Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των αεραγωγών. Η νόσος προσβάλλει περίπου 330 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα δεδομένα στην χώρα μας, περισσότεροι από 900.000 ενήλικες και παιδιά πάσχουν από βρογχικό άσθμα.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος, ο Δρ. Γεώργιος Κρομμύδας, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, μέσα από 12 ερωτήσεις και απαντήσεις μας ενημερώνει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το άσθμα.
- Τι είναι το άσθμα;
Το άσθμα αποτελεί κοινή χρόνια ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών. Προκαλεί φλεγμονή στους αεραγωγούς και εκδηλώνεται με συμπτώματα από το αναπνευστικό (βήχα, δύσπνοια, συριγμό, πόνο ή βάρος στο στήθος,) με υφέσεις κι εξάρσεις κατά τη διάρκεια του έτους, οι οποίες χρήζουν φαρμακευτικής αγωγής.
- Ποια η διαφορά ανάμεσα στο βρογχικό και αλλεργικό άσθμα;
Το άσθμα πλέον ορίζεται ως βρογχικό χωρίς να περιλαμβάνει υποδιαιρέσεις. Στην περίπτωση που αναφερόμαστε σε αλλεργικό φαινότυπο σημαίνει ότι ο ασθματικός ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα ήπια έως πολύ έντονα στο βαθμό που εκτίθεται σε κάποιο εξωτερικό αλλεργιογόνο.
- Ποιοι παράγοντες προκαλούν άσθμα;
Το αίτιο εμφάνισης το άσθματος δεν είναι απόλυτα σαφές! Κάποια στιγμή πυροδοτείται στη ζωή του ασθενούς. Συχνότερα ενοχοποιούνται οι ιογενείς λοιμώξεις. Παρόλα αυτά η παρόξυνση του άσθματος μπορεί να προκληθεί τόσο από ιογενείς λοιμώξεις όσο και από επαφή με αλλεργιογόνα, υγρασία, μούχλα, σκόνη, γύρη, τρίχωμα ζώων, έντονες καυστικές οσμές, απότομη αλλαγή θερμοκρασίας, έκθεση στο κρύο, έκθεση στον καπνό του τσιγάρου (ενεργητικά ή παθητικά), άσκηση και κυκλοφορικοί ρύποι.
- Με ποια χαρακτηριστικά συμπτώματα εκδηλώνεται;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι ο συριγμός, η δύσπνοια, ο βήχας, το σφίξιμο στο στήθος, τα οποία είναι συχνά χειρότερα κατά τη νύχτα ή νωρίς το πρωί. Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν στη διάρκεια του χρόνου και σε ένταση.
- Τι πρέπει να προσέχω εάν έχω άσθμα;
Η διαχείριση της ασθένειας περιλαμβάνει:
-Αποφυγή του παθητικού ή ενεργητικού καπνίσματος
-Εντοπισμό τυχόν παραγόντων που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα
-Αποφυγή έκθεσης σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα
-Αποφυγή έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης
-Συμμόρφωση στην αγωγή
-Τακτική παρακολούθηση
- Οι πάσχοντες από άσθμα επιτρέπεται να γυμνάζονται;
Ο ασθματικός ασθενής πρέπει να ζει φυσιολογικά! Εννοείται ότι επιτρέπεται να γυμνάζεται. Στο βαθμό απλώς που η άσκηση προκαλεί παρόξυνση της νόσου του τότε, σε συνεννόηση με το θεράποντα πνευμονολόγο του, τροποποιεί την αγωγή του.
- Οι πάσχοντες με άσθμα μπορούν να ταξιδεύουν με αεροπλάνο;
Όλοι οι ασθματικοί ασθενείς επιτρέπεται να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Για λόγους ασφαλείας οφείλουν να έχουν μαζί τους κάποιο εισπνεόμενο διάσωσης, ώστε να το χρησιμοποιήσουν σε περίπτωση εμφάνισης κάποιου συμπτώματος.
- Πως επιδρά το κάπνισμα -ενεργητικό ή παθητικό – στον πάσχοντα με άσθμα;
Το κάπνισμα προκαλεί φλεγμονή στους αεραγωγούς. Επομένως στον ασθματικό ασθενή δύναται να επιδεινώσει προϋπάρχοντα συμπτώματα, να προκαλέσει μια παρόξυνση της νόσου του ή να καταστήσει το άσθμα του μη ελεγχόμενο.
- Σε ποια ηλικία εκδηλώνεται το άσθμα;
Τα περισσότερα περιστατικά άσθματος ενηλίκων ξεκινούν στην παιδική ηλικία. Τα 2/3 των παιδιών με άσθμα βλέπουν την ασθένεια να εξαφανίζεται στην εφηβική ηλικία τους. Στο 1/3 περίπου των περιστατικών, επανεμφανίζεται στην ενήλικη ζωή. Όμως είναι πλέον αποδεκτό ότι το άσθμα δεν έχει ηλικία εμφάνισης!
- Άσθμα και Εγκυμοσύνη: τι πρέπει να προσέχω;
Αν έχετε άσθμα, ο κίνδυνος επιπλοκών, σε σας και στο βρέφος κατά την εγκυμοσύνη, είναι πολύ μικρός εφόσον το άσθμα ελέγχεται καλά. Παρόλο που μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να σταματήσετε τα φάρμακά σας όταν μείνετε έγκυος, θα πρέπει οπωσδήποτε να συνεχίσετε να τα παίρνετε για να ελέγχετε το άσθμα. Μελέτες έχουν δείξει ότι είναι πιο επικίνδυνο να μην παίρνετε τα φάρμακά σας. Για να συνεχίσουν να λειτουργούν καλά οι πνεύμονές σας, θα πρέπει να παίρνετε τα φάρμακά σας κανονικά. Έτσι, θα αποτρέψετε κρίσεις ή επιδείνωση του άσθματος που θα μπορούσε να δυσχεράνει την παροχή οξυγόνου στο μωρό σας.
- Κινδυνεύει η ζωή μου από το άσθμα;
Το 10% περίπου των ενηλίκων με άσθμα αντιμετωπίζουν επίμονα συμπτώματα και εξάρσεις που δεν μπορούν να ελέγξουν, παρά τη χορήγηση επαρκούς θεραπείας. Το άσθμα αυτό αναφέρεται ως δύσκολο στη θεραπεία άσθμα και συχνά μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες στην ποιότητα ζωής ενός ατόμου. Παρόλο που ο θάνατος από άσθμα είναι σχετικά σπάνιος, μπορεί να συμβεί σε κάθε ενήλικα με ανεπαρκή έλεγχο του άσθματος. Στη σύγχρονη εποχή χάρη στα νέα φάρμακα και την εκπαίδευση των ασθενών στη συμμόρφωση στην αγωγή αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο στις αναπτυγμένες χώρες.
- Θεραπεύεται το άσθμα;
Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του αναπνευστικού. Συνεπώς ο ορισμός του υποδηλώνει ότι δε θεραπεύεται. Χάρη στην κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή όμως μπορεί να ελεγχθεί με επιτυχία, ώστε ο ασθενής να έχει φυσιολογική ζωή στο βαθμό που είναι συνεπής και συνεργάζεται με το θεράποντα πνευμονολόγο του.
