Γράφει ο Δρ. Σταύρος Καρακατσάνης, Γαστρεντερολόγος – Ηπατολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Το Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι η πιο συχνά διαγνωσμένη γαστρεντερική κατάσταση και είναι η δεύτερη αιτία απουσίας από την εργασία μετά το κοινό κρυολόγημα. Υπολογίζεται ότι το 10-20% των ανθρώπων του γενικού πληθυσμού εμφανίζουν συμπτώματα του συνδρόμου, αλλά μόνο το 15% περίπου των ατόμων που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό αναζητούν ιατρική βοήθεια.
Πρόκειται για μια χρόνια διαταραχή του πεπτικού συστήματος η οποία εκδηλώνεται κατά κύριο λόγο με κοιλιακό πόνο, τυμπανισμό (φουσκώματα) και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως δυσκοιλιότητα και διάρροια.
Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με το πώς και γιατί αναπτύσσεται το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Παρά την εντατική έρευνα και την πρόοδο της ιατρικής, η αιτία παραμένει άγνωστη.
Ο ρόλος του άγχους
Τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου που αναζητούν ιατρική βοήθεια είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από στρες και άγχος. Το άγχος και το στρες μπορούν να επιδεινώσουν τη συμπτωματολογία του συνδρόμου αλλά δεν είναι η αιτία. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι πιο συνηθισμένο σε άτομα που έχουν ιστορικό φυσικής, λεκτικής ή σεξουαλικής κακοποίησης.
Το άγχος επηρεάζει άμεσα το ευερέθιστο έντερο μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου, ο οποίος περιλαμβάνει τμήματα του εγκεφάλου που αποτελούν μέρος του μηχανισμού «μάχης ή φυγής».
Το άγχος μπορεί να ενισχύσει τον πόνο, να αλλάξει την κινητικότητα του εντέρου -να την επιταχύνει ή να την επιβραδύνει ανάλογα με το άτομο – και να αλλάξει τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Για κάποιους μπορεί να σημαίνει πιο συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα. Για άλλους, μπορεί να σημαίνει λιγότερες από ότι συνήθως. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένο πόνο στο στομάχι και κράμπες, φούσκωμα και αυξημένη ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα.
Διαχειριστείτε το άγχος ώστε να μην σας «καταστρέψει» τις γιορτές των Χριστουγέννων
Οι διακοπές μπορεί να δημιουργήσουν άγχος στα άτομα που ταλαιπωρούνται από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επειδή συχνά τα μέλη της οικογένειας δεν το κατανοούν. Αυτό δημιουργεί άγχος στους πάσχοντες καθώς μπορεί να θέλουν να ζητήσουν αλλαγές στο εορταστικό μενού λόγω των ειδικών διατροφικών αναγκών τους και αυτό τους φέρνει σε δύσκολη θέση.
Τα ταξίδια μπορεί επίσης να προκαλούν άγχος στους πάσχοντες, ειδικά αν πρέπει να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις. Εάν έχετε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και αγχώνεστε για τα ταξίδια, εφαρμόστε από πριν τεχνικές χαλάρωσης.
Όταν το σώμα είναι αγχωμένο, στέλνει σημάδια, όπως είναι η ανύψωση των ώμων, το σφιγμένο πηγούνι ή η ένταση στο στήθος. Δώστε προσοχή σε αυτά τα σημάδια και εάν αντιληφθείτε κάποιο από αυτά αφιερώστε πέντε λεπτά για να χαλαρώσετε. Μπορείτε να κάνετε διαλογισμό, να πάρετε βαθιές αναπνοές ή να φανταστείτε ένα χαλαρωτικό μέρος, τεχνικές που θα σας βοηθήσουν να μειώσετε τα επίπεδα του στρες στο σώμα.