Γράφει η Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ειδική Παθολόγος.
Το φυσιολογικό ανθρώπινο σώμα εξισορροπεί τις διαταραχές θερμοκρασίας που μπορεί να προκύψουν από την μεταβολική δραστηριότητα του σώματος και την υψηλή θερμοκρασία. Βασικοί μηχανισμοί που υπηρετούν την ομοιοστατική αυτή λειτουργία είναι η εφίδρωση, η περιφερική αγγειοδιαστολή και η δίψα.
Κατά την διάρκεια του καύσωνα, η πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων υγείας είναι αυξημένη στην περίπτωση ανθρώπων που δεν μπορούν να αποφύγουν να εργάζονται σε μη κλιματιζόμενο περιβάλλον, διότι αυξάνεται η εσωτερική παραγωγή θερμότητας λόγω του παραγόμενου έργου και οι ομοιοστατικοί οργανισμοί του σώματος συχνά ανεπαρκούν.
Το πρόβλημα περιπλέκεται από χρήση φαρμάκων που αυξάνουν την επηρρέπεια στην θερμική εξάντληση όπως είναι τα αντιχολινεργικά φάρμακα, τα ανιισταμινικά φάρμακα, οι φαινοθειαζίνες, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, τα αγγειοσυσπαστικά φάρμακα, οι β αδρενεργικοί αναστολείς.
Οι πάσχοντες από χρόνια σοβαρά νοσήματαόπως καρδιοπάθειες, νεφροπάθειες, πνευμονοπάθειες, ηπατοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτηείναι ιδιαίτερα ευάλωτοι κατά την διάρκεια εργασίας σε περιβάλλον υψηλών θερμοκρασιών.
Τα συνήθη λάθη που κάνουν οι εργαζόμενοι κατά της έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες:
- Δεν φτιάχνουν νέο πρόγραμμα εργασιών ανάλογα με την θερμοκρασία περιβάλλοντος και τα χρόνια προβλήματα υγείας από τα οποία πάσχουν. Κατά την διάρκεια των ημερών καύσωνα προγραμματίστε τις επίπονες εργρασίες σας νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Δομήστε εν νέου το πρόγραμμα εργασιών σας αποφεύγοντας την απευθείας έκθεση στον ήλιο.Μην εργάζεστε κατά το μεσημέρι. Εάν πάσχετε από χρόνιο πρόβλημα υγείας συμβουλευτείτε τον ιατρό σας, διότι ενδέχεται η εργασία σας να είναι παντελώς απαγορευτική ή να χρειάζεστε τροποποιήσεις στην φαρμακευτική σας αγωγή.
- Κάνουν χρήση αλκοόλ ή κατάχρηση καφείνης κατά την διάρκεια ημερών καύσωνα ή καταναλώνουν υπερθερμιδικά γεύματα ή κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών. Το αλκοόλ, τα «βαριά» γεύματα, τα ναρκωτικά και τα ποτά με υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη αυξάνουν τον κίνδυνο θερμικής καταπόνησης.
- Ξεχνούν να πίνουν νερό. Εάν είστε υγιής, πίνετε 1 φλιτζάνι δροσερό νερό κάθε 15-20 λεπτά και όποτε διψάτε. Γενικά, η πρόσληψη υγρών δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 6 φλιτζάνια ανά ώρα, εφόσον είστε υγιής και δεν διψάτε. Εάν πάσχετε από χρόνιο πρόβλημα υγείας συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας αναφορικά με τη μέγιστη ποσότητα νερού που μπορείτε να καταναλώνετε. Κατά τη διάρκεια παρατεταμένης εφίδρωσης που διαρκεί αρκετές ώρες, πίνετε ποτά με ηλεκτρολύτες (χορηγούνται μετά από ιατρική εξέταση του ενδιαφερόμενου).
- Δεν κάνουν ανάλογες προσαρμογές στην ενδυμασία τους. Πολλοί άνθρωποι αμελούν απλές κινήσεις όπως να φορούν το καπέλο τους ή ανοιχτόχρωμα βαμβακερά ρούχα. Σε συνθήκες σοβαρής θερμικής καταπόνησης ενδέχεται να απαιτηθεί ειδική προστατευτική ενδυμασία σε συνεννόηση με τον ιατρό εργασίας της εταιρείας σας.
- Δεν κάνουν συχνά διαλείμματα καταφεύγοντας σε δροσερούς χώρους. Τα συχνά διαλείμματα σε δροσερούς χώρους, οι κομπρέσες με νερό, η πόση δροσερού νερού σε σκιερούς χώρους βοηθούν το σώμα να προσαρμοστεί καλύτερα στον καύσωνα.
- Δεn μεριμνούν ώστε να απομακρύνονται κατά το δυνατόν, από πηγές θερμότητας εκτός του ήλιου κατά την διάρκεια της εργασίας τους, όπως είναι οι υπαίθριες ψησταριές, οι εξωτερικές μονάδες κλιματιστικών, οι θερμές μεταλλικές επιφάνειεςκ.λ.π.
- Εργάζονται μόνοι τους: Μην εργάζεστε μόνοι σας αλλά σε ομάδες με καθορισμό ειδικά εκπαιδευμένου υπεύθυνου εργασίας, ο οποίος πρέπει να διαθέτει σωστά συντηρημένο θερμόμετρο σώματος. Αρκετές φορές συμπτώματα θερμικής καταπόνησης, δεν είναι εμφανή σε εσάς αλλά στους άλλους.Συμπτώματα θερμικής καταπόνησης είναιηαστάθεια, η σύγχυση, η διαταραχή του επιπέδου συνείδησης, η λιποθυμία, η ατονία, η ζάλη, η αδυναμία, οι κράμπες, η ναυτία, ο εμετός,ο πονοκέφαλος, η εγκεφαλική δυσλειτουργία, οι διαταραχές ούρων η ταχυκαρδία, οι διαταραχές πίεσης. Όταν η ομοιοστατική λειτουργία διαταραχτεί σε μεγάλο βαθμό, εμφανίζεται θερμοπληξία με πυρετό και σοβαρές βλάβες στην λειτουργία των πνευμόνων, νεφρών καρδιάς, εγκεφάλου, ήπατος, κατάσταση που μπορεί να αποβεί μοιραία για τον πάσχοντα.