Η μελαγχολία των γιορτών μπορεί να αποτελεί μια μη ταξινομημένη ψυχική διαταραχή, ωστόσο αφορά ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, οι οποίοι, αντί να χαίρονται στις γιορτές μαζί με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, κατακλύζονται από αισθήματα θλίψης, άγχους και απόγνωσης.
Η Ψυχολόγος Δρ. Βάνα Παπακίτσου εξηγεί στο DailyPharmaNews γιατί κάποιοι άνθρωποι μελαγχολούν κατά τη διάρκεια των γιορτών και με ποιον τρόπο μπορούμε να διαχειριστούμε την μελαγχολία των γιορτών.
«Ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας που οι πόλεις φοράνε τα γιορτινά τους, οι δρόμοι γεμίζουν με φώτα και η ατμόσφαιρα γίνεται μαγική. Είναι μια περίοδος όπου οι περισσότεροι άνθρωποι γεμίζουν χαρά, αισιοδοξία και ενθουσιασμό, καθώς οι γιορτές φέρνουν βόλτες, γέλια, ψώνια και στιγμές διασκέδασης. Για κάποιους, όμως, αυτή η εποχή δεν έχει την ίδια λάμψη. Οι γιορτές μπορεί να τους προκαλούν θλίψη, άγχος ή να τους θυμίζουν δύσκολες στιγμές, μια κατάσταση γνωστή ως «μελαγχολία των γιορτών».
Η μελαγχολία των γιορτών (holiday blues) είναι ένα φαινόμενο που μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ανάλογα με τις περιστάσεις της ζωής του. Ένα διαζύγιο, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή προβλήματα υγείας είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που μπορεί να μας φέρουν τέτοια συναισθήματα. Υπάρχουν, όμως, και άνθρωποι που κάθε χρόνο νιώθουν αυτό το βάρος, χωρίς να περιμένουν τις γιορτές με ενθουσιασμό. Για αυτούς, το γιορτινό κλίμα μπορεί να είναι πηγή άγχους και απογοήτευσης.
Ποιες είναι οι αιτίες της μελαγχολίας των γιορτών
Οι αιτίες της μελαγχολίας των γιορτών (holidayblues) ποικίλλουν και μπορούν να σχετίζονται με προσωπικές εμπειρίες, με ψυχολογικούς παράγοντες ή κοινωνικές συνθήκες. Οι κυριότερες αιτίες περιλαμβάνουν:
• Μοναξιά: Η απουσία οικογένειας, φίλων ή αγαπημένων προσώπων γίνεται πιο έντονη κατά την εορταστική περίοδο, όταν κυριαρχεί η εικόνα της συντροφικότητας.
• Απώλεια αγαπημένων προσώπων: Οι γιορτές μπορεί να ανακαλέσουν μνήμες από ανθρώπους που έχουν φύγει, προκαλώντας θλίψη και πόνο.
• Δύσκολα παιδικά χρόνια: Τραυματικές εμπειρίες ή εντάσεις από την παιδική ηλικία μπορεί να αναδυθούν, ειδικά όταν οι γιορτές συνδέονται με οικογενειακές συγκεντρώσεις.
• Οικογενειακές εντάσεις: Τα οικογενειακά τραπέζια και οι επανασυνδέσεις μπορεί να φέρουν συγκρούσεις ή να θυμίσουν παλαιότερες δυσκολίες στις σχέσεις.
• Οικονομικές δυσκολίες: Οι αυξημένες προσδοκίες για αγορές, δώρα ή εορταστικά έξοδα μπορεί να δημιουργήσουν άγχος και πίεση.
• Υπερβολικές προσδοκίες: Η κοινωνική πίεση για «τέλειες» γιορτές, με χαρά, λάμψη και διασκέδαση, μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση όταν η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται.
• Αίσθημα αποτυχίας: Η περίοδος των γιορτών συχνά συνοδεύεται από ανασκόπηση του έτους. Οι προσωπικές απογοητεύσεις ή μη εκπληρωμένοι στόχοι μπορεί να οδηγήσουν σε μελαγχολία.
• Αλλαγή ρουτίνας: Οι αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα, η υπερβολική κατανάλωση φαγητού ή ποτού και οι διαταραχές ύπνου μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική ισορροπία
Πώς να αντιμετωπίσετε τη μελαγχολία των γιορτών
• Θέστε μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους: Μην υπερφορτώνετε τον εαυτό σας με υποχρεώσεις που σας προκαλούν πίεση.
• Βάλτε προτεραιότητες: Οργανώστε τον χρόνο και την ενέργειά σας ώστε να επικεντρωθείτε σε αυτά που έχουν μεγαλύτερη σημασία για εσάς.
• Ζήστε τη στιγμή: Απολαύστε ό,τι όμορφο υπάρχει χωρίς να περιμένετε κάτι τέλειο ή υπερβολικό.
• Φροντίστε τον εαυτό σας: Κάντε πράγματα που σας ευχαριστούν και σας ηρεμούν, χωρίς να παρασύρεστε από τους φρενήρεις ρυθμούς της εποχής.
• Προγραμματίστε τα οικονομικά σας: Μείνετε μέσα στις δυνατότητές σας και θυμηθείτε ότι η αξία των δώρων δεν εξαρτάται από την τιμή τους.
• Επικοινωνήστε ουσιαστικά: Περάστε χρόνο με τους αγαπημένους σας, ακούστε τους και μοιραστείτε στιγμές που έχουν νόημα.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε και έχει σημασία είναι να προσπαθήσουμε να κάνουμε τις γιορτές μια περίοδο αληθινής σύνδεσης και ηρεμίας, τόσο για εμάς όσο και για τους ανθρώπους γύρω μας».
