλητήριο από νυγμό υμενοπτέρων (μέλισσα, σφήκα), έκθεση σε latex, άσκηση.
Υπάρχουν ασυνήθεις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ασθενής εμφανίζει τυπική εικόνα αναφυλαξίας χωρίς αίτιο (ιδιοπαθής αναφυλαξία). Είναι προφανές ότι η αναγνώριση του αιτιολογικού παράγοντα είναι μείζονος σημασίας, αφού σε επανέκθεση είναι πιθανό ο ασθενής να κινδυνεύσει.
Τα συμπτώματα του αλλεργικού σοκ
Τα αλλεργικό σοκ αποτελεί μια απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς και όταν συμβεί εκδηλώνεται κυρίως με τα ακόλουθα συμπτώματα:
-Το δέρμα συμμετέχει στο 90% των περιπτώσεων αλλεργικού σοκ. O κνησμός των παλαμών, των πελμάτων και περιγεννητικά είναι ένα χαρακτηριστικό πρώιμο, όχι όμως και απαραίτητο σύμπτωμα. Είναι επίσης πολύ σύνηθες ο ασθενής να εμφανίζει αγγειοοίδημα γύρω από τους οφθαλμούς, στα χείλη ή στη γλώσσα.
-Σε περίπτωση αλλεργικού σοκ το κατώτερο αναπνευστικό συμμετέχει σε ποσοστό 65% και ο ασθενής εμφανίζει βήχα, δύσπνοια, συσφιγκτικό αίσθημα στο στήθος, συριγμό, εικόνα η οποία αποτελεί αποτέλεσμα του σπασμού των βρόγχων.
-Ένας στους τέσσερις ασθενείς θα εμφανίσει οίδημα λάρυγγα, από το οποίο προφανώς θα κινδυνεύσει και το οποίο θα αντιληφθεί σαν «βράχνιασμα» σε αρχόμενο στάδιο και εν συνεχεία σαν μια καυτή μάζα στο βάθος του λάρυγγα.
-Το 25% των ασθενών θα εμφανίσει συμπτώματα από το πεπτικό (κοιλιακός πόνος, διάρροια, έμετος).
-Από το καρδιαγγειακό σύστημα θα εμφανίσουν συμπτώματα περίπου το 25% των ασθενών, με ταχυκαρδία και πτώση της αρτηριακής πίεσης που θα έχει σαν αποτέλεσμα ζάλη ή και λιποθυμικό επεισόδιο.
Τρόποι αντιμετώπισης
Σε περίπτωση αναφυλαξίας η αναγκαία άμεση παρέμβαση είναι η ένεση αδρεναλίνης (ή αλλιώς επινεφρίνης) που χορηγείται ενδομυϊκά.
Η αντιμετώπιση του αλλεργικού σοκ μπορεί να περιλαμβάνει οριστική θεραπεία (ανοσοθεραπεία σε δηλητήριο σφήκας ή μέλισσας). Επίσης, ο ασθενής πρέπει να εκπαιδευθεί από τον αλλεργιολόγο σχετικά με την αποφυγή «κρυφών» αλλεργιογόνων (τροφική αλλεργία) ή αυτών που εμφανίζουν διασταυρούμενη ευαισθησία (φαρμακευτική αλλεργία).
Το 20-30% των αναφυλακτικών αντιδράσεων είναι διφασικές και ως εκ τούτου χαρακτηρίζονται και από ένα δεύτερο κύμα συμπτωμάτων 4-6 ώρες μετά και γι’ αυτό το λόγο ο ασθενής χρειάζεται ταυτόχρονα με την αδρεναλίνη και την κορτιζόνη και το αντιισταμινικό.
Ιδιαίτερη μνεία χρήζει ο ασθενής με επαναλαμβανόμενα αλλεργικά σοκ ο οποίος χρήζει διαγνωστικής προσέγγισης σχετικά με πιθανή μαστοκύττωση. Ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι οι μιμητές της αναφυλαξίας. Υπάρχουν πολλές παθολογικές και μη καταστάσεις οι οποίες μπορεί να μιμηθούν αλλεργικό σοκ.