Ι. Σιαφάκα Το υπουργείο υγείας δεν εφαρμόζει το νόμο που εισηγήθηκε και έχει ψηφιστεί
«Χιλιάδες καρκινοπαθείς στη χώρα μας δεν έχουν εύκολα πρόσβαση στη μορφίνη, γιατί ως μονοπώλιο διανέμεται σε τρία μόνο σημεία, καθώς επίσης κάποιοι μπορεί σε δύσκολες στιγμές μεγάλης έξαρσης πόνου ακόμη και να την στερηθούν, γιατί δεν έχουν χρήματα να την πληρώσουν από την τσέπη τους. Κι αυτό επειδή το Υπουργείο Υγείας δεν εφαρμόζει το νόμο που εισηγήθηκε και έχει ψηφιστεί από το Δεκέμβριο του 2022», αναφέρει στο DailyPharmaNews η ομότιμη καθηγήτρια Αναισθησιολογίας και Θεραπείας Πόνου στο EKΠΑ, και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας ΠΑΡΗΣΥΑ, Ιωάννα Σιαφάκα. Όπως εξηγεί η καθηγήτρια, στο ΝΟΜΟ 5007/2022 (ΦΕΚ Α’ 241/23.12.2022) με έναρξη ισχύος την 23.12.2022, στο άρθρο 81 ρητά ορίζεται επί λέξει ότι: «Τα ναρκωτικά φάρμακα του κρατικού μονοπωλίου, μορφίνη και πεθιδίνη, όταν συνταγογραφούνται για εξωνοσοκομειακή χρήση και χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, αποζημιώνονται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, χωρίς συμμετοχή του ασθενούς».
Χωρίς πρόσβαση στη μορφίνη οι άποροι ογκολογικοί ασθενείς
Ως εκ τούτου, συνεχίζει η κ. Σιαφάκα, «όπως αναφέρουμε και στην τελευταία επιστολή που στείλαμε στο υπουργείο εκκρεμεί από τις 23-12-2022 η σχετική διορθωτική απόφαση για αποζημίωση του εν λόγω φαρμάκου από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, χωρίς συμμετοχή του ογκολογικού ασθενούς. Όσο παραμένει αυτή η εκκρεμότητα: οι άποροι ογκολογικοί ασθενείς δεν έχουν πρόσβαση στο βασικό αυτό φάρμακο, ενώ και οι λοιποί ογκολογικοί ασθενείς επιβαρύνονται με δυσβάστακτο κόστος, αφού το κάθε σκεύασμα τιμολογείται περί τα 22 ευρώ και κάθε ασθενής μπορεί να χρειαστεί πολλά περισσότερα σκευάσματα ανά μήνα».
Είναι απαράδεκτη η μη αποζημιούμενη συνταγογράφηση του υδατικού διαλύματος μορφίνης στην Ελλάδα, τονίζει η κ. Σιαφάκα, για να επισημάνει στη συνέχεια ότι πρόκειται για το πιο εύχρηστο σκεύασμα, καθώς δεν απαιτεί επεμβατική πράξη από επαγγελματία υγείας για τη λήψη του και θα έπρεπε να είναι προσβάσιμο και αποζημιούμενο σε κάθε ασθενή που υποφέρει, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. «Αυτή τη στιγμή που είναι μη αποζημιούμενο, ένας ογκολογικός ασθενής μπορεί να χρειαστεί να πληρώσει, από την τσέπη του ακόμη και 1000 ευρώ το μήνα για να το προμηθευτεί. Είναι αναλγησία να μη γίνεται η σχετική διόρθωση και να έρχονται ασθενείς να μας λένε ότι δεν τους φτάνει ο μισθός των 500 ευρώ για να πληρώσουν τη μορφίνη τους. Αξίζει δε να σημειώσουμε και το γεγονός ότι στην Ελλάδα κυκλοφορεί με 22 ευρώ το φιαλίδιο, όταν στην γειτονική Ιταλία οι ασθενείς το προμηθεύονται με 8 Ευρώ από το φαρμακείο της γειτονιάς τους».
Καμία απάντηση από τους αρμόδιους για το θέμα της μορφίνης
Όπως λέει η κ. Σιαφάκα η επιστολή (που δεν είναι η πρώτη που αποστέλλεται στους αρμόδιους φορείς), έχει σταλεί από τις 21 Οκτωβρίου στο γραφείο του υπουργού Άδωνι Γεωργιάδη, στον πρόεδρο του ΕΟΦ Ευάγγελο Μανωλόπουλο, στη διευθύνουσα σύμβουλο του ΙΦΕΤ Ελευθερία Τοκατλίδη, στο ΓΓ Στρατηγικού Σχεδιασμού Άρη Αγγελή, καθώς επίσης στη Διεύθυνση Φαρμάκου, στο Τμήμα Ναρκωτικών, αλλά κανείς μέχρι τώρα δεν έχει απαντήσει, όπως και τις προηγούμενες φορές που έχουν γίνει σχετικές οχλήσεις. «Η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. ως πιστοποιημένη επιστημονική εταιρεία και μέλος διεθνών κι ευρωπαϊκών επιστημονικών οργανισμών, έχει επανειλημμένως, με διαβήματα, δημόσιες τοποθετήσεις ακαδημαϊκές έρευνες, συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, συνεργασία με τοπικούς και διεθνείς φορείς, στείλει επιστολές για το ίδιο θέμα στο υπουργείο. Διαμαρτυρόμαστε δημοσίως με κάθε ευκαιρία, γεγονός που μπορεί ο καθένας να πιστοποιήσει ιδίοις όμμασι εάν επισκεφθεί τον ιστότοπο μας https://grpalliative.gr/pari-sy-a/world-palliative-day/. Ως επιστημονική εταιρία έχουμε απευθυνθεί και στον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος έχει συντάξει σχετική έκθεση, ωστόσο το πρόβλημα δεν λέει να λυθεί».
Να απελευθερωθεί από το κρατικό μονοπώλιο η μορφίνη
Όσον αφορά την διάθεση του φαρμάκου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στη χώρα μας, σύμφωνα με την κ. Σιαφάκα, καθώς όπως λέει, το αναλγητικό μορφίνη, το οποίο ο ΠΟΥ τοποθετεί πρώτο στη λίστα των απαραίτητων φαρμάκων για τους ογκολογικούς ασθενείς που υποφέρουν από πόνο, παραμένει κρατικό μονοπώλιο και για αυτό το λόγο διανέμεται σε τρία μόνο κρατικά φαρμακεία, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Kρήτης. «Κάτι το οποίο δυσκολεύει ιδιαιτέρως τους φαρμακοποιούς, καθώς πρέπει να τα παραλαμβάνουν οι ίδιοι για λόγους διαδικαστικούς. Σε καμιά άλλη χώρα η μορφίνη δεν είναι σε καθεστώς κρατικού μονοπωλίου. Πρέπει οι ασθενείς, όπως προμηθεύονται όλα τα συνταγογραφούμενα φάρμακά τους από το φαρμακείο, να μπορούν να παίρνουν και την μορφίνη. Καμία κυβέρνηση όμως μέχρι τώρα δεν τολμά να απελευθερώσει τη μορφίνη, έτσι ώστε να βγει από το κρατικό μονοπώλιο. Όποιος επικαλείται λόγους ασφαλείας, στο ελεύθερο εμπόριο κυκλοφορεί οπιοειδές όπως είναι η φεντανύλη, εκατό φορές πιο ισχυρό από την μορφίνη. Δεν υπάρχει δικαιολογία λοιπόν».
Η κυρία Σιαφάκα μιλά στο DailyPharmaNews ενόψει και της αυριανής μέρα Ανοιχτών Ιατρείων Πόνου & Παρηγορικής Φροντίδας, τα οποία με πρωτοβουλία της ΠΑΡΗΣΥΑ για 8η συνεχόμενη χρονιά θα υποδέχονται χωρίς ραντεβού από τις 10 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα ασθενείς για ενημέρωση και διάγνωση. Υπενθυμίζεται ότι πάγιο αίτημα της ΠΑΡΗΣΥΑ είναι τα ιατρεία πόνου να ενταχθούν στο σύστημα υγείας και στους οργανισμούς των νοσοκομείων, να στελεχωθούν επαρκώς και να εισαχθούν με τροποποιητική διάταξη στο ν. 5007/2022 ως δομή θεραπείας πόνου και παρηγορικής φροντίδας, τόσο ως εξωτερικό ιατρείο όσο και ως Μονάδα με κλίνες.
*Η κ.Σιαφάκα είναι επίσης μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και επιστημονική συνεργάτιδα στο Κέντρο Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Αρεταίειο».
