Τα άτομα με φλεγμονώδεις νόσους, ιδιαίτερα ατοπικές και αυτοάνοσες, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης γυροειδούς αλωπεκίας. Η ύπαρξή τους επηρεάζει τόσο τον χρόνο έναρξης όσο και τη σοβαρότητα και τη διάρκειά της.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε μια μεγάλη μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και του Πανεπιστημίου της Βόννης σε ασθενείς με τη νόσο. Τα ευρήματά τους έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό Allergy.
«Ο συγκεκριμένος τύπος τριχόπτωσης οδηγεί σε αιφνίδια κυκλικού τύπου τριχόπτωση. Δηλαδή η απώλεια των τριχών σχηματίζει στρογγυλά γυμνά σημεία στο τριχωτό της κεφαλής ή σπανιότερα σε άλλες περιοχές του σώματος με τρίχες, όπως στα φρύδια, τις βλεφαρίδες και τα γένια. Ασυνήθιστη αλλά όχι απίθανη είναι η καθολική απώλεια των τριχών από το κεφάλι ή το σώμα, λόγω αυτού του τύπου τριχόπτωσης.
Είναι μια συχνή πολύπλοκη αυτοάνοση ασθένεια, με γενετικό υπόβαθρο που προσβάλλει παιδιά και ενήλικες – από τον πρώτο μήνα της ζωής έως τα τέλη της δεκαετίας των εβδομήντα. Η κλινική πορεία της είναι απρόβλεπτη και διαφοροποιείται σημαντικά από άτομο σε άτομο. Σε κάποιους πάσχοντες τα συμπτώματα υποχωρούν, δεν επανεμφανίζονται μετά το αρχικό επεισόδιο και τα μαλλιά ξαναφυτρώνουν, εξαιτίας της απουσία μόνιμης βλάβης στο τριχοθυλάκιο που μπορεί να οδηγήσει στη διατήρηση της δυνατότητάς του να αναγεννά τις τρίχες. Άλλοι ασθενείς όμως έχουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια διαφορετικής έκτασης και διάρκειας», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Αρκετές μελέτες έχουν αναφέρει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της γυροειδούς αλωπεκίας και φλεγμονωδών νόσων, οι οποίες μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην πρόγνωση και την κλινική διαχείριση της δερματοπάθειας. Όμως, οι περισσότερες περιέλαβαν μικρό αριθμό ασθενών.
Οι γερμανοί γενετιστές ολοκλήρωσαν πρόσφατα μια ανάλυση, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 2.657 ασθενείς με γυροειδή αλωπεκία, κυρίως από την Κεντρική Ευρώπη, που αναζήτησαν ιατρική βοήθεια για την πάθησή τους. Οι ερευνητές είχαν διαθέσιμα γενετικά δεδομένα και εκτεταμένη αναφορά των συμπτωμάτων που παρουσίαζαν τα τελευταία 20 χρόνια.
Τα ευρήματά τους επιβεβαίωσαν τον συσχετισμό. Οι ερευνητές της Βόννης βρήκαν ότι η συννοσηρότητα με μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο – ιδιαίτερα ατοπική δερματίτιδα, βρογχικό άσθμα, θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ρινίτιδα ή λεύκη δεν είναι σπάνια.
Συγκεκριμένα, οι ατοπικές παθήσεις ήταν οι πιο συχνές, με το 44,5% των συμμετεχόντων να αναφέρει ατοπική δερματίτιδα, το 13,4% βρογχικό άσθμα ή/και ρινίτιδα (26,7%). Επιπλέον, το 17,4% των ασθενών είχε μη ατοπικές χρόνιες νόσους, όπως θυρεοειδίτιδα Hashimoto (6,1%), λεύκη (4,6%), ψωρίαση (2,7%) και ρευματοειδή αρθρίτιδα (1,7%).
Οι ασθενείς που είχαν και βρογχικό άσθμα ή θυρεοειδίτιδα Hashimoto διαπιστώθηκε ότι είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν γυροειδή αλωπεκία πριν από την ηλικία των 20 ετών. Η πρώιμη έναρξη της ήταν ιδιαίτερα συχνή σε ασθενείς με πολλαπλές ατοπικές παθήσεις. Ειδικότερα, η μέση ηλικία έναρξης ήταν περίπου μια δεκαετία νωρίτερα σε ασθενείς που πάσχουν ταυτόχρονα από τρεις ατοπικές παθήσεις, δηλαδή βρογχικό άσθμα, ατοπική δερματίτιδα και ρινίτιδα, και περίπου 5 χρόνια νωρίτερα στους ασθενείς με μία ή δύο ατοπικές συννοσηρότητες, σε σχέση με ασθενείς χωρίς χρόνιες φλεγμονώδεις συννοσηρότητες.
Όσοι έπασχαν από ατοπική δερματίτιδα, άσθμα ή θυρεοειδίτιδα Hashimoto είχαν πιο σοβαρή μορφή γυροειδούς αλωπεκίας, ενώ επεισόδια διάρκειας άνω των δύο ετών βίωναν τα άτομα με ρινίτιδα ή λεύκη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι ασθενείς με βρογχικό άσθμα διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο τόσο για σοβαρότερη όσο και για παρατεταμένη νόσο, συγκριτικά με εκείνους που έπασχαν από τη συννοσηρή ατοπική δερματίτιδα ή ρινίτιδα.
Ο αριθμός των ατοπικών συννοσηροτήτων που ανέφεραν οι ασθενείς ήταν μεγαλύτερος στην πρώιμη, σοβαρή και παρατεταμένη γυροειδή αλωπεκία, σε σύγκριση με την καθυστερημένη έναρξη, ήπιας και σύντομης διάρκειας νόσου.
Οι γενετιστές βρήκαν ότι ενώ η γυροειδής αλωπεκία θεωρείτο ως αυτοάνοση διαταραχή που προκαλείται από τον ανοσολογικό άξονα Th1, τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι μπορεί να παίζει ρόλο και ο Th2, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ατοπικές συννοσηρότητες. Αυτή η διπλή ανοσολογική εμπλοκή μπορεί να συμβάλει σε μια πιο σοβαρή πορεία της νόσου και σε χειρότερα αποτελέσματα.
Με βάση τα αποτελέσματα αυτά οι ερευνητές θεωρούν ότι οι πάσχοντες από γυροειδή αλωπεκία που έχουν συνυπάρχουσες χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις, ιδίως ατοπική δερματίτιδα, βρογχικό άσθμα ή θυρεοειδίτιδα Hashimoto, θα μπορούσαν να ωφεληθούν από πιο συχνή κλινική παρακολούθηση και έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση.
Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι οι συννοσηρότητες επηρεάζουν σημαντικά τα κλινικά χαρακτηριστικά της γυροειδούς αλωπεκίας.
«Η αυθόρμητη ύφεση των συμπτωμάτων της γυροειδούς αλωπεκίας είναι συχνή. Η θεραπεία αποσκοπεί κυρίως στην αναστολή της δραστηριότητας της νόσου και αποφυγή επανεμφάνισής της και στη διατήρηση της τριχοφυΐας. Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές μέθοδοι και η επιλογή της ενδεδειγμένης εξαρτάται από την έκταση της τριχόπτωσης και την ηλικία του ασθενούς. Δεδομένης της χρόνιας φύσης της γυροειδούς αλωπεκίας, οι περισσότερες θεραπείες χάνουν την αποτελεσματικότητά τους μετά τη διακοπή τους.
Εκτός από τη τοπική και συστηματική φαρμακευτική αγωγή, υπάρχει η επιλογή της φωτοδυναμικής θεραπείας, η οποία βασίζεται στη λογική της ενεργοποίησης ανοσιακής απόκρισης Τh1 μέσω εφαρμογής φωτοευαισθητοποιητικής κρέμας και μετά από χρονικό διάστημα 2 ωρών έκθεση της περιοχής σε φως συγκεκριμένου μήκους κύματος, και της αυτόλογη μεσοθεραπείας PRP η οποία προκαλεί επανέκφυση των μαλλιών, αυξάνει το μέγεθος της διαμέτρου της τρίχας και επιμηκύνει το στάδιο ανάπτυξης της τρίχας με αποτέλεσμα τα μαλλιά να μην πέφτουν πρόωρα», καταλήγει ο δρ Στάμου.