Γράφει ο Βασίλης Παπαδόπουλος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Το άκαρι Demodex, του οποίου υπάρχουν τουλάχιστον 65 είδη, είναι το πιο κοινό μικροσκοπικό εξωπαράσιτο που βρίσκεται στο ανθρώπινο δέρμα. Δύο είδη παρασίτων demodex βρίσκονται στον άνθρωπο: το demodex folliculorum που ζει στους θυλάκους των τριχών μας (κυρίως στις βλεφαρίδες και τα φρύδια) και το demodex brevis το οποίο ζει στους σμηγματογόνους αδένες (κυρίως του προσώπου και των ματιών).
Αυτά μπορεί να προκαλέσουν επιπεφυκίτιδα, κόκκινα μάτια, βλεφαρίτιδα, μολύνσεις, κριθαράκια, χαλάζια, πτώσεις βλεφαρίδων, ξηροφθαλμία κλπ Σε πρόσφατες μελέτες βρέθηκε ότι σε χρόνιες βλεφαρίτιδες ποσοστό 60% είχε σαν αίτιο το παράσιτο demodex.
Η πάθηση είναι ευρέως διαδεδομένη, ειδικά στους ηλικιωμένους ασθενείς: το 84% των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω και το 100% των ατόμων άνω των 70 ετών έχουν βλεφαρίτιδα από Demodex. Οι νεώτεροι ασθενείς πάσχουν σε μικρότερα ποσοστά, ιδίως αυτοί που εμφανίζουν ροδόχρου ακμή καθώς και οι ανοσοκατασταλμένοι.
Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε όσο το δυνατό πιο νωρίς τα συμπτώματα της προσβολής από το παράσιτο Demodex. Όσο πιο έγκαιρα και πρώιμα τα εντοπίσουμε, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι και η θεραπεία.
Ένα σημαντικό σύμπτωμα είναι η φαγούρα και ο ερεθισμός των ματιών μας τα ξημερώματα. Το βράδυ τα παράσιτα βγαίνουν από τις φωλιές τους που βρίσκονται κυρίως στις ρίζες των βλεφαρίδων μας. Σέρνονται στο δέρμα του προσώπου μας αναζητώντας ερωτικούς συντρόφους για να ζευγαρώσουν. Επειδή είναι πολύ ευαίσθητα στο φως της ημέρας, τα ξημερώματα τα demodex επιστρέφουν στις φωλιές τους. Καθώς χώνονται βαθιά στις ρίζες των βλεφαρίδων μας, όπου κατοικοεδρεύουν κατά τη διάρκεια της ημέρας, μας προκαλούν φαγούρα και ερεθισμό καθώς μάλιστα γαζώνονται με τα πόδια και το στόμα στον πυθμένα του βολβού της τρίχας και αρχίζουν να καταναλώνουν το σμήγμα των τριχών με το οποίο τρέφονται. Όταν ο αριθμός των Demodex είναι μεγάλος τότε μπορεί να έχουμε και έντονη φλεγμονή.
Μόλις ο ασθενής βιώσει τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να μεταβεί στον ειδικευμένο Οφθαλμίατρο προκειμένου να εντοπιστεί η ύπαρξη των παρασίτων και να προχωρήσουμε στην κατάλληλη θεραπεία.
Είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο το παρασιτικό άκαρι Demodex, να προσβάλλει ολόκληρες οικογένειες. Όταν κάποια άτομα «κολλήσουν» demodex δεν εμφανίζουν όλοι τα ίδια συμπτώματα νόσησης. Σε μερικούς μάλιστα μπορεί για ένα διάστημα να μην εμφανίζονται καθόλου συμπτώματα. Παρόλα αυτά τα ασυμπτωματικά άτομα που είναι φορείς του παρασίτου Demodex μπορεί να τα μεταδώσουν σε άλλους.
Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι στο 90% των προσβληθέντων ατόμων από το παράσιτο, η μετάδοση έγινε από άνθρωπο σε άνθρωπο και το υπόλοιπο ποσοστό μέσω σκύλου ή γάτας.
Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι όταν εντοπίσουμε το παράσιτο σε ένα μέλος της οικογένειας να εξεταστούν και τα υπόλοιπα προκειμένου, αν ήδη έχουν προσβληθεί, να προχωρήσουμε και στην θεραπεία τους. Αλλιώς αυξάνει ο κίνδυνος επαναμόλυνσης και του θεραπευμένου ατόμου.
Demodex: εύκολο να βρεθεί, δύσκολο να θεραπευτεί!
Το demodex μπορεί αρκετά εύκολα να ανιχνευθεί από τον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο, αν παρατηρήσει κυλινδροειδείς εναποθέσεις γύρω από τις βλεφαρίδες του πάσχοντος. Αυτές οι εναποθέσεις είναι τα συσσωρευμένα υπολείμματα και απόβλητα ακάρεων Demodex που ζουν στους θύλακες των βλεφαρίδων. Βέβαια η οριστική διάγνωση που θα δείξει και τον βαθμό της προσβολής γίνεται με ειδική μικροσκοπική εξέταση στις ρίζες των βλεφαρίδων.
Άπαξ και ανιχνευθεί η ύπαρξη του παρασίτου πρέπει άμεσα και επιθετικά να προχωρήσουμε σε θεραπεία με στόχο την οριστική εξόντωση του demodex. Χωρίς θεραπεία τα ακάρεα θα συνεχίσουν να πολλαπλασιάζονται, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης καθώς και της διασποράς του και σε άτομα του άμεσου περιβάλλοντος. Η θεραπεία απαλλαγής από το παράσιτο εξαρτάται από το βαθμό που έχουμε προσβληθεί από αυτό, αλλά κυρίως από την εξάλειψή του σε όλο το κύκλο της ζωής του, συμπεριλαμβανομένων και των αυγών του.
Η θεραπεία του παρασίτου demodex πρέπει να είναι πλήρως προσαρμοσμένη με το ιδιαίτερο προφίλ του κάθε ασθενή, ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια και μόνιμη εξάλειψη του παρασίτου στο μέγιστο βαθμό. Η θεραπεία αυτή απαιτεί χρόνο, υπομονή και πειθαρχία και τήρηση των οδηγιών του γιατρού, από την μεριά του ασθενούς καθώς και εξειδίκευση από την πλευρά του θεράποντος οφθαλμιάτρου
Μετά τον καθαρισμό του προσώπου και των οφθαλμών χορηγούνται στις πάσχουσες περιοχές αιθέρια έλαια, αλόη και άλλα φυτικά υλικά κατά τις αναλογίες που έχει συστήσει ο γιατρός.
Αυτή η διαδικασία αλληλοεπιδρά επιτυχώς με τη μικροσκοπική αφαίρεση του παθογόνου παρασίτου από τις πάσχουσες περιοχές με τη βοήθεια βιομικροσκοπίου.
Ο ασθενής νοιώθει και βλέπει τη διαφορά από τη πρώτη κιόλας συνεδρία.
Ένα ακόμη όπλο για την καταπολέμηση του Demodex είναι η Φωτοθεραπεία. Η Φωτοθεραπεία, εκτός των άλλων, προάγει την επούλωση των βλαβών που προκαλεί το παρασιτικό άκαρι Demodex και τα βακτηρίδια που εμπεριέχουν τα παράσιτα. H συσκευή φωτοθεραπείας χρησιμοποιεί φως υψηλής πόλωσης, το οποίο διεγείρει και τονώνει συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (ουδετερόφιλα και μακροφάγα).
Με την καταστολή της φλεγμονής επιτυγχάνουμε συρρίκνωση των σμηγματογόνων αδένων που φλεγμαίνουν. Έτσι σταματά η υπέρμετρη παραγωγή σμήγματος που φράσσει τους πόρους του δέρματος. Επίσης, καθιστώντας το δέρμα λιγότερο λιπαρό μπορούμε να καταπολεμήσουμε ευκολότερα και τη βακτηριδιακή φλεγμονή και τα παράσιτα Demodex που τρέφονται από το σμήγμα.
Η Φωτοθεραπεία συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα σαν θεραπευτική μέθοδος, καθώς δεν έχει παρενέργειες, μειώνει την ανάγκη λήψης αντιβιοτικών, είναι φυσική, μη επεμβατική μέθοδος, δεν έχει περιορισμούς ηλικιακούς, μπορεί να εφαρμοσθεί οποιαδήποτε εποχή του έτους και μετά την συνεδρία μπορεί ο ασθενής να επανέλθει αμέσως στις καθημερινές του δραστηριότητες. blefaritis.gr
