Διαστάσεις σύγχρονης παγκόσμιας επιδημίας λαμβάνει η Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη παρέμβασης μέσα από την υιοθέτηση στοχευμένων πολιτικών υγείας. Εκτιμάται ότι μέχρι το 2040 οι νόσοι των νεφρών θα αποτελούν την 5η αιτία θανάτου από την 8η που είναι σήμερα.
Κύριες αιτίες εμφάνισης της χρόνιας νεφρικής νόσου σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας (ΕΝΕ ) είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Ένα βαρύ, πλην μη ορατό κοινωνικοοικονομικό και ανθρωπιστικό φορτίο συνιστά η χρόνια νεφρική νόσος για την Ελλάδα, όπως και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο πληθυσμός των νεφροπαθών, όλων των σταδίων, δίνει στη νόσο διαστάσεις σύγχρονης επιδημίας και καθιστά επιτακτική την ανάγκη παρέμβασης μέσα από την υιοθέτηση στοχευμένων πολιτικών υγείας.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα νέας έκθεσης του Economist Impact που εστιάζει σε αυτή τη σοβαρή, εξελικτική ασθένεια, που επηρεάζει σχεδόν 850 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Ταυτόχρονα πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι στην υφήλιο βρίσκονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας, κυρίως με αιμοκάθαρση ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού.
Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ο αριθμός των νεφροπαθών κάθε σταδίου ξεπερνά το 1 εκατομμύριο. Αυτό σημαίνει ότι επηρεάζει περίπου το 10% του ενήλικου πληθυσμού ενώ παράλληλα, στην Ελλάδα καταγράφεται ένας από τους μεγαλύτερους ρυθμούς εισαγωγής νέων ασθενών σε θεραπείες νεφρικής υποκατάσταση.
Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελεί η έγκαιρη διάγνωση της νόσου, με τους συντάκτες της έκθεσης να αναφέρουν πως παρότι επηρεάζει 1 στους 10 ενήλικες στην Ευρώπη, παραμένει σημαντικά υποδιαγνωσμένη.
Ως ασθένεια σχετίζεται με σημαντική νοσηρότητα των ασθενών και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων, όπως καρδιακή ανεπάρκεια και πρόωρο θάνατο. Στο πιο προχωρημένο και σοβαρό στάδιο, γνωστό ως νεφρική νόσος τελικού σταδίου (ESKD), η νεφρική βλάβη και η επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας έχουν προχωρήσει σε σημείο, που απαιτείται αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού. Ωστόσο, η πλειονότητα των ασθενών είναι πιο πιθανό να πεθάνει από καρδιαγγειακά αίτια πριν φτάσουν στο τελικό στάδιο της χρόνιας νεφρικής νόσου.
Οι 7 αναγκαίες παρεμβάσεις
Η έκθεση του Economist Impact (υλοποιείται με την υποστήριξη της φαρμακευτικής εταιρίας AstraZeneca) υποστηρίζει ένα πλαίσιο πολιτικών υγείας που θα έχουν ως στόχο την έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας (ΧΧΝ) μειώνοντας τελικά το κοινωνικοοικονομικό και ανθρωπιστικό φορτίο που προκαλεί.
Στο πλαίσιο αυτό παρατίθενται προτάσεις στοχευμένων πολιτικών υγείας. Οι βασικές έχουν ως εξής:
-Προτεραιοποίηση της ΧΝΝ και χάραξη ενιαίας στρατηγικής και ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικών για τη διαχείριση της.
-Καταγραφή κατευθυντήριων οδηγιών για την έγκαιρη αναγνώριση και διαχείριση της ΧΝΝ.
-Διεύρυνση του μητρώου ασθενών με ΧΝΝ σε όλα τα στάδια της νόσου και όχι μόνο για τους ασθενείς με νεφρική νόσο τελικού σταδίου.
-Ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και αξιοποίηση δεδομένων και λειτουργιών του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης
-Ανάπτυξη συστήματος καταγραφής ηλεκτρονικών φακέλων υγείας (EHR) με στόχο την έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση που θα συμβάλουν στη βέλτιστη διαχείριση της νόσου
-Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην περίθαλψη ασθενών με ΧΝΝ και του γενικού πληθυσμού
-Προγράμματα πρόληψης με στόχο την έγκαιρη διάγνωση, που επιτρέπει την έγκαιρη παρέμβαση και καλύτερη μακροχρόνια διαχείριση όσων πάσχουν από τη νόσο αλλά και συμβολή στη μείωση της πίεσης στο σύστημα υγείας.
Η έκθεση εντάσσεται στα πλαίσια μίας ευρείας μελέτης, διεξήχθη από το Economist Impact σε 10 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.