Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ένας τύπος καρκίνου που αναπτύσσεται στους ιστούς της ωοθήκης και αποτελεί, παγκοσμίως, το δεύτερο πιο θνησιγόνο καρκίνο του γυναικολογικού συστήματος μετά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Περίπου το 1.1 % των γυναικών θα διαγνωσθούν με καρκίνο των ωοθηκών κάποια στιγμή στη ζωή τους. Η νόσος εμφανίζεται συνήθως μετά την εμμηνόπαυση, με την πλειονότητα των περιπτώσεων να αφορά γυναίκες ηλικίας άνω των 50 ετών. Ο πιο συχνός υπότυπος καρκίνου των ωοθηκών είναι ο επιθηλιακός, που αντιστοιχεί περίπου στο 90% των πρωτοπαθών ωοθηκικών καρκίνων.
Λόγω της απουσίας χαρακτηριστικών συμπτωμάτων, σε ένα ποσοστό που υπερβαίνει το 70-80%, η νόσος διαγιγνώσκεται όταν πλέον βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια, κάνοντας την πρόγνωση της ασθενούς δυσμενέστερη.
Αίτια
Τα ακριβή αίτια του καρκίνου των ωοθηκών παραμένουν άγνωστα, ωστόσο έχουν αναγνωριστεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης της νόσου, όπως:
• Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ωοθήκης ή καρκίνου μαστού.
• Η παρουσία μεταλλάξεων BRCA1 ή BRCA2.
• Η υπογονιμότητα.
• Η ατοκία.
• Η ενδομητρίωση.
•Η παχυσαρκία.
• Η έναρξη της περιόδου σε μικρή ηλικία ή/και η καθυστερημένη εμμηνόπαυση.
Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή ωοθηκών, του ενδομητρίου και του παχέος εντέρου, ιδιαίτερα αν η γυναίκα έχει μετάλλαξη σε ορισμένα γονίδια (π.χ. BRCA1/2, γονίδια συνδρόμου Lynch)
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια ο επιθηλιακός καρκίνος των ωοθηκών έχει ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα, δυσχεραίνοντας τη διάγνωση.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως όταν η νόσος βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια περιλαμβάνουν:
• Άλγος στην κοιλιά ή την πύελο.
• Κολπική αιμορραγία.
• Δυσκοιλιότητα .
• Διατεταμένη κοιλιά.
• Διάρροια.
• Αίσθημα κόπωσης.
• Συχνή επιθυμία για ούρηση.
• Αύξηση περιφέρειας της κοιλιάς (οι φούστες και τα παντελόνια μπορεί να είναι στενά).
• Φούσκωμα – μετεωρισμό.
• Ναυτία.
• Μείωση όρεξης.
• Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή.
Αν έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα που επιμένουν για περισσότερες από δύο εβδομάδες, ζητήστε ιατρική συμβουλή.
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών βασίζεται αρχικά στην κλινική εξέταση κατά την οποία ο γιατρός εξετάζει την κοιλιά και ελέγχει εάν υπάρχουν διογκωμένοι λεμφαδένες. Οι εξετάσεις αίματος και το υπερηχογράφημα κοιλίας και πυέλου είναι συνήθως οι πρώτες απεικονιστικές εξετάσεις που θα ζητήσει ο γιατρός εάν υποψιαστεί επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών.
Άλλες τεχνικές απεικόνισης που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωσητου καρκίνου των ωοθηκών, κυρίως στα προχωρημένα στάδια, είναι η αξονική τομογραφία (CT), η ακτινογραφία θώρακα και η μαγνητική τομογραφίας (MRI).
Θεραπεία
Τα τελευταία χρόνια, η βελτίωση της επιβίωσης στον καρκίνο των ωοθηκών είναι αποτέλεσμα των σύγχρονων τεχνικών χειρουργικής αντιμετώπισης και των νέων θεραπειών.
Η θεραπεία της νόσου εξαρτάται από τον τύπο του καρκίνου και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Το χειρουργείο αποτελεί τη βασική θεραπευτική επιλογή στη διαχείριση του επιθηλιακού καρκίνου των ωοθηκών πρώιμου σταδίου. Στόχος του χειρουργείου είναι η εξαίρεση της νόσου και η σωστή σταδιοποίησή του.
Ο προχωρημένος ή ο υψηλού κινδύνου καρκίνος των ωοθηκών αντιμετωπίζεται με χειρουργείο, χημειοθεραπεία καιστοχευμένες θεραπείες.
