Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της Daily Mail, η υπόθεση των «φανταστικών ασθενών» στο NHS, το σύστημα υγείας της Βρετανίας έχει περάσει σε νέο επίπεδο, με τον αριθμό των εγγεγραμμένων ασθενών που δεν υπάρχουν ή έχουν πεθάνει να έχει αυξηθεί σε πρωτοφανή ποσοστά. Συγκεκριμένα, δημοσιογραφικές πληροφορίες αποκαλύπτουν ότι στη χώρα υπάρχουν πλέον 4,9 εκατομμύρια «φανταστικές» καταχωρίσεις ασθενών, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από το 8% του συνολικού πληθυσμού της Αγγλίας.
Η εικόνα που προκύπτει από τις αποκαλύψεις της Daily Mail είναι ανησυχητική ενώ η οικονομική ζημιά που προκαλείται από την καταγραφή ασθενών που δεν υπάρχουν ή έχουν μετακινηθεί είναι τεράστια καθώς το φαινόμενο επιβαρύνει περαιτέρω την ήδη επιβαρυμένη λειτουργία του NHS. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ανάγκη άμεσων, αποτελεσματικών παρεμβάσεων και μεταρρυθμίσεων, τόσο στην ψηφιοποίηση όσο και στην ευρεία διαχείριση των αρχείων, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια, η οικονομική αποτελεσματικότητα και η ποιότητα παροχής υπηρεσιών υγείας στους Βρετανούς πολίτες.
Οικονομική ζημιά και οικονομικό όφελος για τις ιατρικές μονάδες
Παρά την προφορική δέσμευση των βρετανικών αρχών να καταπολεμήσουν το φαινόμενο των «φανταστικών ασθενών» εδώ και μια δεκαετία, η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται, με τις καταγραφές να αυξάνονται κατά 95% μέσα σε μια δεκαετία. Σύμφωνα με την ανάλυση του άρθρου, κάθε ιατρείο κερδίζει κατά μέσο όρο 169,74 λίρες το χρόνο για κάθε καταχώριση ασθενούς, ανεξαρτήτως αν τον βλέπει ή όχι. Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα αποκομίζει ετήσιο κέρδος άνω των 838 εκατομμυρίων λιρών από ασθενείς που δεν υπάρχουν.
Αναζήτηση και έλεγχος από τις Αρχές
Ο Οργανισμός NHS Counter Fraud Authority ξεκίνησε την έρευνα για τυχόν κακοδιαχείριση από τους γενικούς γιατρούς (GPs) το 2019. Η έρευνα διακόπηκε λόγω της πανδημίας του COVID-19, αλλά στελέχη τονίζουν ότι η υπόθεση ενδεχομένως να επανεξεταστεί στο μέλλον. Παρ’ ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι οι γιατροί αποκομίζουν προσωπικό οικονομικό όφελος μέσω αυτής της πρακτικής, το ποσό που διακινείται αναμένεται να πηγαίνει κυρίως σε έξοδα λειτουργίας των ιατρείων, όπως θέρμανση, φωτισμό, συντήρηση και μισθούς προσωπικού.
Ποια η κατάσταση σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς
Το δίκτυο των περίπου 6.800 GP στη Βρετανία λειτουργεί κυρίως ως ιδιωτικοί συμβεβλημένοι φορείς με το NHS. Η British Medical Association (BMA) και η Royal College of GPs αρνούνται ότι τα ιατρεία κερδοσκοπούν ή διατηρούν τεχνητά λίστες ασθενών. Οι αρμόδιες αρχές, ωστόσο, θεωρούν ότι ένα μικρό ποσοστό γιατρών διατηρούν εσκεμμένα ονόματα στις λίστες τους, αν και η μεγάλη πλειονότητα απλώς αποτυγχάνει να διαχειριστεί σωστά το ζήτημα.
Πληθυσμιακή διαφορά και υψηλά ποσοστά καταγραφών
Μεταξύ των 106 οργανισμών ενσωματωμένης παροχής υπηρεσιών (ICBs), μόνο δέκα έχουν μικρότερο αριθμό εγγεγραμμένων ασθενών σε σχέση με τον πραγματικό πληθυσμό της περιοχής τους. Το μεγαλύτερο χάσμα εμφανίζεται στη North West London, όπου οι εγγεγραμμένοι ασθενείς (2,9 εκατομμύρια) υπερβαίνουν κατά 31,5% τον πραγματικό πληθυσμό της περιοχής (2,2 εκατομμύρια). Ανάλογες διαφορές εμφανίζονται σε Μάντσεστερ, Λανκασάιρ, Κάμπρια και άλλες περιοχές.
Δυσκολίες στην επίλυση του προβλήματος
Οι αρμόδιες αρχές τονίζουν ότι η διατήρηση σωστών καταγραφών είναι δύσκολη, ιδίως λόγω της μεγάλης κινητικότητας του πληθυσμού και της αλλαγής διευθύνσεων. Οι υποστηρικτές των GPs τονίζουν ότι η διαχείριση των αρχείων είναι μια συνεχής πρόκληση, και εξηγούν ότι η λίστα των ασθενών συχνά περιέχει ανθρώπους που έχουν μετακομίσει σε άλλη περιοχή ή έχουν αποβιώσει, χωρίς να είναι εφικτό να ενημερωθούν άμεσα οι αρμόδιες υπηρεσίες λόγω των περιορισμένων πόρων και της μεγάλης κινητικότητας του πληθυσμού. Επιπλέον, αναφέρουν ότι το πρόβλημα επιδεινώνεται από τη συνεχώς αυξανόμενη λίστα των ασθενών ανά γιατρό, με το μέσο όρο να ανέρχεται σε 2.247 ασθενείς ανά GP, έναντι του αποδεκτού ορίου των 1.800.
Μέτρα ελέγχου και προσπάθειες καταπολέμησης
Τον Σεπτέμβριο, εφαρμόστηκαν νέοι κανόνες σε μια προσπάθεια να περιοριστεί το πρόβλημα. Το σύστημα Primary Care Support England, που διαχειρίζεται η εταιρεία Capita, αυτοματοποιημένα αναγνωρίζει πιθανές μετακινήσεις ασθενών και δίνει στις ιατρικές μονάδες τρίμηνη προθεσμία για να επιβεβαιώσουν αν ο ασθενής εξακολουθεί να κατοικεί στη συγκεκριμένη διεύθυνση ή έχει μετακινηθεί.
Παρά τα μέτρα, το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται. Έρευνες από τον NHS Counter Fraud Authority το 2019 διαπίστωσαν ύποπτες ανωμαλίες στους καταλόγους ασθενών, αλλά η έρευνα σταμάτησε λόγω έλλειψης πόρων αλλά και της πανδημίας. Πολλοί ειδικοί και οργανώσεις, όπως η Royal College of Nursing και η Royal College of GPs, επισημαίνουν πως οι «φανταστικοί» ασθενείς είναι συχνά αποτέλεσμα διαχειριστικών προβλημάτων και όχι απάτες ή κακόβουλη πρακτική από τους γιατρούς.
Έντονες αντιδράσεις
Πολλοί επικριτές τονίζουν ότι το σύστημα είναι υπερβολικά υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτημένο, και ότι η διαχείριση των λιστών ασθενών θα μπορούσε να βελτιωθεί με την παροχή περισσότερων τεχνολογικών μέσων και πόρων. Μάλιστα, ο βουλευτής Sir Geoffrey Clifton-Brown επισημαίνει πως η αδυναμία του NHS να διαχειριστεί αποτελεσματικά το θέμα των «φανταστικών ασθενών» αποτελεί δείκτη κατάρρευσης της οργανωτικής και ψηφιακής διαχείρισης του συστήματος υγείας.
