Στην ιατρική ακριβείας στρέφονται οι ελπίδες για τη θεραπεία της νόσου Alzheimer καθώς οι θεραπείες που υπάρχουν σήμερα δεν φαίνονται αποτελεσματικές.
«Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να έχουμε θεραπείες που θα ελαττώσουν σημαντικά τον αριθμό ασθενών με άνοια. Μάλλον το αντίθετο θα συμβεί, γιατί όλες οι θεραπείες που βλέπουμε δεν αντιστρέφουν ή δεν σταματάνε την πορεία της νευροεκφύλισης, αλλά, ίσα ίσα, την παρατείνουν. Αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουμε να φροντίσουμε ακόμα περισσότερους ασθενείς με άνοια. Οπότε, πιστεύουμε ότι η ιατρική ακριβείας είναι εφαρμόσιμη όχι μόνο στην ανάπτυξη νέων θεραπειών, αλλά επίσης και στην διάδοση υπαρχόντων θεραπειών στους σωστούς ασθένειες» επισήμανε ο καθηγητής ιατρικής και διευθυντής του Κέντρου Εξατομικευμένης Ιατρικής για τη νόσο Alzheimer στο Johns Hopkins, Kωνσταντίνος Λυκέτσος, στο πλαίσιο του 12ου Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου Alzheimer & 4ο Μεσογειακό Συνέδριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων PICAD & MeCoND.
Ο κ. Λυκέτσος, επισήμανε, ότι η ιατρική ακριβείας στην άνοια έχει πια αρχίσει να αποκτά ουσία. «Η βασική ιδέα είναι ότι θέλουμε να δώσουμε τη σωστή θεραπεία, στο σωστό άρρωστο, στη σωστή χρονική στιγμή. Η άνοια είναι ένα ετερογενές σύνδρομο, το οποίο περιλαμβάνει ασθενείς με διάφορα διαφορετικά βιολογικά χαρακτηριστικά. Αυτή τη στιγμή τους αντιμετωπίζουμε όλους σαν να έχουν την ίδια πάθηση και γενικά δίνουμε θεραπεία η οποία μπορεί να βοηθάει μερικούς και όχι άλλους. Αυτό που προσμένουμε να κάνουμε με την ιατρική ακριβείας είναι να διαφοροποιήσουμε τους ανθρώπους, να δώσουμε τη σωστή θεραπεία στο σωστό άνθρωπο στη σωστή στιγμή. Αυτό είναι κάπως θεωρητικό και η δουλειά μας τώρα έχει στραφεί στο να δούμε πώς θα εφαρμοστεί όντως αυτό μέσα στην άνοια» σημείωσε ο κ. Λυκέτσος.
Η Ελληνική Πρωτοβουλία κατά της Νόσου Alzheimer
Ο κ. Λυκέτσος, αναφερόμενος στην Ελληνική Πρωτοβουλία κατά της Νόσου Alzheimer (ΗΙΑAD), σημείωσε ότι το όραμά της είναι η εφαρμογή ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ‘Άνοια στην Ελλάδα το οποίο θα είναι βασισμένο στην ιατρική ακρίβειας και θα αποτελέσει πρότυπο για άλλες χώρες με ευρεία συμμετοχή κλινικών διδακτικών και ερευνητικών φορέων.
Απώτεροι στόχοι της ΗΙΑAD είναι: η ταχεία αύξηση διαθέσιμων υπηρεσιών για τους ασθενείς με άνοια και τις οικογένειές τους, η βελτίωση της ποιότητας φροντίδας για ασθενείς, φροντιστές και άλλα μέλη της οικογένειας και η αποτελεσματική ελληνική συμβολή στις παγκόσμιες προσπάθειες.
Όπως ανέφερε ο κ Λυκέτσος, οι πιθανότητες αποθεραπείας είναι ελάχιστες, τα φάρμακα τα οποία μπορεί να κυκλοφορήσουν δεν δίνουν ελπίδα, ενώ η ιατρική ακρίβειας δίνει τις μεγαλύτερες ελπίδες. «Έχουμε στοιχεία τα οποία μας λένε ότι η Ελλάδα δεν είναι αυτή τη στιγμή έτοιμη για την πανδημία της νόσου Αλτσχάιμερ που εμφανίζεται και η οποία ήταν ήδη εκεί λίγο πριν από την πανδημία της COVID. Αλλά, παρόλο που δεν υπάρχει αποθεραπεία, υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση και υπάρχουν και δυνατότητες πρόληψης και αυτές δεν είναι πολύ διαδεδομένες στη χώρα μας».
Αναφερόμενος στις δραστηριότητες της ΗΙΑAD, οι οποίες συνδέονται με το Εθνικό Σχέδιο, σημείωσε ότι έχουν επτά άξονες.
Ο πρώτος άξονας αφορά την εγγραφή ατόμων με άνοια στην Ελλάδα και ήδη έχει δημιουργηθεί πληροφορικό πρόγραμμα καταγραφής του Εθνικού μητρώου ‘Ανοιας, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει τους επόμενους μήνες.
Ο δεύτερος άξονας αφορά την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Στο πλαίσιο αυτό έχει εκδοθεί βιβλίο για το κοινό από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, ενώ θα μεταφραστεί και στα ελληνικά το βιβλίο Practical Dementia Care, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στις ΗΠΑ από κλινικούς που αντιμετωπίζουν την άνοια. Επίσης, ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2020 σειρά εκδηλώσεων δημόσιας εκπαίδευσης και μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες θα πραγματοποιηθεί εκστρατεία, με θέμα «Η άνοια ως χρόνια ασθένεια, θεραπεύσιμη και αποτρέψιμη». Ακόμα, στο πλαίσιο του δεύτερου άξονα θα δοθεί βάρος στον ιατρικό τουρισμό για την προώθηση της υγείας του εγκεφάλου στην Ελλάδα.
Ο τρίτος άξονας αφορά τον υποστήριξη των φροντιστών των ατόμων με άνοια. Στο πλαίσιο αυτό σύντομα αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί τηλεφωνικό κέντρο εθνικής εμβέλειας για την υποστήριξη για φροντιστών ατόμων με άνοια, το οποίο έχει εκπονήσει η ομάδα “Θάλλω”. Επίσης, προβλέπεται μία ιστοσελίδα η οποία θα είναι συνδεδεμένη με το τηλεφωνικό κέντρο που θα δίνει οδηγίες και πληροφορίες για τη διαχείριση του ασθενούς μετά την διάγνωση.
Ο τέταρτος άξονας αφορά τη θεραπεία της άνοιας. Στο πλαίσιο αυτό έγινε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μία απογραφή κλινικών μνήμης, κέντρων ημερήσιας φροντίδας και οικιστικών μονάδων και όλα τα στοιχεία που βρίσκονται στην ιστοσελίδα της HIAAD. Επίσης, πρόσφατα αναπτύχθηκαν πρότυπα περίθαλψης και συνεργασιών ανάμεσα σε διάφορα κέντρα στην Ελλάδα.
Ο πέμπτος άξονας αφορά τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των ατόμων με άνοια.
Ο έκτος άξονας αφορά την έρευνα για την άνοια και στο πλαίσιο αυτό έχει ολοκληρωθεί η απογραφή ερευνητικών προγραμμάτων στην Ελληνική επικράτεια και προχωρά η ίδρυση ενός Κέντρου Ιατρικής Ακριβείας με έδρα το ΙΤΕ, στο μοντέλο του αντίστοιχου Κέντρου που λειτουργεί στο Johns Hopkins. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνεται απογραφή κατανομής ατόμων με άνοια στην Ελλάδα, καθώς και η διοργάνωση μηνιαίων σεμιναρίων για ενθάρρυνση ερευνητικών συνεργασιών.
Τέλος, ο έβδομος άξονας αφορά την εκπαίδευση για την άνοια και στο πλαίσιο αυτό θα γίνονται πιστοποιημένα μαθήματα για φροντιστές στο Μητροπολιτικό Κολέγιο.(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
