Ολοήμερη λειτουργία και υπηρεσίες κατ΄οίκον για άτομα με αυτισμό και άνοια
Στην ανάπτυξη 20 Κέντρων Ημέρας Ολικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας (Κ.Η.Ο.Φ.) για άτομα, που πάσχουν από Αυτισμό και Νευροαναπτυξιακές Διαταραχές, όπως πχ Άνοια/Alzheimer, θα προχωρήσει το υπουργείο Υγείας, με απόφαση του αρμόδιου υφυπουργού Δημήτρη Βαρτζόπουλου.
Με την εξέλιξη του αυτιστικού φάσματος και τη σταδιακή αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης των ατόμων που πάσχουν, οι υπηρεσίες θα παρέχονται μέσω κινητών κλιμακίων κατ’ οίκον. Οι μονάδες αυτές, θα είναι ολοήμερης λειτουργίας και όπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση, θα υποστηρίζουν περαιτέρω και ποικιλοτρόπως τις οικογένειες και τους φροντιστές των ατόμων με Άνοια/Alzheimer, επιδιώκοντας την καθολικότερη κάλυψη των αναγκών και την μείωση του συναισθηματικού φορτίου που είθισται να σηκώνουν, κυρίως στις σοβαρές περιπτώσεις της νόσου.
Αντίστοιχα και όσον αφορά τον αυτισμό, με την δημιουργία αυτών των μονάδων επιχειρείται η ολιστική παροχή φροντίδας σε όλα τα στάδια της πάθησης με βασική επιδίωξη την ψυχοεκπαίδευση και εκπαίδευση κοινωνικών δεξιοτήτων, καθώς και την οικονομική και κοινωνική ελάφρυνση των οικογενειών και των φροντιστών.
Ποιες υπηρεσίες θα προσφέρονται
Περαιτέρω βασικοί στόχοι, σύμφωνα πάντα με την υπουργική απόφαση είναι μεταξύ άλλων η εκπαίδευση και η ενίσχυση της ψυχοκοινωνικής σταθεροποίησης, η υποστήριξη και η συμβουλευτική της οικογένειας και των φροντιστών, η διαχείριση του άγχους και των επιπτώσεων της νόσου, η ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινότητας σε θέματα ψυχικής υγείας, αλλά και η διασύνδεση με άλλες υπηρεσίες όπως Νοσοκομεία, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Κοινωνικές Υπηρεσίες, ΟΤΑ κλπ.
Στα Κέντρα Ημέρας προβλέπεται ακόμη να γίνεται ενημέρωση και υποστήριξη επαγγελματιών υγείας για την πρόληψη και έγκαιρη ανίχνευση των διαταραχών αυτιστικού φάσματος και την φροντίδα τους, ενώ το κινητό κλιμάκιο παρέμβασης θα είναι επιφορτισμένο τόσο με την κατ’ οίκον φροντίδα, όσο και με την μεταφορά των ωφελούμενων από και προς το σπίτι. Αξίζει να αναφερθεί ότι θα προσφέρονται υπηρεσίες εξωτερικών ιατρείων, με προσέλευση των ατόμων στα Κέντρα, υπηρεσίες διημέρευσης ατόμων στο Φάσμα, μέσω της παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας καθώς και υπηρεσίες εκπαίδευσης και υποστήριξης των τυπικών και άτυπων κατ’ οίκον φροντιστών.
Όπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση στην κατ’ οίκον παρέμβαση αλλά και γενικότερα στην παρακολούθηση και φροντίδα θα αξιοποιηθούν οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Προβλέπεται ακόμη η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής εντός του Κέντρου Ημέρας . και κατ’ οίκον και δυνατότητα χρήσης θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Πώς θα κατανεμηθούν τα Κέντρα
Η κατανομή των Κ.Η.Ο.Φ. στην επικράτεια, ελλείψει επικαιροποιημένων επιδημιολογικών δεδομένων, έγινε με το πληθυσμιακό κριτήριο κατανομής μίας Μονάδας για Άνοια ανά 25.000 πληθυσμού και ανά Δήμο. Παράλληλα λήφθηκαν υπόψη γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας (νησιωτικότητα ή ορεινοί Δήμοι) αλλά και ιδιαιτερότητες συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού (μουσουλμάνοι, μετανάστες, άστεγοι κ.α.).
Από το σύνολο των δυνητικών Μονάδων αφαιρέθηκαν περιοχές στις οποίες ήδη υπήρχε τουλάχιστον μία εξειδικευμένη δομή-υπηρεσία που έχει ήδη αναπτύξει ή εποπτεύει το Υπουργείο Υγείας (πχ. Κέντρα Ψυχικής Υγείας ή Οικοτροφεία). Σύμφωνα με τον σχεδιασμό οι μονάδες θα κατανεμηθούν ως εξής: 4 στην Κεντρική Μακεδονία, 1 στην Ανατολική Μακεδονία Θράκη, 2 στη Δυτική Μακεδονία,1 στην Ήπειρο, 1 στη Θεσσαλία, 1 στη Στερεά Ελλάδα, 1 στη Δυτική Ελλάδα, 4 στην Αττική, 1 στα Ιόνια Νησιά, 1 στην Πελοπόννησο, 1 στο Βόρειο Αιγαίο, 1 στο Νότιο Αιγαίο και 1 στην Κρήτη.
Πόσοι ωφελούμενοι θα εξυπηρετούνται, ποιες ειδικότητες θα στελεχώσουν τις μονάδες Φροντίδας Ψυχικής Υγείας
Η λειτουργία των Κέντρων Ημέρας θα είναι διευρυμένη, ανάλογα με τις εκφραζόμενες ανάγκες των ωφελούμενων και δυνητικά θα μπορεί να καλύπτει παροχή υπηρεσιών από τις 7.30 π.μ. μέχρι 21.30 μ.μ. Η αρχική ανάπτυξη σε μία νέα περιοχή, όπου δεν υπάρχουν καθόλου υπηρεσίες για άτομα με Αυτισμό, δύναται να ξεκινήσει μόνο στο πρωϊνό ωράριο και η ολοκληρωμένη λειτουργία του με την προσθήκη απογευματινού ωραρίου. Ο αριθμός ωφελούμενων που θα εξυπηρετούνται είναι 20 ωφελούμενοι, κατ’ ανώτατο όριο ανά βάρδια, δηλαδή 40 άτομα συνολικά σε 2 βάρδιες με σταθερή παρουσία και απασχόληση (μέτριας και υψηλής λειτουργικότητας). Επίσης θα μπορούν να εξυπηρετούνται 15 ωφελούμενοι, σε εξωτερικό ιατρείο στην πρωινή βάρδια, και έως 15 ωφελούμενοι στην κατ’ οίκον φροντίδα ανά Κινητό Κλιμάκιο. Ο αριθμός εργαζομένων σε πλήρη ανάπτυξη προβλέπεται να είναι 25 συνολικά κατανεμημένοι σε δύο (2) βάρδιες καθώς και στο κινητό κλιμάκιο που θα παρέχει κατ’ οίκον φροντίδα.
Τις μονάδες θα απαρτίζουν ενδεικτικά οι εξής ειδικότητες:
– Ψυχίατρος/παιδοψυχίατρος
– Παιδίατρος
– Ψυχολόγος
– Νοσηλευτής
– Βοηθός νοσηλευτής
– Εργοθεραπευτής ή/και λογοθεραπευτής
– Φυσικοθεραπευτής
– Κοινωνικός λειτουργός
– Φροντιστής
– Διοικητικός υπάλληλος
-Υπάλληλος γενικών καθηκόντων
– Οδηγός
Προϋπολογισμός
Με τις προϋποθέσεις αξιολόγησης και έγκρισης των πράξεων του ΕΣΠΑ 2021-2027, το κόστος της ανάπτυξης και λειτουργίας των εν λόγω μονάδων θα καλυφθεί από Π.Ε.Π. Το κόστος κάθε Κ.Η.Ο.Φ. ανά έτος θα ανέρχεται στο ποσό των 600.000 ευρώ.
Ο προϋπολογισμός κόστους έναρξης κάθε Κέντρου θα ανέρχεται στο ποσό των 200.000 ευρώ άπαξ. Μετά τη λήξη της περιόδου χρηματοδότησης από τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, οι δαπάνες λειτουργίας θα καλύπτονται κατ’ έτος από τις πιστώσεις του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.