Καθώς το θερμόμετρο ανεβαίνει, για πολλές γυναίκες στην εμμηνόπαυση η ζέστη δεν είναι απλώς θέμα καιρού, είναι διπλή πρόκληση. Οι εξάψεις, η αίσθηση «καύσωνα εκ των έσω» και η διαταραχή του ύπνου εντείνονται, μετατρέποντας ακόμη και μια τυπική καλοκαιρινή ημέρα σε σωματική και ψυχολογική δοκιμασία. Οι υψηλές θερμοκρασίες φαίνεται να συνεργούν με τις ορμονικές διακυμάνσεις, επιβαρύνοντας τον οργανισμό και ενισχύοντας συμπτώματα όπως ευερεθιστότητα, αίσθημα κόπωσης και αϋπνία. Για τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση, το καλοκαίρι απαιτεί επιπλέον φροντίδα, σωστές επιλογές και στρατηγικές δροσιάς – σωματικής και ψυχικής.
Ρούλα Σκουρογιάννη
Εστιάζοντας στη σημασία που έχει ο τρόπος που διαχειρίζεται, συναισθηματικά – ψυχολογικά, η ίδια η γυναίκα τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και την επιβάρυνση της καλοκαιρινής περιόδου, το DailyPharmaNews, απευθύνθηκε στην Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης (ΕΛ.ΕΤ.ΕΜ.), Αθανασία Παππά, Επισκέπτρια Υγείας, η οποία –μέσα από τη δική της εμπειρία από την επικοινωνία με δεκάδες γυναίκες σε εμμηνόπαυση– μίλησε για την πρακτική και συναισθηματική αξία της αποδοχής της περιόδου της εμμηνόπαυσης ως φυσικής εξέλιξης της ζωής της γυναίκας, μαζί με όποια δυσκολία περιλαμβάνει, αλλά και τη σημασία της κατανόησης και υποστήριξης από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον προς τη γυναίκα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η προσωπική μαρτυρία της Αθανασίας Παππά για τους λόγους που η ίδια νιώθει την ανάγκη να ζητήσει τη συμβουλή του προσωπικού της γιατρού, όταν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης «σταματούν» την καθημερινότητά της.
«Από την προσωπική μου εμπειρία και τη συνεχή επικοινωνία με γυναίκες που βιώνουν την εμμηνόπαυση, παρατηρώ ότι η ψυχολογική διάσταση και ο τρόπος διαχείρισης παίζουν καθοριστικό ρόλο στην όλη εμπειρία.
Η εμμηνόπαυση δεν είναι απλώς μια βιολογική διαδικασία – είναι μια ολοκληρωμένη μετάβαση που επηρεάζει την ταυτότητα της γυναίκας. Βλέπω, συχνά, ότι δύο γυναίκες με παρόμοια συμπτώματα μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικές εμπειρίες, ανάλογα με τον τρόπο που προσεγγίζουν αυτήν την περίοδο.
Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν την εμμηνόπαυση με αποδοχή και ως φυσική εξέλιξη της ζωής τους, που αναζητούν ενεργά πληροφορίες και στήριξη, συνήθως διαχειρίζονται καλύτερα ακόμη και τα έντονα συμπτώματα. Αντίθετα, όσες την αντιμετωπίζουν με φόβο, άρνηση ή την ερμηνεύουν ως “τέλος της θηλυκότητάς τους”, τείνουν να βιώνουν πιο έντονα τη δυσφορία.
Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τρόπος που κάθε γυναίκα διαχειρίζεται τα απρόβλεπτα συμπτώματα, όπως οι εξάρσεις ζέστης σε δημόσιους χώρους. Όσες αναπτύσσουν στρατηγικές αντιμετώπισης και διατηρούν τον έλεγχο της κατάστασης, αισθάνονται λιγότερο ευάλωτες.
Επίσης, παρατηρώ ότι η στάση της οικογένειας και του κοινωνικού περιβάλλοντος επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που η γυναίκα αντιλαμβάνεται και διαχειρίζεται αυτήν την περίοδο. Η κατανόηση και η στήριξη από το περιβάλλον λειτουργούν ως προστατευτικοί παράγοντες.
Τέλος, είναι εντυπωσιακό πώς η εκπαίδευση και η ενημέρωση μπορούν να μετατρέψουν την εμπειρία της εμμηνόπαυσης. Γυναίκες που κατανοούν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα τους και γνωρίζουν τις επιλογές τους, αισθάνονται πιο ενδυναμωμένες και λιγότερο ανίσχυρες απέναντι στα συμπτώματα», επεσήμανε η πρόεδρος της ΕΛ.ΕΤ.ΕΜ.
Ποιες είναι οι προκλήσεις της εμμηνόπαυσης που εντείνονται το καλοκαίρι
Το καλοκαίρι, οι ορμονικές διακυμάνσεις της εμμηνόπαυσης συναντούν τη ζέστη, εντείνοντας εξάψεις, αϋπνία και ευερεθιστότητα.
Η αφυδάτωση και οι υψηλές θερμοκρασίες επιβαρύνουν τον οργανισμό, κάνοντας την καθημερινότητα πιο απαιτητική.
Η φροντίδα του σώματος και η ψυχολογική ισορροπία γίνονται πιο κρίσιμες από ποτέ για τις γυναίκες σε αυτή τη φάση.
Πώς Επιβαρύνονται τα Συμπτώματα το Καλοκαίρι Εξάρσεις Ζέστης (Hot Flashes)
Οι εξάρσεις ζέστης, ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, γίνονται πιο έντονες και συχνές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η υψηλή θερμοκρασία του περιβάλλοντος λειτουργεί ως επιπλέον παράγοντας πίεσης στο ήδη ευαίσθητο θερμορυθμιστικό σύστημα του σώματος.
Νυχτερινή Εφίδρωση
Οι νυχτερινοί ιδρώτες επιδεινώνονται σημαντικά τους καλοκαιρινούς μήνες, οδηγώντας σε διακοπή του ύπνου και αυξημένη κόπωση την επόμενη μέρα. Η υψηλή υγρασία του αέρα δυσκολεύει επιπλέον την εξάτμιση του ιδρώτα.
Αφυδάτωση και Κόπωση
Η αυξημένη απώλεια υγρών μέσω της εφίδρωσης, σε συνδυασμό με τη μειωμένη αίσθηση της δίψας που συχνά συνοδεύει την εμμηνόπαυση, μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση και έντονη κόπωση.
Τι πρέπει να προσέχουμε
· Ενδυματολογικές Επιλογές: Η επιλογή κατάλληλων ρούχων αποτελεί κλειδί για την άνεση. Προτιμήστε φυσικά υφάσματα όπως το βαμβάκι και το λινό, που επιτρέπουν στο δέρμα να “αναπνέει”. Αποφύγετε τα συνθετικά υλικά που παγιδεύουν τη θερμότητα.
· Διατροφικές Προσοχές: Ορισμένες τροφές και ποτά μπορούν να προκαλέσουν εξάρσεις ζέστης. Περιορίστε την κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ, πικάντικων φαγητών και ζεστών ποτών. Προτιμήστε δροσερά γεύματα και αυξήστε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
· Ύπνος και Περιβάλλον: Διατηρήστε το υπνοδωμάτιο δροσερό και καλά αεριζόμενο. Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα ή κλιματισμό και επιλέξτε ελαφριά κλινοσκεπάσματα από φυσικές ίνες
Πρακτικές Συμβουλές για καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων
· Ενυδάτωση: Πίνετε άφθονο νερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και όταν δεν αισθάνεστε δίψα. Κρατήστε πάντα μαζί σας ένα μπουκάλι νερό και προσθέστε φέτες λεμονιού ή αγγουριού για γεύση.
· Στρατηγικές Ψύξης: Κρατήστε πάντα μαζί σας ένα μικρό φορητό ανεμιστήρα ή πάγο. Εφαρμόστε κρύες κομπρέσες στους καρπούς και τον αυχένα όταν αισθάνεστε εξάρσεις ζέστης.
· Άσκηση και Δραστηριότητες: Προγραμματίστε την άσκηση τις πρωινές ή βραδινές ώρες όταν οι θερμοκρασίες είναι πιο ήπιες. Επιλέξτε δραστηριότητες σε κλιματιζόμενους χώρους ή κοντά σε νερό.
· Φυσικές Θεραπείες: Βότανα όπως το μαύρο κόχυλο (black cohosh) και το τσάι του κόκκινου τριφυλλιού μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των εξάρσεων ζέστης. Πάντα συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε συμπλήρωμα.
· Διαχείριση Στρες: Το στρες επιδεινώνει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Εφαρμόστε τεχνικές χαλάρωσης όπως η αναπνοή, ο διαλογισμός ή η ήπια γιόγκα.
Πότε να Συμβουλευτείτε Γιατρό
Εάν τα συμπτώματα επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής σας ή εάν παρουσιάζετε έντονη αφυδάτωση, ζαλάδες ή καρδιακό παλμό, μη διστάσετε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να σας βοηθήσουν.
Το καλοκαίρι με την εμμηνόπαυση δεν χρειάζεται να είναι μια περίοδος ταλαιπωρίας. Με τις κατάλληλες στρατηγικές και προσοχή, μπορείτε να απολαύσετε τη θερμή εποχή διατηρώντας την άνεση και την ευεξία σας.
«Όταν η εμμηνόπαυση με σταματά, ξέρω ότι ήρθε η ώρα να ζητήσω βοήθεια»
Ιδιαίτερα αξία για όλες τις γυναίκες έχει η προσωπική μαρτυρία της Αθανασίας Παππά στο DailyPharmaNews, για τους λόγους που η ίδια νιώθει την ανάγκη να ζητήσει τη συμβουλή του προσωπικού της γιατρού για θέματα που σχετίζονται με έντονα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης:
«Ως γυναίκα που βιώνει την εμμηνόπαυση, υπάρχουν συγκεκριμένες στιγμές που αισθάνομαι την ανάγκη να συμβουλευτώ τον προσωπικό μου γιατρό:
· Όταν ο ύπνος μου καταστρέφεται συστηματικά. Εάν ξυπνάω 4-5 φορές τη νύχτα από εφιδρώσεις και δεν μπορώ να κοιμηθώ ξανά, και αυτό συμβαίνει για εβδομάδες, τότε καταλαβαίνω ότι χρειάζομαι βοήθεια. Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει τα πάντα: τη δουλειά μου, τις σχέσεις μου, τη διάθεσή μου.
· Όταν αισθάνομαι ότι χάνω τον έλεγχο της καθημερινότητάς μου. Εάν οι εξάρσεις ζέστης με κάνουν να αποφεύγω κοινωνικές δραστηριότητες ή να αγχώνομαι για επαγγελματικές συναντήσεις, τότε καταλαβαίνω ότι τα συμπτώματα κυριαρχούν στη ζωή μου.
· Όταν η διάθεσή μου γίνεται απρόβλεπτη και με ανησυχεί. Εάν νιώθω ότι οι ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση μου επηρεάζουν τις σχέσεις μου με την οικογένεια και τους φίλους μου, ή εάν αισθάνομαι συνεχώς ευερέθιστη και κουρασμένη.
· Όταν παρουσιάζονται συμπτώματα που με τρομάζουν. Παλμοί, ζαλάδες, ή αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με την καρδιά μου – αυτά με κάνουν να ανησυχώ και να θέλω να βεβαιωθώ ότι δεν υπάρχει κάτι άλλο.
· Όταν οι προσπάθειές μου να βοηθήσω τον εαυτό μου δεν επαρκούν. Έχω δοκιμάσει αλλαγές στη διατροφή, άσκηση, βοτανικά, τεχνικές χαλάρωσης, αλλά τα συμπτώματα παραμένουν έντονα για μήνες.
· Όταν αρχίζω να αμφιβάλλω για το αν αυτό που βιώνω είναι φυσιολογικό. Εάν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα ή διαφορετικά από αυτά που περιμένω, θέλω να βεβαιωθώ ότι πρόκειται πράγματι για εμμηνόπαυση και όχι για κάτι άλλο.
Τελικά, ο δικός μου “κανόνας” είναι: Όταν η εμμηνόπαυση αρχίζει να με εμποδίζει να ζω τη ζωή που θέλω, τότε είναι η ώρα να ζητήσω επαγγελματική βοήθεια. Δεν πρέπει να υποφέρω σιωπηλά, όταν υπάρχουν λύσεις», καταλήγει η Αθανασία Παππά.

Αθανασία Παππά, Πρόεδρος της ΕΛ.ΕΤ.ΕΜ., Επισκέπτρια Υγείας