Το άγχος είναι ένα έντονο και δυσάρεστο συναίσθημα το οποίο έχουν βιώσει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, οι περισσότεροι άνθρωποι. Ποιοι είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση του άγχους; Μας απαντά ο Δημήτρης Σαμαρτζής, Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής MD, PhD
Σύμφωνα με έρευνες, περίπου 1στους 10 ανθρώπους θα αποκτήσουν ενοχλητική ανησυχία και άγχος κάποια στιγμή στη ζωή τους. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι άνθρωποι με τέτοια προβλήματα σπάνια αναζητούν θεραπεία.
Οι συνηθέστερες αιτίες που θεωρούνται υπεύθυνες για την εκδήλωση άγχους είναι:
-Τα γονίδια
Κάποιοι από εμάς φαίνεται πως έχουμε γεννηθεί λίγο περισσότερο αγχώδεις συγκριτικά με κάποιους άλλους. Σύμφωνα με έρευνες έχει αποδειχθεί ότι το άγχος μπορεί να κληρονομηθεί γονιδιακά. Ωστόσο, ακόμα κι αν δεν είναι κάποιος αγχώδης από τη φύση του, μπορεί να γίνει, αν βρεθεί κάτω από αρκετή πίεση.
-Η ψυχολογία
Μια ψυχολογική ερμηνεία υπαγορεύει ότι, για μερικούς ανθρώπους, συμβαίνει επειδή αρχίζουν να πιστεύουν ότι τα σωματικά συμπτώματα του ήπιου άγχους είναι συμπτώματα μιας σοβαρής σωματικής νόσου. Αυτό τους κάνει να ανησυχούν περισσότερο και να αγχώνονται περισσότερο.
-Κάποια τραυματική εμπειρία
Μερικές φορές είναι προφανές τι προκαλεί άγχος. Όταν το πρόβλημα εξαφανίζεται, το ίδιο συμβαίνει και με το άγχος. Ωστόσο, είναι κάποιες περιστάσεις που προξενούν τέτοια ανησυχία και απειλή, ώστε το άγχος που προκαλείται μπορεί να συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα μετά το γεγονός. Αυτές είναι συχνά απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως ένα τροχαίο ατύχημα ή μια πυρκαγιά. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, μπορεί κανείς να αισθάνεται νευρικός για μήνες ή και χρόνια μετά το συμβάν, ακόμα κι αν δεν έχει τραυματιστεί σωματικά.
Μπορεί επίσης να συμβεί:
-αν κάποιος έχει παραμεληθεί ή κακοποιηθεί στην παιδική του ηλικία,
-αν κάποιος έχει κακοποιηθεί ή έχει κακομεταχειριστεί ή βασανιστεί ως ενήλικας.
Αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν μέρος της Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες (PTSD).
–Φάρμακα: ναρκωτικά όπως αμφεταμίνες, LSD, ή Ecstasy, δεν βοηθούν. Ακόμη και η καφεΐνη που περιέχεται στο καφέ μπορεί να είναι αρκετή ώστε να προκαλέσει αρκετή ποσότητα άγχους.
-Προβλήματα ψυχικής υγείας: πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας μπορούν να καταστήσουν κάποιον αγχώδη. Περίπου οι μισοί άνθρωποι με κατάθλιψη παθαίνουν κρίσεις πανικού σε κάποια στιγμή και καταβάλλονται από υπερβολικό άγχος.
-Σωματικά προβλήματα: κάποια σωματικά προβλήματα, όπως για παράδειγνα οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να προκαλέσουν άγχος.
-Κάποια ή όλα τα παραπάνω…
Από την άλλη πλευρά, μπορεί να μην είναι καθόλου σαφές γιατί κάποιοι αισθάνονται αγχώδεις. Είναι ένας συνδυασμός της προσωπικότητας, των βιωμάτων που έχει κανείς ή κάποιων σημαντικών αλλαγών στη ζωή.